Geplaatst op

Klokken van hoop blijven luiden

Samen met meer dan 600 andere torens, klokkenstoelen en kerken heeft het klokje van Hooge Berkt meegeluid. Zie voor meer informatie www.klokkenvanhoop.nl.

Wat zeggen we met ‘klokken van hoop’?

  • We luiden de klokken als hoopvol teken dat we samen de Coronacrisis kunnen doorstaan en dat we hoopvol durven uitzien naar betere tijden voor ons allemaal.
  • We luiden de klokken als troostvol geluid voor allen die rouwen om slachtoffers van het Coronavirus en voor allen die het lastig vinden om thuis deze weken door te komen.
  • En we luiden de klokken als boodschap aan alle werkers in vitale beroepen: we waarderen hun inzet en zijn dankbaar voor wat zij voor ons land betekenen. In het bijzonder denken we hierbij aan de hulpverleners die dag aan dag klaar staan om medemensen te helpen.

Uit het hele land zijn door de initiatiefnemers positieve reacties ontvangen. Afgelopen week is van verschillende kanten het verzoek gedaan de actie te verlengen. En dat gaat nu gebeuren, vooralsnog elke woensdag tot en met 29 april, tussen 19.00 en 19.15 uur.

 

Geplaatst op

Joh. 11, 1 – 45

Je weerstand doorbreken, onszelf verliezen en ingaan op de uitnodiging

Vorige week zondag hebben we al gehoord dat Jezus volgens het evangelie van Marcus op weg is naar Jeruzalem en dat hij, ondanks het lijden dat hem te wachten staat, trouw wil blijven aan zijn roeping. Dat is geen gemakkelijke weg, maar wel een radicale keuze. Iets van die radicaliteit horen we nu in het evangelie van vandaag.

In het begin van het verhaal komt er een jongeman naar Jezus toe en vraagt: Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? In die vraag hoor je een verlangen, een echt verlangen naar goed en rechtvaardig leven, of om het met de woorden van de eerste lezing te zeggen: een verlangen naar de geest van wijsheid die alles te boven gaat. Jezus geeft hem dan als antwoord de Tien Woorden, zoals Mozes die al heeft gegeven, en vooral wat hij moet doen tegenover zijn naaste: niet doden, geen echtbreuk plegen, niet stelen enz.

Dat op zich is dus al een goede richting: dat je leert als een goed mens te leven, in de juiste verhouding tot je medemens en tot God. Maar de jongeman deed dit al en zoekt een weg verder. Op dat moment kijkt Jezus hem liefdevol aan en zegt:
Aan één ding ontbreekt het je nog: ga verkopen al wat je bezit en geef hetaan de armen, en je zult een schat in de hemel hebben. Kom dan terug om mij te volgen.

Jezus roept hem op tot een keuze: enerzijds alles los te laten wat hij bezat en anderzijds te leren delen in de goddelijke liefde, die Jezus zelf present stelde. Dat is inderdaad een radicale keuze, die niet zomaar voor iedereen geldt, maar die Jezus hier persoonlijk tegen deze man richt. Jammer genoeg gaat hij er niet op in, omdat hij veel bezittingen heeft.

Op die keuze gaat het evangelie verder, wanneer Jezus spreekt tot zijn leerlingen. De jongeman was rijk en kwam er niet toe om alles te verkopen. Hij was bezet, bezeten. Jezus laat nu horen: Wat is het toch moeilijk voor een rijke om binnen te gaan in het koninkrijk van God. Wat is dat toch? We kennen die ervaring wel. Als je rijk bent en veel geld hebt om allerlei dingen te kopen, heb je ook macht tegenover andere mensen en trek je gemakkelijk veel vrienden aan. Je staat in feite zelf in het centrum. Hoe anders is het, als je je leven laat bepalen door een ander, als je bereid bent iemand te volgen die je inspireert. Dan gaat het om andere waarden, zoals solidariteit, rechtvaardigheid of gemeenschap. Jezus wijst erop hoe moeilijk het is, ja bijna onmogelijk, zeker als je rijk bent, om op die roep in te kunnen gaan. Toch zijn er mensen die de roep horen, ook onder ons. Die los laten wat ze daar, elders, aan leven hebben opgebouwd en bereid zijn dat op te geven om te verhuizen hier naar toe, naar deze gemeenschap en de weg van de goddelijke liefde te gaan, met alle onzekerheid die dat meebrengt. Ik heb respect voor hen.

Die oproep om alles los te laten geldt niet alleen voor jongeren die nog een groot deel van hun leven voor zich hebben, of voor mensen die pas begonnen zijn de weg van Jezus te volgen. Die oproep wordt vandaag ook tot ons gericht, die al geraakt zijn door Jezus en begonnen zijn aan die weg van de liefde. Wat wordt er dan tot ons gezegd? Toen ik de oproep hoorde: Aan één ding ontbreekt het je nog, voelde ik eerst een weerstand. Wat moet ik nu weer loslaten, wat is er dat mij tegen houdt om die weg van Jezus verder te gaan? Dat is misschien niet zo radicaal en toch.

Ik denk concreet bijvoorbeeld aan de veranderingen binnen de gemeenschap vanwege een nieuwe structuur. We worden uitgenodigd mee te gaan in de nieuwe dagteams, maar er is ook weerstand om de goede band met iemand zomaar los te laten en weer nieuwe contacten met anderen te maken. Ik denk ook aan onze samenleving, met nieuwe bepalingen vanuit het klimaatakkoord. We zullen grote veranderingen meemaken, en moeten gaan kiezen voor minder gas in onze woning en minder benzine voor de auto. Om tot de juiste houding te komen wordt van ons gevraagd een omslag te maken in denken en doen.

Hoe dan ook, ik denk dat het mogelijk is om de weerstand te doorbreken, onszelf te verliezen en in te gaan op de uitnodiging. Als die jongeman in de ogen van Jezus had gekeken en de liefde gevoeld, had hij die stap misschien kunnen maken. Of zoals op het eind Petrus kon zeggen: Wij hebben toch maar alles achter gelaten. Bidden wij om die geest van wijsheid.

Geplaatst op

Schuld en vergeving

Ter inleiding

We zijn op weg naar Pasen. Een feest van bevrijding, van nieuw leven, nieuwe levenskansen.

Wat zien we hiernaar uit: meer dan ooit zijn we ons door de coronacrisis bewust van onze kwetsbaarheid op de grens van leven en dood, in het spanningsveld van weten en niet weten. Meer dan ooit is het tijd om onszelf schoon te wassen. Handen wassen, zoveel vaker en zorgvuldiger dan we gewend zijn. Sieraden en horloges afleggen omwille van betere hygiëne: alles wat ons afleidt van de kern van het leven, alles wat ons in de weg staat om gezond te zijn naar lichaam en ziel. Dit alles wekt ons verlangen naar vrijheid, naar nieuwe levenskansen. Veertig dagen zijn we onderweg om ons daarop innerlijk voor te bereiden. Vandaag is het de gunstige tijd om ons te bezinnen op wat ons in de weg staat, waar we onszelf in de weg staan. We reiken enkele bouwstenen aan, die ieder thuis op eigen tijd en naar eigen inzicht kan volgen, nu we niet gezamenlijk een viering van schuld belijden en vergeving ontvangen kunnen houden.

Ter voorbereiding​

Om te bidden

God en Schepper, onze Verlosser,
U hebt ons mensen geschapen naar uw beeld,
opdat wij groeien naar uw gelijkenis.
Toch verbergen wij ons voor uw Aanschijn.
Onze daden bouwen niet altijd op.
Zo doen wij afbreuk aan onze droom
van zusterschap en broederschap met elkaar.
Kom ons te hulp God,
opdat wij uw liefde weer gestalte kunnen geven,
zoals Jezus gedaan heeft, uw Zoon en onze Heer. Amen.

Om te lezen

Deuteronomium 30, 11-14 + 19
De geboden die ik u vandaag heb gegeven, zijn niet te zwaar voor u en liggen niet buiten uw bereik. Ze zijn niet in de hemel, dus u hoeft niet te zeggen: “Wie stijgt voor ons op naar de hemel om ze daar te halen en ze ons bekend te maken, zodat wij ernaar kunnen handelen?” Ook zijn ze niet aan de overkant van de zee, dus u hoeft niet te zeggen: “Wie steekt de zee voor ons over om ze daar te halen en ze ons bekend te maken, zodat wij ernaar kunnen handelen?” Nee, die geboden zijn heel dichtbij, u kunt ze in u opnemen en ze u eigen maken; u kunt ze volbrengen.
Ik roep vandaag hemel en aarde als getuigen op: u staat voor de keuze tussen leven en dood, tussen zegen en vloek. Kies voor het leven, voor uw eigen toekomst en die van uw nakomelingen.

Matteüs 5, 21-25A
Jullie hebben gehoord dat destijds tegen het volk is gezegd: “Pleeg geen moord. Wie moordt, zal zich moeten verantwoorden voor het gerecht.” En ik zeg zelfs: ieder die in woede tegen zijn broeder of zuster tekeergaat, zal zich moeten verantwoorden voor het gerecht. Wie tegen hen “Nietsnut!” zegt, zal zich moeten verantwoorden voor het Sanhedrin. Wie “Dwaas!” zegt, zal voor het vuur van de Gehenna komen te staan. Wanneer je dus je offergave naar het altaar brengt en je je daar herinnert dat je broeder of zuster je iets verwijt, laat je gave dan bij het altaar achter; ga je eerst met die ander verzoenen en kom daarna je offer brengen. Leg een geschil snel bij, terwijl je nog met je tegenstander onderweg bent.

Om te overwegen

De zonden van onze tijd zouden kunnen zijn:
geen tijd en aandacht hebben,
volledig bezet raken door bezorgdheid en angst,
niet investeren in onze relaties,
de uitdaging tot verbond uit de weg gaan
weigeren de tekorten van jezelf en de ander te aanvaarden,
het vuur van heilige Geest laten doven,
een profetische stem negeren.
Het is toch zonde, als wij geen antwoord geven
op de vragen van onze tijd en onze wereld;
als wij de vreemdeling of de vluchteling buitensluiten;
als onze onmacht over de ellende dichtbij of ver weg
verwordt tot onverschilligheid.
Het is toch jammer,
als wij niet luisteren naar de ander
en niet openstaan voor de vragen van onze God:
“Waar ben je? Wie is je broer, je zuster?”
Het is toch zonde, als wij de oproep van Jezus
om zeven maal zeventig maal te vergeven negeren.
Het is toch jammer, dat wij het gesprek onder vier ogen
met onze naaste ontwijken
en de weg van vergeving en verzoening niet gaan.

Schuld belijden

Nu je bent voorbereid, is het moment gekomen om je persoonlijk in stilte bewust te worden van waar jij een ander, jezelf of God tekortdeed.

Deze persoonlijke schuldbelijdenis kun je afsluiten met een gezamenlijke schuldbelijdenis, in het besef dat we ook als gemeenschap elkaar tekortdoen:
Wij belijden voor U, algoede God,
en voor uw Zoon, Jezus Christus,
die één van ons geworden is,
dat wij onze naam als mens
eerlijk proberen te dragen.
De levensadem die wij elkaar kunnen geven
wordt soms door onze gedachten,
woorden of daden verstikt.
Dan wordt ons handelen besmet door eigenwaan
en zijn wij niet leeg genoeg
om uw zuiverende werking te ondergaan.
Hiervoor vragen wij U vergiffenis;
hiervoor vragen wij elkaar vergiffenis.
Wij bidden om kracht en inzicht
om te zoeken naar de juiste toon
in het leven met elkaar.

Vergeving​

Wij zijn niet in de gelegenheid om woorden van vergeving te ontvangen en het gebaar van de handoplegging te ondergaan. We zijn aangewezen op onszelf, op ons eigen geloof en op het vertrouwen in onze onderlinge verbondenheid. Moge dit ons helpen om te geloven dat we altijd weer vergeven worden, want we leven uit de vergeving, dag in dag uit. Zo worden we vrij gemaakt van onze tekorten en opgenomen in Gods vergevende liefde. Vrij om de weg naar Pasen te gaan. Neem een moment van stilte om dit diep tot je door te laten dringen.

Danken

Breng dank aan God, want Hij is goed, zijn liefde duurt in eeuwigheid!

In deze dankbaarheid gaan we verder, op weg naar Pasen.
Heel persoonlijk én in onderlinge verbondenheid.

Ga met God en Hij zal met je zijn!

Geplaatst op

Overlijden Zr. Annunciata

Charlotte schreef al in het Berkenblad, hoe er twee dagen geleden op Annunciata’s 89e verjaardag nog een bijzonder, persoonlijk contact heeft kunnen zijn. In Charlotte hebben wij nu afscheid van Annunciata genomen. 

Er is een heel markant mens van ons heengegaan: scherp in blik, intuïtie en woord. Kleurrijk, met lef en een enorm groot hart! Zeker voor gasten die net binnenkwamen, voor jongeren en echtparen. Heel veel van ons zijn door het contact met haar blijven komen en gebleven.  Zij stond mede aan de wieg van de gemeenschap, die zonder haar nooit was geworden die zij nu is. Zij heeft haar kloosternaam alle eer aangedaan met haar levenswijze: Annunciata, ‘aankondiging van nieuw leven’.

Zij zal in besloten kring worden begraven op het kloosterkerkhof van de zusters van Schijndel. Na de Coronacrisis zal er een herdenkingsdienst worden gehouden.

Wij gedenken haar met heel veel dierbare herinneringen en zullen een vorm zoeken om daar uitdrukking aan te geven.

Geplaatst op

Joh. 9, 1 – 41

Je weerstand doorbreken, onszelf verliezen en ingaan op de uitnodiging

Vorige week zondag hebben we al gehoord dat Jezus volgens het evangelie van Marcus op weg is naar Jeruzalem en dat hij, ondanks het lijden dat hem te wachten staat, trouw wil blijven aan zijn roeping. Dat is geen gemakkelijke weg, maar wel een radicale keuze. Iets van die radicaliteit horen we nu in het evangelie van vandaag.

In het begin van het verhaal komt er een jongeman naar Jezus toe en vraagt: Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? In die vraag hoor je een verlangen, een echt verlangen naar goed en rechtvaardig leven, of om het met de woorden van de eerste lezing te zeggen: een verlangen naar de geest van wijsheid die alles te boven gaat. Jezus geeft hem dan als antwoord de Tien Woorden, zoals Mozes die al heeft gegeven, en vooral wat hij moet doen tegenover zijn naaste: niet doden, geen echtbreuk plegen, niet stelen enz.

Dat op zich is dus al een goede richting: dat je leert als een goed mens te leven, in de juiste verhouding tot je medemens en tot God. Maar de jongeman deed dit al en zoekt een weg verder. Op dat moment kijkt Jezus hem liefdevol aan en zegt:
Aan één ding ontbreekt het je nog: ga verkopen al wat je bezit en geef hetaan de armen, en je zult een schat in de hemel hebben. Kom dan terug om mij te volgen.

Jezus roept hem op tot een keuze: enerzijds alles los te laten wat hij bezat en anderzijds te leren delen in de goddelijke liefde, die Jezus zelf present stelde. Dat is inderdaad een radicale keuze, die niet zomaar voor iedereen geldt, maar die Jezus hier persoonlijk tegen deze man richt. Jammer genoeg gaat hij er niet op in, omdat hij veel bezittingen heeft.

Op die keuze gaat het evangelie verder, wanneer Jezus spreekt tot zijn leerlingen. De jongeman was rijk en kwam er niet toe om alles te verkopen. Hij was bezet, bezeten. Jezus laat nu horen: Wat is het toch moeilijk voor een rijke om binnen te gaan in het koninkrijk van God. Wat is dat toch? We kennen die ervaring wel. Als je rijk bent en veel geld hebt om allerlei dingen te kopen, heb je ook macht tegenover andere mensen en trek je gemakkelijk veel vrienden aan. Je staat in feite zelf in het centrum. Hoe anders is het, als je je leven laat bepalen door een ander, als je bereid bent iemand te volgen die je inspireert. Dan gaat het om andere waarden, zoals solidariteit, rechtvaardigheid of gemeenschap. Jezus wijst erop hoe moeilijk het is, ja bijna onmogelijk, zeker als je rijk bent, om op die roep in te kunnen gaan. Toch zijn er mensen die de roep horen, ook onder ons. Die los laten wat ze daar, elders, aan leven hebben opgebouwd en bereid zijn dat op te geven om te verhuizen hier naar toe, naar deze gemeenschap en de weg van de goddelijke liefde te gaan, met alle onzekerheid die dat meebrengt. Ik heb respect voor hen.

Die oproep om alles los te laten geldt niet alleen voor jongeren die nog een groot deel van hun leven voor zich hebben, of voor mensen die pas begonnen zijn de weg van Jezus te volgen. Die oproep wordt vandaag ook tot ons gericht, die al geraakt zijn door Jezus en begonnen zijn aan die weg van de liefde. Wat wordt er dan tot ons gezegd? Toen ik de oproep hoorde: Aan één ding ontbreekt het je nog, voelde ik eerst een weerstand. Wat moet ik nu weer loslaten, wat is er dat mij tegen houdt om die weg van Jezus verder te gaan? Dat is misschien niet zo radicaal en toch.

Ik denk concreet bijvoorbeeld aan de veranderingen binnen de gemeenschap vanwege een nieuwe structuur. We worden uitgenodigd mee te gaan in de nieuwe dagteams, maar er is ook weerstand om de goede band met iemand zomaar los te laten en weer nieuwe contacten met anderen te maken. Ik denk ook aan onze samenleving, met nieuwe bepalingen vanuit het klimaatakkoord. We zullen grote veranderingen meemaken, en moeten gaan kiezen voor minder gas in onze woning en minder benzine voor de auto. Om tot de juiste houding te komen wordt van ons gevraagd een omslag te maken in denken en doen.

Hoe dan ook, ik denk dat het mogelijk is om de weerstand te doorbreken, onszelf te verliezen en in te gaan op de uitnodiging. Als die jongeman in de ogen van Jezus had gekeken en de liefde gevoeld, had hij die stap misschien kunnen maken. Of zoals op het eind Petrus kon zeggen: Wij hebben toch maar alles achter gelaten. Bidden wij om die geest van wijsheid.

Geplaatst op

Creatief in tijden van Corona

Daartoe bieden we voor iedere zondag dat er geen viering is wel een overweging aan bij de lezingen van de zondag. Zo kunnen we ons gezamenlijk blijven voorbereiden op het feest van Pasen. Lees verder in deze preek van 15 maart, of in de andere preken.
 

(De preek is door het coronavirus niet uitgesproken, maar hebben we wel bij de Preken opgenomen).

Geplaatst op

Deelname aan Dag van Nationaal Gebed

Georganiseerd door de landelijke Raad van Kerken met andere organisaties. Het is een digitaal getijdengebed om 9:00 uur, 12:00 uur en 15:00 uur. Je kunt vanaf 9:00 uur meedoen via een livestream op www.nationaalgebed.nl.

Doel is een boodschap van rust en vertrouwen te geven. Ieder van ons kan zich hierbij aansluiten en verbonden in gebed elkaar steunen en bemoedigen. Zie hier voor meer informatie.

Geplaatst op

Klokken van hoop

We willen laten horen dat er hoop is! Dat we denken aan mensen die zich eenzaam en bijzonder kwetsbaar voelen. Drie weken zal onze klok op woensdagavond vanaf 19.00 uur, 15 minuten lang hoop verspreiden. Zie hier voor meer informatie over initiatief.

Geplaatst op

Joh. 4, 5 – 42

Je weerstand doorbreken, onszelf verliezen en ingaan op de uitnodiging

Vorige week zondag hebben we al gehoord dat Jezus volgens het evangelie van Marcus op weg is naar Jeruzalem en dat hij, ondanks het lijden dat hem te wachten staat, trouw wil blijven aan zijn roeping. Dat is geen gemakkelijke weg, maar wel een radicale keuze. Iets van die radicaliteit horen we nu in het evangelie van vandaag.

In het begin van het verhaal komt er een jongeman naar Jezus toe en vraagt: Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? In die vraag hoor je een verlangen, een echt verlangen naar goed en rechtvaardig leven, of om het met de woorden van de eerste lezing te zeggen: een verlangen naar de geest van wijsheid die alles te boven gaat. Jezus geeft hem dan als antwoord de Tien Woorden, zoals Mozes die al heeft gegeven, en vooral wat hij moet doen tegenover zijn naaste: niet doden, geen echtbreuk plegen, niet stelen enz.

Dat op zich is dus al een goede richting: dat je leert als een goed mens te leven, in de juiste verhouding tot je medemens en tot God. Maar de jongeman deed dit al en zoekt een weg verder. Op dat moment kijkt Jezus hem liefdevol aan en zegt:
Aan één ding ontbreekt het je nog: ga verkopen al wat je bezit en geef hetaan de armen, en je zult een schat in de hemel hebben. Kom dan terug om mij te volgen.

Jezus roept hem op tot een keuze: enerzijds alles los te laten wat hij bezat en anderzijds te leren delen in de goddelijke liefde, die Jezus zelf present stelde. Dat is inderdaad een radicale keuze, die niet zomaar voor iedereen geldt, maar die Jezus hier persoonlijk tegen deze man richt. Jammer genoeg gaat hij er niet op in, omdat hij veel bezittingen heeft.

Op die keuze gaat het evangelie verder, wanneer Jezus spreekt tot zijn leerlingen. De jongeman was rijk en kwam er niet toe om alles te verkopen. Hij was bezet, bezeten. Jezus laat nu horen: Wat is het toch moeilijk voor een rijke om binnen te gaan in het koninkrijk van God. Wat is dat toch? We kennen die ervaring wel. Als je rijk bent en veel geld hebt om allerlei dingen te kopen, heb je ook macht tegenover andere mensen en trek je gemakkelijk veel vrienden aan. Je staat in feite zelf in het centrum. Hoe anders is het, als je je leven laat bepalen door een ander, als je bereid bent iemand te volgen die je inspireert. Dan gaat het om andere waarden, zoals solidariteit, rechtvaardigheid of gemeenschap. Jezus wijst erop hoe moeilijk het is, ja bijna onmogelijk, zeker als je rijk bent, om op die roep in te kunnen gaan. Toch zijn er mensen die de roep horen, ook onder ons. Die los laten wat ze daar, elders, aan leven hebben opgebouwd en bereid zijn dat op te geven om te verhuizen hier naar toe, naar deze gemeenschap en de weg van de goddelijke liefde te gaan, met alle onzekerheid die dat meebrengt. Ik heb respect voor hen.

Die oproep om alles los te laten geldt niet alleen voor jongeren die nog een groot deel van hun leven voor zich hebben, of voor mensen die pas begonnen zijn de weg van Jezus te volgen. Die oproep wordt vandaag ook tot ons gericht, die al geraakt zijn door Jezus en begonnen zijn aan die weg van de liefde. Wat wordt er dan tot ons gezegd? Toen ik de oproep hoorde: Aan één ding ontbreekt het je nog, voelde ik eerst een weerstand. Wat moet ik nu weer loslaten, wat is er dat mij tegen houdt om die weg van Jezus verder te gaan? Dat is misschien niet zo radicaal en toch.

Ik denk concreet bijvoorbeeld aan de veranderingen binnen de gemeenschap vanwege een nieuwe structuur. We worden uitgenodigd mee te gaan in de nieuwe dagteams, maar er is ook weerstand om de goede band met iemand zomaar los te laten en weer nieuwe contacten met anderen te maken. Ik denk ook aan onze samenleving, met nieuwe bepalingen vanuit het klimaatakkoord. We zullen grote veranderingen meemaken, en moeten gaan kiezen voor minder gas in onze woning en minder benzine voor de auto. Om tot de juiste houding te komen wordt van ons gevraagd een omslag te maken in denken en doen.

Hoe dan ook, ik denk dat het mogelijk is om de weerstand te doorbreken, onszelf te verliezen en in te gaan op de uitnodiging. Als die jongeman in de ogen van Jezus had gekeken en de liefde gevoeld, had hij die stap misschien kunnen maken. Of zoals op het eind Petrus kon zeggen: Wij hebben toch maar alles achter gelaten. Bidden wij om die geest van wijsheid.

Geplaatst op

Coronavirus beperkt gemeenschapsleven

UPDATE 16 maart

Tot 7 april zijna lle activiteiten zijn stopgezet, ook de zondagsliturgie.

-*-

Bericht 10 maart 2020

De provincie Noord Brabant heeft in een poging de verspreiding van het coronavirus te beperken vandaag opgeroepen om sociale contacten zoveel mogelijk te beperken. We nemen deze oproep serieus en besluiten daarom alle activiteiten af te blazen. Alleen het gezamenlijke diner en de zondagsliturgie blijven behouden. We volgen de nieuwsberichten op de voet en passen in het verlengde daarvan de maatregelen aan.