Bijna een jaar geleden zijn wij, Lieneke en Thomas, als millennials komen wonen op de Hooge Berkt. Hier samenleven betekent elkaar steeds opzoeken, steeds weer het gesprek, en daarmee de relatie, aangaan. Samenleven schuurt, en dat zal het ook altijd doen. Dus waarom zou je hiervoor kiezen? Een vraag die we vaak nog te horen krijgen, en ook eentje die onszelf bezighoudt. Waarom gemeenschap? Waarom deze gemeenschap? Waarom in deze periode van ons leven? Dertigers, nu net getrouwd.
Ik zou daar vast veel over kunnen schrijven. In plaats daarvan leek het me leuk om een korte column bij te gaan houden. Het zijn korte momenten, gedachten, en verhalen van mijn ervaringen tot nu toe. Ik noem het olifantenpaadjes, of desire lines in het Engels. Zelf hou ik van dat soort paadjes, van het allemaal net even anders doen. Er schuilt ook iets van pionieren in, van uitproberen, experimenteren. Van uitgebreide plannen maken die steevast op iets heel anders uitlopen. En er zit een stukje onverwachts in, je laten verrassen door de ander en door het leven.
In plaats van vooraf een lijn te bepalen volg ik een gedachte of inzicht, of een gesprek, of ik zie iets moois of aparts, en dat schrijft zich dan uit. Hierbij Olifantenpaadje nummer twee.
2. Samen én alleen
Samenleven is trager leven. Het leven als individu, of gezin in de samenleving, is vaak sneller en efficiënter, omdat je minder hoeft te overleggen, met minder rekening te houden. Je bent wendbaarder, en kun sneller schakelen. Samenleven is rekening houden met de ander, en dat betekent overleggen, anticiperen, geduld hebben met hoe anders die ander wel niet is. Het doel is niet het resultaat, maar het doel is de weg ernaartoe, er samen komen. Dat betekent niet dat de gemene deler hier overheerst, of dat alles een compromis is. Juist niet. Het betekent wel dat de ander in haar menszijn naast jou staat: jij als mens, zij als mens, dat is het vertrekpunt.
De balans tussen samen en individu moet dus steeds weer opnieuw gezocht worden. Soms is het individu belangrijker, en soms moet je daar voor kiezen terwijl anderen dat niet begrijpen. Soms moet je voor het samen kiezen, en jezelf opzij zetten; soms merk je opeens dat je daarin te ver bent gegaan; en soms leidt dat loslaten van jezelf juist tot een gevoel van vrijheid en liefde dat je er niet alleen voor staat, dat er mensen zijn die naast je willen staan. Het belangrijkste is dat iedereen al deze keuzes probeert te respecteren. Dat hoeft geen acceptie te betekenen, maar de ruimte is er, van dag tot dag gemaakt en gedragen.
Het hoeft gelukkig niet allemaal in één keer uitgevonden te worden, en dat stukje ruimte en vrijheid voelt uniek aan; er schuilt een gezamenlijke vrijgevigheid achter die met ieder mens probeert het beste voor te hebben. Dat dat niet altijd lukt is minder belangrijk dat dan we dat allemaal wel proberen.
Lieneke, 28 november 2024
Hier vind je de pagina van deze nieuwe rubriek.