Dè 30-daagse retraite van Ignatius is een begrip. Het gaat dan om een individueel begeleide retraite van 30 dagen in stilte waarbij het programma van de Geestelijke Oefeningen van Ignatius van Loyola gevolgd wordt. In de bedding van De Hooge Berkt gemeenschap kan deze 30-daagse retraite als individueel traject (bijna) heel het jaar gevolgd worden.
Voor Nederland is Gemeenschap De Hooge Berkt de enige plaats waar je dat intern kunt doen op het moment dat het voor jou passend is. In de maand juli is het ook mogelijk om deze 30-daagse retraite te doen in de Oude Abdij in Drongen in België.
Een van de leden van onze gemeenschap, Mariek de Jong, deed deze dertigdagen retraite afgelopen juli. Over haar ervaringen schreef zij het volgende verslag.
Een dertig daagse retraite - een persoonlijke ervaring
In de maand juli verbleef ik 30 dagen in de Oude Abdij in Drongen (België) voor een Ignatiaanse retraite ook wel ‘de ‘geestelijke oefeningen’ genoemd. Na afloop stelde Joke, vanuit de werkgroep publiciteit en communicatie, de vraag of ik er iets over kon schrijven voor op onze website. Hoe is dat nou zo’n retraite?
‘Ik heb geen idee!’ was mijn eerste reactie. Natuurlijk er zijn wat praktische gegevens: dertig opeenvolgende dagen met gebedstijden en eucharistieviering en een gesprek met je begeleider die je één of meerdere teksten uit de Bijbel aan de hand doet, waar je vervolgens over nadenkt, schrijft en bidt, zodat die teksten hun betekenis voor jou, op dit moment in je leven, gaan openbaren. Daar is dan wel zo goed als alles mee gezegd. Buiten je begeleider praat je met niemand, je onderhoudt geen contacten met de buitenwereld en leest alleen de Bijbel.
Hoe dat is? Mijn tweede reactie was dat ik eigenlijk niet goed wist waar ik geweest was; dat het net was of ik níet weggeweest was… in ieder geval toch niet zo lang. Natuurlijk, ik kon vertellen over de ruimtes in het klooster, de tuinen met de bloemen en de bomen, de vogels en de eekhorens en de bever in de vijver, over mijn begeleider en de andere retraitanten die hun eigen begeleiders hadden, over het dagritme, de gebedsdiensten en het eten… daar kon ik best wel een tijdje over vertellen en de suggestie wekken dat het over de retraite ging. Maar vanbinnen, in mijn beleving, had het eigenlijk niet zo veel te maken met waar ik al die tijd was. Waar ik geweest was leek meer op een wat wazig gebied, best heel helder… zonnig zelfs, ja. Het leek wel boven de wolken te zijn. Er waren geen andere mensen en je kon er geen vormen onderscheiden en ik lag er te dromen, dacht na, hoorde stemmen, zag beelden voorbijtrekken, werd er gewekt en worstelde er in stilte. Een niemandsland? Misschien. Ik ervoer het als een onbegrensde ruimte in de eeuwigheid. Aan het begin van de laatste week schokte die beleving me ruw in een opkomend tijdsbesef: mijn eeuwigheid zou nog maar zeven dagen duren!
Er was een andere gewaarwording die ik me één keer tijdens de retraite bewust werd maar die in de dagen na terugkeer, meer betekenis kreeg. Gebeurtenissen die vóór de retraite plaatsvonden en onaf gebleven waren, bleven zich herhalen in mijn eeuwige bewustzijn. Gelukkig was dat niet al te veel maar er was genoeg dat zich bijna iedere dag weer in kersverse vorm meldde. Ik vond het vervelend omdat het een lastige ervaring was maar toch ook weer niet zó lastig om daar nu bijna iedere dag mee bezig te zijn… vond ik. Totdat ik besefte dat mijn alledaagse leven in feite ‘stopgezet’ was en, als ik deze stap naar de eeuwigheid niet gemaakt had, dit gebeuren zich mogelijk opgelost of verdund zou hebben in daarop volgende ervaringen. Feitelijk waren er immers aldoor ervaringen die uit het verleden terug kwamen, meer en minder moeilijke en heel plezierige. Ervaringen die me hadden gekwetst of juist verlicht en dat deden ze weer in die mate dat de geschiedenis ermee gewerkt had.
Ik dacht: zo gaat dat dus met alles wat we doen en meemaken. Niets gaat verloren. In de eeuwigheid blijft alles steeds weer gebeuren. Wat onaf is blijft onaf; wat voltooid is vindt zijn weg in de Ene. ‘Rusteloos blijft ons hart, totdat het rust vindt in God’, zei Augustinus. We zijn niet alleen mede verantwoordelijk voor de aarde maar ook voor dat oneindige universum; de eeuwigheid die onze tijdelijkheid ontsluit. Je zendt een toon uit: ‘hu’ en in de eeuwigheid klinkt de echo eindeloos door: ‘huhuhuhuhuuuuuuuuuuuuuuuuu…’ Zo keert ze weer bij ons terug om herhaald te worden. Of gekeerd. Oorlogen en geweld in onze wereld laten zien hoeveel er nog gekeerd moet worden. Een waarachtig liefdeslied heeft grote eeuwigheidswaarde.
Dat is de geestelijke realiteit waarmee we te maken hebben, besloot ik en ik vond het schrikbarend. Schrikbarend omdat het me liet beseffen hoe belangrijk we zijn in al ons doen en laten en hoeveel effect we daarmee hebben op onszelf, elkaar en de eeuwigheid. Hoe grandioos van betekenis is alles dat we de kosmos in slingeren; woorden en daden die de Eenheid dienen of die juist verdeeldheid zaaien. Schrikbarend ook is de verantwoordelijkheid die daarmee op ons rust om het pad dat we gaan een pad van vrede te laten zijn. Dat we elkaar die vrede kunnen schenken. Dat we, tot aan ons einde toe, af kunnen dalen in ons hart en in het hart van de Ene en kunnen zeggen: het is goed, ja zeer goed.
Zo mocht de 30-daagse retraite zijn: zeer goed.
Mariek de Jong
