Maand: april 2021

De citaten van Chapman, in mijn vorige schrijven, geven al aan dat het ‘leven in God’ een hoogst persoonlijke zaak is. Ik herhaal hier het citaat van Chapman dat ook de vorige keer uitgangspunt was van mijn schrijven:  

‘…al die beroeringen en vertroostingen zijn uitwerkingen in het lagere deel van de ziel (oppervlakkig). In zichzelf hebben ze niet het minste belang. Wat belang heeft is het hogere deel van de ziel (het diepste(punt)), maar dat kunnen we niet voelen maar alleen weten.’

Het gaat er dus om ons afdalen naar ‘het diepste punt’ van de ziel. Naar dat diepste punt waar we ‘God aanwezig weten’, wat dat voor ieder van ons dan ook mag betekenen. Zolang we gelukkig en tevreden zijn hebben we weinig reden om aan die afdaling te beginnen. Of we zitten er al? Maar alsmaar veilig op die diepste laag in de armen van God liggen is voor de meeste van ons geen doorlopende realiteit. Integendeel, voor de meeste van ons zijn dat sporadische momenten. Hoe meer we willen leven in God hoe meer tegen onze eigen en andermans onuitstaanbaarheden oplopen.

Ik herinner me een lied uit 1970 van Rare Bird met de tekst dat onze realiteit van leven beter weergeeft: ‘And sympathy is what we need my friends, cause there is not enough love to go ‘round. No there is not enough love to go ‘round’.

Meer liefde genereren in deze wereld, dat is reden genoeg om ons de vraag te stellen ‘hoe leven wij in God?’ en om die diepere afdaling in de ziel te beginnen. Dat kan een verlangen zijn van onszelf voor onszelf maar ook een verlangen van onszelf voor de wereld. Uiteindelijk maakt dat niet uit. Wat uitmaakt is die gerichtheid op Liefde (of noem het: Licht of God). Het gaat erom dat we weten waar we naar toe willen. Dat we leren onderscheiden wat liefde op dit moment in onze huidige situatie betekent. Op welke laag we ons nu dus bevinden. In de gebeurtenissen van dit moment zullen de kansen zich voordoen om de liefde te leren kennen en om de liefde uit te dragen die we beschikbaar hebben. Een mooie gedachte om op die weg mee te nemen is deze van Merton:

Een van de sleutels tot een waarachtige, religieuze ervaring is de verscheurde bewustwording van het feit dat God ons nooit haat, hoezeer wij onszelf ook mogen haten. Deze bewustwording helpt ons het verschil tussen Zijn liefde en de onze te begrijpen. Onze liefde is een behoefte, de Zijne een gave. Opdat wij onszelf zouden kunnen beminnen is het nodig dat we het goede in onszelf ontdekken. Voor God is dat niet nodig. Hij houdt van ons, niet omdat wij goed zijn, naar omdat Hij dat is.’

Mariek

‘Hoe leven wij in God?’ is het ons jaarthema van dit jaar: 2021. Het komt voort uit ons jaarthema van vorig jaar: ‘Aandachtig Aanwezig’. Een Trappiste monnik met wie wij daarover in gesprek raakten vertaalde dat thema voor zichzelf in: ‘hoe leef ik in God?’. Zij vergunde ons een kijkje in haar antwoord op die vraag. Zoekend naar ons eigen antwoord maakte wij de vraag die zij zich stelde tot ons nieuwe jaarthema.

In het gesprek dat we met de zuster voerde maakte een van haar onderwijzingen veel indruk op ons. Dat ging over de verwondering die zij, in haar contemplatieve leven, vaak had over het feit dat ze vanuit een wat stroeve, humeurige stemming opeens zo sprankelend en levenslustig kon worden als ze iets ging doen wat haar op het lijf geschreven stond. ‘Was het ínnerlijke gezeur en gemopper dan onecht geweest?’ vroeg ze zich dan af, ‘of klopte die vrolijke levenslust niet helemaal?’ Maar zij ervoer die zelf beide als even echt. Vanuit die ervaring wees zij ons op de gelaagdheid van ons spirituele leven. Ze legde uit dat al die innerlijke roerselen en tegenstrijdigheden tegelijkertijd plaatsvinden op verschillende lagen van ons bestaan.

Ze gaf ons de woorden van Dom John Chapman uit zijn ‘Geestelijke brieven’: ‘…al die beroeringen en vertroostingen zijn uitwerkingen in het lagere deel van de ziel (oppervlakkig). In zichzelf hebben ze niet het minste belang. Wat belang heeft is het hogere deel van de ziel (het diepste(punt), maar dat kunnen we niet voelen maar alleen weten.’

Leven in God is de kunst om je, voorbij gevoelens van ongenoegen en lust, af te stemmen op die laag waarvan je weet dat God er aanwezig is. ‘Want’, ook weer volgens Chapman: ‘dan kan de rest van onze ziel, in beroering, onrust, rebellie of ellende verkeren, dat heeft geen enkel belang, integendeel, de ‘punt van de ziel’ aanvaardt het, omarmt het, wil het…’

Ik vind het zo mooi hierin te horen dat het ín mijzelf is dat ik geliefd wordt, in alles wat ik ben. Niet van buiten af maar een deel van mij, ver weg diep in mijzelf, staat mij toe te zijn zoals ik ben; ook nu weer. In onze gemeenschap beschouwden we dit als een belangrijke aanvulling op ons jaarthema Aandachtig Aanwezig. Het geeft de geloofsbeoefening meer richting in onszelf en onze alledaagse beslommeringen. Dat we altijd opgenomen worden in een grotere liefde, groter dan wij die op dit moment kunnen ervaren. Blijvend die weg zoeken en gaan, tekens weer… hoe leven we op dit moment in God?

We weten waar we wezen willen en gaan op weg. Zoals Chapman verwoordt: ‘Op ieder ogenblik van ons leven zijn we in aanraking met God en is zijn hand op ons. Onze enige zorg moet zijn niet uit die armen te springen en te proberen op eigen benen te lopen.’

Mariek