Verslag van een gast

Een paar dagen op de Hooge Berkt

Na meer dan een half jaar er niet te zijn geweest door corona kon ik in juli voor een week weer terecht op de Hooge Berkt. Als ik dan het terrein op rijd en de deur van de Lavra* open doe, dan voel ik me gelukkig. En het leuke is dat de mensen die mij ontvangen ook blij zijn me te zien. En ondanks de nog steeds gelden de coronaregels voel ik de warmte van de mensen. Samen een kopje thee drinken en even bijpraten. En dan mag ik naar de boerderij waar de komende dagen mijn kamer zal zijn. Wederom een hartelijke ontvangst. Ook al is het zo’n tijd geleden dat ik hier was, het voelt zo vertrouwd.

’s Avonds eten we met elkaar in de Ruif**. Wederom een moment om mensen te ontmoeten. En hoe gezellig is het om daarna te helpen met de afwas. Samen grapjes maken, samen kletsen, het werk is zo gedaan. En als ik naar buiten loop hoor ik het klokje al luiden. Tijd voor het avondgebed.

Bij het avondgebed merk ik hoe goed het me doet om samen stil te zijn, samen te zingen en te bidden. Ik merk dat ik onrustig ben vanbinnen. Maar tegelijk merk ik dat de rust die de leden van de gemeenschap uitstralen mij helpen om langzaam ook de rust in mijzelf te vinden. Het voelt goed om samen in stilte terug te kijken op de dag. Langzaam merk ik dat ik meer en meer begin te landen. Na het avondgebed blijf ik nog even een kopje thee drinken. En dan zoek ik mijn kamer op.

De volgende dag ga ik na het ochtendgebed helpen in de keuken en de ruif. De tafels dekken voor het avondeten, wat dingen schoonmaken. Niet dat ik moet helpen, maar ik vind het fijn om me op die manier even een beetje deel te voelen van de gemeenschap.
’s Middags bof ik met het weer. Ik hou van tekenen en dus zoek ik een plekje in het gras waar ik met mijn tekenboekje en wat potloden me de rest van de middag vermaak. Eindelijk neem ik weer eens de rust om te tekenen en te schrijven. Thuis is er altijd wel iets anders dat mijn aandacht vraagt, hier kan ik in alle rust creatief bezig zijn.

Zaterdagavond is het de lichtdienst. Ik geniet van de eenvoud van de viering. Het opstandingsevangelie wordt gelezen. En we geven het licht aan elkaar door. In alle eenvoud echt een feestelijke viering.

Zondagmorgen is het alweer tijd om in te pakken. Het is voorbij gevlogen en tegelijk voelt het alsof ik er al lang ben. De viering is een mooi moment om in alle dankbaarheid deze dagen af te sluiten. Samen brood en wijn delen, zoals de eerste christenen dat al deden. We zijn met elkaar en met Hem verbonden. Na afloop nog even een kopje koffie, en dan is het tijd om afscheid te nemen. Dankbaar voor de heerlijke dagen stap ik in mijn auto en ga op weg naar huis. Ik weet zeker dat ik nog eens terugkom.

Een vaste gast,
Een studente orthopedagogie

*) Ontvangstruimte en huiskamer van de gemeenschap
**) De Ruif was ooit een kippenhok, nu de eetzaal van de gemeenschap

Overleden: Jozef Driesen

Op maandagavond 20 september is Jozef Driesen na een kort ziekbed overleden. 

Jozef werd geboren met Allerzielen op 2 november 1939, en is priester gewijd in 1965 in het Bisdom van Breda. Hij is sinds 1977 verbonden aan Gemeenschap de Hooge Berkt. Hij was een bepalend gezicht in onze erediensten. Velen kennen Jozef uit Thorn, een wereldheer, een aimabele en een royale gastheer, genietend van cultuur maar ook van de vriendschap met de mensen om hem heen.

Bron van inspiratie voor Jozef was het geheim van de menswording van God. We tekenden op uit een brief: “…’menswording’ gebeurt in het ‘hier en nu’ in déze wereld. Een wereld die kan worden gezien als een ‘school van geloven’ waar mensen als broers en zussen leren samenleven en zo Gods liefde leren verstaan en leren vertalen.”

Erg dankbaar zijn we voor de mensen die Jozef steeds zo nabij waren, zeker in de laatste jaren waarbij zijn gezondheid van Jozef zo tanende was.

Met veel warmte omringd is er op passende wijze het afscheid gevierd in de kapel van de gemeenschap De Hooge Berkt. We gedenken Jozef als een hele dierbare vriend!

Werken aan de ziel

37 wonderen van geestelijke begeleiding

Voor wie meer wil weten wat geestelijke begeleiding kan betekenen geeft het boekje ‘Werken aan de Ziel’ dat eind juli verschenen is een goede indruk over wat zomaar kan gebeuren.

Gaandeweg het leven doen zich momenten voor waarop we het op eigen houtje niet redden. Soms biedt een geestelijk begeleider dan uitkomst. Een geestelijk begeleider is niet gericht op het fysieke, psychische of sociale, maar op een diepere, spirituele laag. Daarom is haar/zijn benadering anders dan die van een psycholoog, coach of therapeut.

Het boekje ‘Werken aan de Ziel’ biedt met 37 ervaringsverhalen van personen die geestelijke begeleiding zochten of boden een kijkje in de keuken van de geestelijke begeleiding. Elk hoofdstuk beschrijft een veelbetekenend moment, een inzicht, een omslag, highlight of doorbraak ontstaan tijdens het Werken aan de Ziel, vanuit het gezichtspunt van de begeleider of de begeleide. Elk van deze ervaringsverhalen beschrijf eigenlijk een klein wonder

In het boekje zijn meerdere bijdragen opgenomen van leden van de Hooge Berkt gemeenschap die aangesloten zijn bij de beroepsvereniging Gaandeweg en van mensen die zij in hun eigen pastorale praktijk persoonlijk begeleidde.

Van harte aanbevolen!

Het programma van de Hooge Berkt biedt een scala van mogelijkheden van geestelijke begeleiding en retraites. Het concrete aanbod is hier te vinden.

Het boekje ‘Werken aan de Ziel; 37 wonderen van geestelijke begeleiding’ is een uitgave van GAANDEWEG, vereniging van geestelijk begeleiders in België en Nederland.

Wijding Oud-Katholieke aartsbisschop van Utrecht

Op zaterdag 18 september wordt Bernd Wallet, gekozen als opvolger van emeritus aartsbisschop Joris Vercammen, gewijd tot aartsbisschop van Utrecht. De verkiezing gebeurde in januari 2020, maar als gevolg van de maatregelen rond Covid-19 is de wijding meerdere keren  uitgesteld.

Afgelopen week ontvingen we een uitnodiging om als ‘een van de gemeenschappen met wie de Oud-Katholieke Kerk verbonden is’ bij de wijding in Deventer aanwezig te zijn. Judi Wiepkema (voorzitter bestuur) en Sybe Travaille (voorzitter werkgroep oecumene) zullen ons vertegenwoordigen bij deze gebeurtenis.

Op zondag zal de gewijde bisschop geïnstalleerd worden op de zetel in de Gertrudiskathedraal in Utrecht.

Wie deze gebeurtenissen online wil volgen, kan dat doen via de volgende link: www.oudkatholiek.nl/bisschopswijding

Foto: remonstranten.nl

Ga je weg III

Een leefregel

In onze gemeenschap leven we met een ‘leefregel’. Al eerder schreef ik hoe we na de Pinksteren opnieuw weer op weg gingen met deze leefregel. Hier wil ik wat uitvoeriger op het leven met een leefregel ingaan.

Dat wil zeggen dat we een levenspad onderscheiden waarlangs processen in onszelf en in onze gemeenschap verlopen. De leefregel helpt ons bewuster aanwezig te zijn op de plaats waar we nu staan en ons te richten naar waar het licht is of noem het liefde; vrijheid of God en Zijn Verbond.

Dit pad bestaat uit vijf regels:

  1. Word wie/wat je bent
  2. Broederschap, durf het aan
  3. Ga je weg
  4. Ontdek je verantwoordelijkheid
  5. Waag het (Gods) verbond te maken.

Deze regels komen voort uit studiebijeenkomsten die decennialang gehouden werden in wat we onze ‘Leerhuizen’ noemden. Leerhuizen staan in een joodse traditie. Het staat voor een levendige en nauwkeurige studie van de heilige geschriften en dat zijn er nogal wat in de Joodse traditie want de hele Talmoed doet daaraan mee. Vanuit de rabbijnse traditie in Oost-Europa kregen ze ook in het westen meer voet aan de grond toen de secularisatie inzette. Het gaat in deze Leerhuizen om een leren dat de ziel raakt en ons vormt en dat onze levenslust en -kunst bevordert. Onze christelijke Hooge Berktgemeenschap kende een aantal begeesterde voorgangers in dit ‘joodse leren’ en deze Leerhuizen hebben dan ook in belangrijke mate onze gemeenschap mee gevormd en levensvatbaar gehouden. Hun invloed is nog duidelijk te herkennen in de het huidige ‘Schriftgesprek’ dat iedere zaterdagmorgen op ons programma staat

Momenteel leven we in tijd van transitie. Dat geldt voor onze hele samenleving en ook voor onze gemeenschap. De regels krijgen nu weer extra onze aandacht. Langs deze leefregel kijken we naar de ontwikkelingen die er plaatvinden en trachten we te onderscheiden wat er nodig is. Iedere regel komt voort uit een tekst uit Genesis:

  1. Word wie je bent: Gen. 1, 26 – 27. God maakt de mens naar Zijn evenbeeld.
  2. Broederschap, wees er niet bang voor: Gen. 4, 1 – 16. Het verhaal van Kaïn en Abel.
  3. Ga je weg: Gen. 12, 1 – 9. Het verhaal waarin God tegen Abram zegt: trek weg.
  4. Ontdek je verantwoordelijkheid: Gen. 12, 10 – 13, 8. Waar Abram verder trekt, in Egypte besluit om Saraï aan de farao te geven en bij Betel om van Lot te scheiden.
  5. Waag het (Gods) verbond te maken: Gen. 9, 13 en Gen. 15, 15 over Gods Verbond met resp. de mens en het nageslacht van Abram.

De uitleg van deze teksten is destijds vastgelegd in verslagen van die Leerhuizen en die zijn onlangs door Jan Renkema verwerkt tot een ‘grondtekst’ die nu voor ons als uitgangspunt dient. Eenmaal vertrouwd geraakt met deze teksten en hun boodschap, gaan de regels voor zichzelf spreken en zul je ze herkennen in de psalmen; liedjes; gebeden; films; romans; in de uitvoering van je plannen en opdrachten; de ontwikkelingen in je relaties, werkorganisatie of in de politiek en in de weg die je gaat door het leven en die je anderen ziet gaan. Je zult ook gaan zien hoe deze stappen niet anders kunnen dan elkaar opvolgen als je je eenmaal op het pad van ‘worden’ begeven hebt. Want dat is de essentie van deze regel: ‘menswording’ of ‘zelfkennis’, zoals dat in alle grote religieuze tradities essentie is. Eenmaal aan het ‘worden’ ontvouwt zich dit stappenplan op een of andere wijze als vanzelf. Punt is echter dat wij mensen gauw afgeleid zijn en gemakkelijk zijwegen gaan bewandelen die wellicht heel aantrekkelijk en aangenaam zijn, maar ons niet echt brengen bij dat ‘wie we werkelijk zijn’. 

Wij hebben wegwijzers nodig, bakens, en deze leefregels kunnen daar dienst in doen. Wij streven ernaar om met deze leefregel onze weg te bepalen zowel als gemeenschap als op persoonlijk niveau.

Om ons persoonlijke pad te bezien en ons daarin opnieuw te richten ontwikkelden we een retraite programma: staan in het verhaal. Tijdens deze retraite nemen we elke dag een regel. Vanuit die regel verdiepen we ons in een Bijbelverhaal; in dit geval een evangelische tekst. We besteden de ochtend hieraan opdat we de tekst goed gaan verstaan en echt tot leven komt. In de middag zullen we aan de hand van eenvoudige en dynamische werkwijze kijken naar waar wij zelf in dat verhaal staan en wat het verhaal ons daar te zeggen heeft. Gaandeweg ontvouwt de leefregel zich ín ons.

Mariek