Nieuwsbrief: mei 2025

Je kunt hem hier lezen. 

Op ons terrein gonst het van activiteiten. De grote verbouwing is begonnen. In deze nieuwsbrief daarom wat meer informatie rond deze verbouwing, de verhuizing van de inboedel van de kapel naar onze tijdelijke vierplek in ons Buitenhuis om de hoek van het terrein. (Zanger 6)

Het gewone dagelijkse leven gaat rondom de verbouwing gewoon door. Steeds zijn er gasten in ons midden die gewoon komen meeleven of een speciale retraite volgen. Er wordt gekookt, schoongemaakt, in de tuin gewerkt, er is plezier en zin omdat we geloven in wat we doen.

We hopen dat deze nieuwsbrief je weer aanspreekt en nieuwsgierig maakt naar ons leven, ons retraite aanbod en de mogelijkheid om te komen meeleven. 

En hier kun je je aanmelden voor de nieuwsbrief. 

Verbouwing kapel

Na een maandenlange voorbereiding en geduldig wachten tot de vleermuizen waren uitgevlogen, is de verbouwing van onze kapel gestart!

Deze week is het asbest verwijderd en in de komende dagen wordt begonnen met de interne sloop; daarna volgen de vele aanpassingen, van de vloer tot aan het dak. De werkzaamheden voor de warmtepomp op basis van aardwarmte zijn al enkele weken geleden afgerond. Het pand krijgt een multifuntionele bestemming (kapel en ontmoetingsruimte, oftewel in onze woorden: Roeach en Lavra in één) en wordt helemaal geïsoleerd waardoor het gasverbruik drastisch zal dalen.

De bouw zal tot oktober duren. In die tijd vinden onze vieringen plaats in het Buitenhuis, Zanger 6. De parkeerplaats naast de kapel-in-verbouwing is tot oktober niet bruikbaar.

Het bouwteam
Jeroen Cornelissen

Goede Week en Pasen – de vieringen en paasontbijt

In deze veertigdagentijd, met het thema in onze gemeenschap ‘Hier staan we’, leven we toe naar het feest van Pasen. In de Goede Week wordt dit toeleven heel intens. We gaan verder op weg met Jezus. We bezinnen ons op vragen zoals: waar staan wij voor en als wij opstaan met hem voor wat dan wel of waartegen?

Op Witte Donderdag vieren we eucharistie als herinnering aan het laatste avondmaal, dat Jezus voor zijn kruisdood met de leerlingen vierde. Het is een maaltijd met veel symboliek: hij gaat op zijn knieën om de voeten van zijn leerlingen te wassen. Hij is dienaar en vriend. Het is een feest van liefde. Hij laat bij uitstek zien waar hij voor staat en vraagt ons hetzelfde te doen en te blijven doen. Blijf bij me en vergeet me niet, zegt Jezus.

Donderdag 17 april om 20.00 uur. Vooraf koffie en thee in de ontmoetingsruimte. De kapel blijft open tot 22.00 uur

Op Goede Vrijdag blijven we de hele dag bij Jezus tijdens zijn laatste uren. We komen een aantal keren bij elkaar in de kapel, om te luisteren naar de verhalen over hem. Om te ervaren hoe Jezus ondanks beschuldigingen en lijden blijft staan voor wie hij ten diepste is. Zo volbrengt hij zijn missie in de wereld. We denken ook aan allen die lijden in onze tijd.

Vrijdag 18 april, bijeenkomst om 8.30 u, 12.30 u, 15.00 u en 20.00 uur. S ’avonds is er vooraf koffie en thee in de ontmoetingsruimte. De kapel blijft open tot 22.00 uur

Op Stille Zaterdag is het stil. Het is een dag om te waken en in de leegte en de verwarring te verkeren, zoals de leerlingen toen deden. En wij nu ervaren als we lijden, als we bang en teleurgesteld zijn. Als de wereld op zijn kop staat. De wake is een open ruimte, waar iedereen voor korte of langere tijd in en uit kan gaan.

Concreet waken we op die dag vanaf 16.00 uur in de kapel. Tussen 19.30 – 22.30 uur zullen er af en toe Bijbelteksten, gedichten of andere verhalen worden voorgelezen. Er is muziek en we zingen meditatieve liederen. Je kunt blijven zolang je wilt, de wake duurt voort tot in de vroege ochtend.

Op Paasmorgen gaat de wake vanaf 8.30 uur over in een omkering: we komen vanuit de stilte in beweging en worden verzameld rond het licht van de Paaskaars, dat zal groeien omdat iedereen kaarsen ontsteekt. Met dit nieuwe licht luisteren we naar het verhaal over Jezus opstanding en vieren we de maaltijd. Het is feest! Een feest van nieuw leven, van opstandingskracht en bemoediging.

Op Paasmorgen 20 april komen we om 8.30 uur samen  voor de Paasviering, aansluitend is iedereen welkom bij het feestelijke paasontbijt in onze huiskamer. 

 Van harte welkom om met ons te komen vieren!

Kapelverhalen: Herinneringen van Harrie

Ooit was de kapel een kippenschuur. In de jaren zeventig werd zij verbouwd tot kapel. In 1990 was ze te klein geworden en werd ze opnieuw verbouwd. Nu, weer 25 jaar later, gaat de kapel voor de derde keer verbouwd worden. Een bijzonder moment om herinneringen aan de kapel op te halen bij de mensen voor wie de kapel al die jaren een centrale plaats in hun leven heeft gehad. In deze bijdrage deelt Harrie zijn herinneringen aan de Roeach, onze kapel.  

Herinneringen aan de Roeach

  • Naam Roeach geeft ruimte, beweging, niet vast te pakken
  • Dood van Kees van de Heijden, 7 januari 1977
    Kees was hier blijven wonen na zijn Exodus periode. Hij was werkzaam in het kadaster in Eindhoven en ik werkte in de binnenstad. Samen dronken we koffie op de markt tijdens de lunchpauze. Tijdens de zangrepetitie in de Roeach zakte hij in elkaar en overleed ter plekke. Die avond zou ik in retraite gaan, maar dat was niet het goede moment.
  • Tafelgebed met de muziek van Aranjuez, zoals Rie ook al schreef in haar bijdrage
  • De zangrepetitie in de Roeach
  • Tijdens de Pinksterdienst kwam eens door de openstaande deur een duif binnenlopen. Toen heeft Grad met z’n Franciscaanse handen de duif weer de ruimte gegeven
  • Een uitvoering, concert, van Gospodi. Zoals ze in een klein kringetje naar elkaar toe stonden en zongen heeft me aangegrepen (mijn zus en zwager had ik hiervoor uitgenodigd, zij draait wekelijks wel een keer de CD van hen)
  • In een periode waarin ik niet zo goed in mijn vel zat wilde ik bij de verjaardag van Toon een voorbede doen. Maar ik had geen woorden. Toen heb ik mijn schoenen uitgedaan en voor het altaar staan jongleren.
  • Vanaf de eerste gebedsruimte hing er een grote tentpin in de ruimte. Symbool van tentpinnen verzetten, nieuwe wegen gaan, ruimte scheppen Tussen Ons In
  • Vele dopen, trouwerijen, begrafenissen

Harrie Verweijen

Kees

Je hebt de strijd gestreden
tot je viel-
het was te vroeg-
God nam je te voorbarig
Juist jouw geloof
leidt zeker niet tot
een meewarig
berustend bidden
voor je trouwe ziel

De scherpe lijnen van
je ongekend bestaan
zijn in de dood tot aan
een glimlach uitgeleden
Wij hebben maar
op goed geluk gebeden –
Want wáár – in Godsnaam –
zwijg je nu vandaan?
Je hebt geen vroege dood verdiend
vanwaar dan vrede?
               
Het enig zekere –
wie van Jezus heeft geweten
zal zich herinneren
Hij zal je niet vergeten
’t was niet voor niets tenslotte
– Kees –
neem dat maar aan

7 januari ‘77

Lees hier het verhaal van Gerard over de kapel

Lees hier het verhaal van Antoinette over de kapel

Lees  hier het verhaal van Riëtte Beurmanjer over de kapel

Lees hier de verhalen van Rie Trienekes,  Koos van Etten en Dit de Vlieg

Kapelverhalen: Mijmeringen van Gerard

Ooit was de kapel een kippenschuur. In de jaren zeventig werd zij verbouwd tot kapel. In 1990 was ze te klein geworden en werd ze opnieuw verbouwd. Nu, weer 25 jaar later, gaat de kapel voor de derde keer verbouwd worden. Een bijzonder moment om herinneringen aan de kapel op te halen bij de mensen voor wie de kapel al die jaren een centrale plaats in hun leven heeft gehad. In deze bijdrage deelt Gerard zijn verhaal

De kapel en ik
Drie keer per dag probeer ik in de kapel te zijn. Telkens als er iets te doen is. Toch heb ik geen flamboyante verhalen. Gebeurt er eigenlijk wel iets?

Er is een verhaaltje over een jonge monnik die zich beklaagde over de saaie diensten, telkens weer. Een oude medebroeder zei hem: “Het is als met sla. Al het water loopt erlangs af. Toch verfrist het de sla”.

Ik zing de liederen mee. Ik hoor de woorden. In de loop der jaren zijn er teksten mij eigen geworden. Ze zitten in mijn lijf en springen soms ineens naar boven. Het is als met een geitenpaadje. Door dagelijks hetzelfde weggetje te gaan is er in mij een harde ondergrond ontstaan.

Ik blijf doorgaan met drie keer per dag naar de diensten te gaan. Ze verfrissen mijn leven. Ik wil wonen in het huis van de Heer. Grond om op te staan.

Gerard van de Ven

Lees hier het verhaal van Antoinette over de kapel

Lees  hier het verhaal van Riëtte Beurmanjer over de kapel

Lees hier de verhalen van Rie Trienekes,  Koos van Etten en Dit de Vlieg

Kapelverhalen: Het verhaal van Antoinette

Ooit was de kapel een kippenschuur. In de jaren zeventig werd zij verbouwd tot kapel. In 1990 was ze te klein geworden en werd ze opnieuw verbouwd. Nu, weer 25 jaar later, gaat de kapel voor de derde keer verbouwd worden. Een bijzonder moment om herinneringen aan de kapel op te halen bij de mensen voor wie de kapel al die jaren een centrale plaats in hun leven heeft gehad. In deze bijdrage deelt Antoinette haar verhaal

Overgang van gemeenschapsruimte naar huidige kapel
In 1973 kwam ik voor het eerst in wat nu de ‘gemeenschapsruimte’ van de boerderij heet, toen was het kapel. Het was klein, knus, te klein feitelijk. Met velen zaten we op de grond. Enkele voorwerpen troffen me, zoals het kruisje, dat van pater Jan bleek te zijn dat hij gekregen had bij zijn priesterwijding. De geglazuurde kelken en broodschaal afkomstig uit Taizé, waar men als 1e besloot een gemeenschap te vormen. De zelfgemaakte knielbankjes en de robuuste tafel. En niet te vergeten de bel van Ria Huismans, de 1e gast bij de familie Klomp, overleden in 1974. Er was een stille serene sfeer ondanks dat we op elkaar stonden en/of zaten als haring in een tonnetje. De verhuizing naar de huidige kapel gaf ademruimte. De sfeer bleef behouden.

Aankleding
De hal van de kapel werd aangekleed met twee prachtige grote kunstwerken: een ingelijste poster met de tekst “ik heb een droom”. Vlak bij de buitendeur kwam een groot kunstwerk van de tien geboden te hangen gemaakt door een schoonzus van Pater Jan. Verder direct bij binnenkomst in de kapel, het beeld ‘corpus zonder handen’, gekregen van de familie Wittgen.  Iconen kwamen er ook bij en dan veelal door leden zelfgemaakt. De vele liturgische werken van Walle[1], de doopvont gemaakt door Mark van Roosmalen. Kenmerkend is dat alles een verhaal had met een levende verbinding van mensen of kwesties die bij ons hoorden. En tenslotte de wereldbol om een belangrijk aspect van onze missie zichtbaar te maken.

Stijl
Stil en ingetogen, met de bedoeling om de plek als heilige plek, te waarborgen. Ik heb jaren iedere dag de gebedenboeken op ieder krukje recht gelegd, krukjes recht gezet en afgestoft.  Nauwelijks meer voor te stellen is dat “de leerlingen van de chassidiem” het “doopkleed” (gebedsmantel) droegen, met zwarte gelakte schoenen eronder. Ik was blij toen die gewoonte verdween. Immers “bekleed je met de nieuwe mens,” wat de mantel symboliseerde, was in mij een innerlijke gewaarwording, deze hoefde niet een uiterlijk vertoon.  

Gemeenschappelijke feesten, begrafenissen en doopplechtigheden.
In de vele begrafenissen, bruiloften, doopplechtigheden kwamen in onze kapel het leven en vieren samen. Als men dan de loftrompet blies over deze bijzondere momenten dan was het Nel die zei: “Het heeft pas echt betekenis als er sprake is van een continuïteit van iedere dag bidden en samenzijn”. Als je de stugheid daarvan ook tegenkomt. De gebedsdiensten zijn een gave en ook opgave. Pas dan kan een feest of afscheid een extra dimensie krijgen.

Pinksteren, feest van de liefde.
Voor mij waren de momenten van Pinksteren heel kenmerkend. In 1984 sprak ik mijn Pinksterbede uit, samen met Anneke en Gerard en Paula Vis. Ik beschouwde dat als een trouwbelofte waarbij de gemeenschap zich bond aan mij en ik aan haar zolang en zoals God het wil. Het was voor veel van ons het hoogtepunt van het jaar waar. Tijdens deze zg. “evangeliedagen” (later gemeenschapsdagen) werd op grond van de ervaringen van het afgelopen jaar richting gegeven aan het nieuwe jaar. In latere jaren bevestigden we tijdens de Pinksterdagen ons lidmaatschap aan de gemeenschap per jaar. Het strenge karakter van verplichte aanwezigheid op feesten en hoogtijdagen van toen is nu losgelaten.

Opnieuw een overgang
Onze kapel is op een enkel moment na te groot geworden. Het deelnemen aan elke gebedsdienst staat niet meer voor iedereen centraal. Zal ik deze ruimte missen? Vast, maar de werkelijkheid heeft dat leven ingehaald. Het is ooit klein begonnen en zo is het ook nu weer. Ik vertrouw erop dat de verbouwing opnieuw ademruimte zal geven, waarbij de sereniteit en verhalende verbondenheid van eigen mensen bewaard blijft.  

Antoinette Zoontjens

Lees  hier het verhaal van Riëtte Beurmanjer over de kapel

Lees hier de verhalen van Rie Trienekes,  Koos van Etten en Dit de Vlieg

[1] Het liturgisch meubilair, het logo-kruis, de tabernakel oa.

Hier staan we

Voor deze veertigdagentijd is in de gemeenschap het thema: ‘Hier staan we’ gekozen.

Dit thema is aangedragen vanuit het besef dat we met de dreigingen van deze tijd, meer dan ooit positie moeten kiezen. Dit riep de vraag op naar de grond waarop we staan.

Het thema werd verder uitgewerkt naar het drieluik:

  1. Geworteld zijn, onze individuele en gezamenlijke wortels,
  2. Hier staan wij (voor) en
  3. Dit staat ons te doen.

Dit alles wijst niet alleen naar onszelf maar staat ook in het licht van deze weg met Jezus gaan. Hij die staat voor waar Hij in gelooft. Ten diepste verbonden met de Vader weet hij wat te doen, zijn weg te gaan, tegen de stroming van de tijd in.

Als verbeelding staat er een boomstronk met wortels in de kapel.  

Vanuit gemeenschap De Hooge Berkt wensen we ieder een zegenrijke veertigdagentijd toe.

Feest in de kapel

Joke vierde haar 35-jarig ambtsjubileum met een passende voorstelling ‘De Bijbel gezongen’ uitgevoerd door Kees Postumus en Dirk Overbeek

Kees Postumus is verha­lenverteller en kerkjournalist. Hij werd opge­leid tot onderwijzer en studeerde vijf jaar theologie in Nijmegen en Utrecht. In 2002 startte hij een eigen bedrijf als verteller: “Kees Posthu­mus Vertelt”. Sindsdien gaf hij hon­derden voorstellingen in het hele land, in kerken en kroegen, in tuinen en op schepen. Daarnaast werkt hij ook als kerkjournalist. Hij wijdt zich al een hele tijd vooral aan vertellen, schrijven en als dagvoorzitter is hij ook regelmatig actief.

De Bijbel Gezongen
Begeleid op accordeon en piano door Dirk Overbeek zong verhalenverteller Kees Posthumus zowel poëtische als cabareteske liedjes, meezingers en gospels, Ierse kroegliedjes en musicalrepertoire.

Er zijn heel wat Bijbelse liedjes geschreven en vele vonden hun weg naar het Liedboek voor de kerken. Serieuze liedjes, met doordachte serieuze melodieën, geschikt voor samenzang in de wekelijkse kerkdiensten.

Kees Posthumus zoekt het in een andere hoek. Ook kleinkunstliedjes, popmuziek, cabaretliedjes en meezingers vertellen de verhalen van God en mensen. Adam en Eva kunnen zomaar verliefd worden op melodie van ‘Summernight’ uit Grease. Jacob en Elia komen voorbij in de gospels ‘Jacob’s ladder’ en ‘Go like Elijah’. Jona beleeft zijn avonturen beleven op de tonen van de Ierse evergreen ‘The wild rover’. Het Hooglied vindt vertaling in een liedje uit de musical Foxtrot. En zo verder, en zo voort. En er kan regelmatig meegezongen worden!

Wat hierboven staat is de omschrijving van de voorstelling die Joke cadeau heeft gedaan aan de gemeenschap ter ere van haar 35-jarig jubileum als predikant. De kapel was op een heel eenvoudige maar effectieve aangepast aan het speelveld van Kees Posthumus en Dirk Overbeek. In vlot tempo werden de bijbel doorgezongen. Nogal eens werden we op het verkeerde been gezet, op humoristische, soms spitsvondige en dan weer ontroerende manier. Eerlijk gezegd moest ik in het begin even wennen, dacht even dat ik bij een -minder gladde- broer van André Rieu was beland, maar voordat ik helemaal in de meezing modus werd geduwd, kwam er genoeg onverwachts en spannends voorbij. En ze hielden niet alleen het tempo flink hoog, Kees zong goed en Dirk begeleidde prachtig. Een verrassende voorstelling dus, een heel mooi cadeau!

Michiel

ZOKA goes back to its roots (1994)

Wat een feest nu weer, het ZOKA op bezoek! (voor de geleerden Zomerkamp en voor de intimi ook wel bekend als “Ad Fundum et Emergo”)

Voor velen een hartelijk weerzien, voor andere een vrolijke kennismaking met onze Gemeenschap. Reden genoeg om de deuren wijd open te zetten voor zo’n dertig jongeren, voor een gezellige lunch, diverse activiteiten, een vuurtje (want koud dat was het wel een beetje) en tot besluit een verrukkelijk glaasje wijn uit Thorn van onzen Jan (Kesthor wijnen) of fris.

Twee Irene’s en nog enkele andere creatievelingen hadden een mooi programma samengesteld wat uitlegde wat de leven in gemeenschap betekent. Hanneke gaf een minicursus zang in de kapel, er waren buiten in binnen doe-dingen. Erg leuke middag voor iedereen en ter afsluiting werd er natuurlijk heerlijk gekookt! Het bracht ons allemaal weer veel spontaniteit en roering!

NB: Het ZOKA bestaat alweer dertig jaar en kwam oorspronkelijk voort uit jongeren zeilweken vanuit de Hooge Berkt

Dank namens allen! Jules

Ridder Hans

Op 27 februari vierde Hans Timmerman (in Helmond) samen met zijn collega’s, familie, vrienden en bekenden zijn 40-jarig jubileum bij Jeugdbescherming Brabant.

Het was een feestelijke bijeenkomst met de nodige speeches en lied, en een prima verzorging met drankjes en hapjes. Als kers op de taart verscheen de interim burgemeester van Bergeijk die Hans, namens de Koning, mocht benoemen tot Ridder in de orde van Oranje Nassau. Niet alleen zijn vele jaren bij de jeugdbescherming lagen hieraan ten grondslag, maar ook zijn diverse werkzaamheden als vrijwilliger bij verschillende scholen en bij de Hooge Berkt, en als mantelzorger.

Van harte gefeliciteerd Hans!

Terugblik op de Inspiratiedag voor leefgemeenschappen

Met drie leden van de Hooge Berkt Gemeenschap waren we op 25 januari jl. op de leefgemeenschappen dag goed vertegenwoordigd. Michiel, lid van onze gemeenschap, schrijft over zijn ervaring van deze dag.

Op zaterdag 25 januari trappen we af met de ‘Inspiratiedag leefgemeenschappen’.
Deze dag is voor iedereen die geïnteresseerd is in een leefgemeenschap of er zelf al woont. Te gast bij de grootste leefgemeenschap van Nederland, de Wittenberg, wisselen we ervaringen uit. Er zijn TED-talks over de kracht van samenleven & de SCHOOL voor leefgemeenschappen. Theanne Boer is gastspreker namens de Martine Vonkstichting en zal concrete wijsheden delen over hoe gemeenschapsleven & zorg voor de schepping hand in hand gaan; niet alleen vandaag de dag, maar al eeuwenlang. 

Hier waren we met z’n drieën vanuit de Hooge Berkt op af gegaan, Annet, Judi en ik. Nieuwsgierig gemaakt door de bovenstaande wervende tekst. Voor mij was het de eerste keer dat ik een dag van de VRL bezocht. Dit was gelijk ook heel anders dan eerdere bijeenkomsten, veel groter en anders van opzet dan de “normale” jaarlijkse bijeenkomsten.  Zo kwamen we terecht in een samenkomst van ongeveer zestig (helemaal volgeboekt!) zoekers en vinders van religieuze gemeenschappen. Ik had me eerder niet gerealiseerd dat er wel 100 van dit soort gemeenschappen bestaan in Nederland, evenmin was ik me ervan bewust dat er veel jonge mensen (jonger dan onze gemiddelde leeftijd) op zoek zijn naar een vorm van religieus samenleven.
Bijvoorbeeld de Wittenberg, de plek waar deze bijeenkomst plaats vond: hier leven vier gezinnen en 65 jongeren, de jongeren maximaal 5 jaar, leeftijd grofweg tussen 20 en 30. En zoals elke gemeenschap natuurlijk ook met een eigen kleur; protestants, beetje evangelisch, hartelijk en met beide benen op de grond.
Ik kan van alles over deze dag schrijven, bijvoorbeeld de workshop APK voor gemeenschappen, de programma’s (“leerlijnen”) die ontwikkeld zijn in het kader van de SCHOOL* en de zomerkampachtige lunch (met gebed). Het meeste opwindend vond ik het speeddaten: zo’n 15 gemeenschappen vertegenwoordigd door 1-3 leden en evenzoveel zoekende individuen of stellen die steeds even konden kennismaken. Annet, Judi en ik deden dat met zijn drieën, we raakten er steeds bedrevener in om binnen 2 minuten een beeld van de HB te geven. Ja we hebben heel wat in huis dacht ik weer. En het lukte ons ook best om mensen nieuwsgierig te maken. Grappig ook om ons te realiseren dat we zo oud zijn (als gemeenschap bedoel ik), ik geloof zelfs de oudste in Nederland. Dus in vergelijking met al die nieuwere plekken ook met een enorme hoeveelheid ervaring.
Als je zo’n dag daar rondloopt ga je toch denken dat er een enorme revival van religie en van zoeken naar samen aan de gang is. In elk geval is het bijzonder om op een plek te zijn waar je niet met draaiende ogen aangekeken wordt als je vertelt waar je bij hoort. En als we binnenkort  overlopen worden door jong bloed, dan komt dat door de speeddates.    

*De SCHOOL voor leefgemeenschappen is een initiatief van de Vereniging Religieuze Leefgemeenschappen (VRL) met 75 leden. In samenwerking met de Wittenberg, Klooster Nieuw Sion en Veni Ventus. De naam S.C.H.O.O.L. staat voor Samen Communiteiten Helpen Opbouwen en Ontwikkelen via Leerlijnen.

** School voor leefgemeenschappen
In aansluiting op de inspiratiedag was er op woensdag 27 januari een expertise dag op De Wittenberg, waar met een klein groepje ervaringsdeskundigen nagedacht werd over de onderwerpen die belangrijk zijn voor startende leefgemeenschappen. In verschillende gespreksrondes werden de onderwerpen verder uitgediept als uitgangspunt voor de praktijkleerlijn die in maart van start gaan. Op deze dag waren Els en Joke aanwezig namens de Hooge Berkt Gemeenschap. Onderwerpen die aan bod kwamen waren heel praktische zaken als vergunningen, rechtsvormen, subsidie etc, maar ook het werken met een leefregel, organisatie van een leefgemeenschap en commitment.

Van kippenschuur tot iglo

Van kippenschuur naar iglo: gemeenschap De Hooge Berkt gaat verduurzamen én vernieuwen

BERGEIJK – Gemeenschap De Hooge Berkt gaat de kapel verbouwen. Enerzijds om te verduurzamen, anderzijds om een moderne uitstraling te creëren. ‘Pour l’amour de Dieu’, het kleine bedrijf dat wordt gerund door vrijwilligers, heeft hiervoor een tijd moeten sparen.

Aan de rand van dorpskern ’t Hof, recht tegenover de plek waar over een poosje de nieuwe woonwijk ‘Hooge Berkt’ zal verrijzen, ligt het vredige terrein van de gelijknamige geloofsgemeenschap.

Penningmeester Theo van Bakel heeft zijn werkkleding nog aan als hij aan komt wandelen; hij is samen met een gast bezig in de tuin. Trots laat hij de boorgaten voor de toekomstige warmtepomp van de kapel zien.

In de huiskamer, waar de zon door de hoge ramen naar binnen schijnt, wacht Joke van der Neut met een kop koffie. Van der Neut is predikant en besloot zes jaar geleden in de Bergeijkse gemeenschap te gaan wonen.

Die bestaat dit jaar 58 jaar en is daarmee de oudste van Nederland. De kapel is al eens eerder grondig verbouwd, toen de oorspronkelijke kippenschuur tot kerkgebouw werd omgetoverd. ,,Nu wordt het een iglo”, vertelt Van Bakel lachend. Zo goed zal de kapel geïsoleerd worden.

Aangesloten zijn bij een kerk hóéft niet

De christelijke gemeenschap wordt steeds kleiner. ,,We zijn steeds meer een seniorengemeenschap”, vertelt Van der Neut. Met momenteel 25 bewoners op de locatie, 25 leden in het dorp én 25 leden door heel Nederland en Vlaanderen, en een hoge gemiddelde leeftijd, wordt de draagkracht kleiner.

,,Het is zoeken naar een nieuwe balans”, zegt Van Bakel. Naar jonge, frisse mensen die binnenlopen. ,,En niet omdat we zelf niet meer de geest hebben, maar de gemeenschap moet in de toekomst ook voort kunnen bestaan.”

Het christelijke aspect schrikt soms af, weet de penningmeester. Maar dat is ten onrechte. Zo zijn er bijvoorbeeld drie verschillende ‘kerken’ aangesloten én is geloven in God geen voorwaarde. ,,‘Ik ben niet gelovig’ klinkt vaak heel naar, maar iedereen gelooft wel in iets”, zegt Van Bakel.

,,De kracht is dat we juist, ondanks alle verschillen, elkaar uiteindelijk vinden”, vult Van der Neut aan. Het christelijke fundament ‘je bent geliefd zoals je bent’ speelt de grootste rol, vindt zij.

Geen yoga retraite op Mallorca, maar naar De Hooge Berkt

Ook gasten zijn welkom op De Hooge Berkt. Zij komen daar vaak terecht ‘omdat ze op zoek zijn of in nood’. Vraagstukken waar iedereen mee worstelt, zoals stress, relaties en het gezin, kunnen in de rust overwogen worden.

,,Dus er zijn mensen die in plaats van een yogaretraite op Mallorca naar de Hooge Berkt komen”, zegt Van Bakel. Daar zijn verschillende arrangementen te boeken, onder begeleiding van iemand uit de gemeenschap.

Verder draait de gemeenschap op de inzet van eigen leden en een kring van aangesloten vrienden. Van het geld dat De Hooge Berkt kon sparen gaan de bewoners nu de ‘blitse’ kapel bouwen.

De grote ruimte, waarin momenteel nog vijfhonderd gasten passen, wordt opgedeeld in meerdere ruimtes, vertelt Van der Neut. Zo kan ook de ontmoetingsruimte daar gevestigd worden. Met witte muren, veel licht en kleurrijke ramen krijgt de nu nog houten kapel een volledig andere uitstraling.

Eigenlijk zouden de werkzaamheden al begonnen zijn, maar door de aanwezigheid van een aantal vleermuizen in de spouwmuur is het project vertraagd. ,,Tot grote teleurstelling van de bewoners”, zegt Van der Neut.

De plannen zijn immers gezamenlijk gevormd en bewoners hadden zich er erg op verheugd. Nu beginnen de werkzaamheden eind april. En dan hopen we in oktober klaar te zijn”, aldus Van Bakel.

Eindhovens Dagblad 10-2-2025
Pam Ketelaars

Nieuwsbrief: Januari 2025

Je kunt hem hier lezen. 

Voor de gemeenschap wordt het een jaar van veranderingen met de verbouwing van onze kapel.

Dat betekent ook afscheid nemen van de kapel zoals die al 25 jaar lang de centrale plaats is van ons dagelijks gebed. Dit roept herinneringen en mooie verhalen op. Een aantal kapel-verhalen zijn door Michiel bij elkaar gebracht. Je leest ze in deze nieuwsbrief.

In deze nieuwsbrief vind je ook de introductie van een nieuwe stilteretraite: Hervind je natuurlijke levenskracht.

We hopen dat deze nieuwsbrief je aanspreekt en nieuwsgierig maakt naar ons leven, ons retraite aanbod en de mogelijkheid om te komen meeleven. 

En hier kun je je aanmelden voor de nieuwsbrief. 

Week van gebed 2025: Ja, ik geloof!

Oecumenische viering & lezing
Woensdagavond 22 januari 19.15 uur in de kapel van Gemeenschap De Hooge Berkt, Hooge Berkt 16, Bergeijk

We beginnen de avond met een gezamenlijke oecumenische viering rond het thema: ‘Ja, ik geloof! Met voorgangers en leden van de drie geloofsgemeenschappen in Bergeijk; de Protestantste Gemeente, Parochie Bernardus van Clairvaux en Gemeenschap De Hooge Berkt.

De viering is voorbereid door de kloostergemeenschap van Bose in Noord-Italië. Het thema van 2025 is ingegeven door het feit dat het 1700 jaar geleden is dat het eerste christelijke oecumenische concilie in Nicea werd gehouden (325 na Chr.) Tijdens de Week van gebed voor eenheid bidden wereldwijd miljoenen christenen mee.

Lezing door Claartje Kruijff
In september verscheen van haar het boek “Een god die in mij gelooft, rust en richting in een wereld zonder zekerheid”. Een eigentijds en inspirerend boek waarin ze aan de hand van haar eigen ervaringen als voorganger en pastor verkent wat geloven anno nu zou kunnen zijn.

Zij schrijft: “Veel mensen zijn losgeraakt van religie, maar herkennen zich in wat Julian Barnes zo mooi zei: ‘ik geloof niet in God, maar ik mis hem wel’. Of ze zeggen dat ze niet gelovig zijn, maar wel spiritueel. En dat ze wel willen geloven, maar het gewoonweg niet kunnen.”

Voor Kruijff is dit verlangen het beginpunt voor een nieuw gesprek over God. In haar boek deelt ze herkenbare en intieme verhalen van haarzelf en de mensen die ze ontmoet. Vanuit deze verhalen verkent ze thema’s die in al onze levens voorbijkomen — overgave, kwetsbaarheid, gemeenschap, vreugde en verlies — en verbindt ze aan hoe en wat we op die momenten kunnen en mogen geloven. Wars van dogma’s en met een open blik, is dit boek een inspiratiebron voor vrije gelovigen, ongelovigen, twijfelaars en andere zinzoekers.

Claartje Kruijff studeerde in 2009 af aan de Vrije Universiteit in de godgeleerdheid. Zij werkte tien jaar als predikant in de oecumenische vrijzinnige Dominicus Kerk in Amsterdam en twee jaar als vernieuwingspredikant in Naarden-Bussum. Sinds 2021 is zij verbonden aan de Remonstrantse Geertekerk in Utrecht. In 2018 werd zij verkozen tot ‘Theoloog des Vaderlands’

Nieuw retraiteaanbod

Hervind je natuurlijke levenskracht

Met veel plezier mag ik mijn retraite Hervind je natuurlijke levenskracht presenteren, die dit jaar drie keer zal worden aangeboden. Als je door drukte of stress de verbinding met jezelf een beetje bent kwijt geraakt, is deze retraite een fijne manier om de in jou aanwezige levenskracht weer op te delven. Dat gebeurt door de kracht van vier natuurelementen op jouzelf te betrekken: aarde, water, vuur en lucht/ether.

Iedere ochtend begint met een geleide meditatie. Je krijgt een tekst aangereikt om de dag mee in te gaan. Dagelijks heb je een persoonlijk begeleidingsgesprek. Ontdek en waardeer je potentiële kracht door stil te worden en in de natuur in contact te komen met de elementen in jouzelf en om jou heen. Ik wens je toe dat je zo met hernieuwde energie je weg mag vervolgen.

Els Vis

Het aanbod vind je hier 

De kapel, vroeger en later

Ooit een kippenschuur, in de jaren zeventig verbouwd tot kapel. In 1990 te klein geworden en opnieuw verbouwd. Nu, weer 25 jaar later, gaat de kapel voor de derde keer verbouwd worden. Drie mensen die hier al die tijd waren kijken terug.

1. God bestaat dus toch
Toen ik in de gemeenschap kwam in 1976 voelde ik mij niet gelovig. Ik ben wel in een katholiek nest geboren en opgevoed. Vanaf mijn 15e ging ik niet meer naar de kerk. In de zomer van 1972 was ik met een groep vriendinnen in Taizé geweest en werd echt geraakt: “God bestaat dus toch”, was mijn ervaring daar. Toen ik hier in de Hooge Berkt kwam, herkende ik die ervaring. Ik zat de eerste 5 jaar, 3 maal daags in de kapel zonder te “weten” waar gaat dit over. Ik voelde mij hier thuis (vanaf de eerste avond) en dat was genoeg. Ik mocht hier “zijn”.

Gezien en geraakt
In die jaren hield mevrouw Klomp iedere avond een korte preek in de avonddienst vanuit het gemeenschapsleven van die dag.  Ik had vaak het gevoel dat het over mij ging en dat gevoel hadden anderen ook.Op sommige bijzondere feestdagen sprak pater Jan de instellingswoorden uit op de muziek van Concerto d’Aranjuez (Adagio deel 2). Dit ontroerde me diep. Hij kon zo aandachtig en vol liefde voorgaan. In bepaalde vieringen zegende hij ons een voor een op een manier waarbij hij zichzelf totaal gaf en ik me zeer persoonlijk gezien en gekend wist (in al mijn lief en leed). En wat was het mooi om al die kinderdopen mee te maken.

Muziek
In de eerste jaren zong Engelien elke avond tijdens de avonddienst een lied (meestal zelfgemaakt) waarbij zij zichzelf begeleidde op de gitaar. Dat vond ik erg mooi.De zangrepetities met Wil van Egdom (die toen dirigent was) gaven mij zo veel plezier. We repeteerden in de kapel ook wereldse liederen voor feesten en gelegenheden.

Zingen, inkeer, stil worden
Als ik aan mijn en onze geschiedenis in de kapel denk ben ik diep van binnen ontroerd. Er is op deze plaats zoveel gezamenlijkheid gegroeid; ieder is gelijk en ieder is uniek. De lach en de traan is er gedeeld. We zijn er zonder aanzien des persoons. Ik heb vele woorden langs me heen laten gaan. De zang sprak me meer aan, dan de preken. Ik houd van inkeren en ik probeer leeg te worden om zo steeds nieuw leven te kunnen ontvangen. Zo kwam ik in de kapel vanuit zen-meditatie en zo ben ik er nog steeds.

Rie Trienekes

2. Icoon van de gastvrijheid
In de kapel hangt de icoon van de gastvrijheid oftewel de icoon van de Drie-Eenheid. Deze is geschonken in 2005 bij gelegenheid van een jubileum.

130 jaar priester
Op 18 juni van dat jaar vierden namelijk Arnold van Gerwen, Jozef Driesen en ik, Koos, een gezamenlijk priesterfeest: Arnold was dat jaar 50 jaar, Jozef 40 jaar en ik ook 40 jaar priester. Vanuit de gemeenschap wilden men een cadeau geven en op voorstel van Nel van Cuijk werd het de icoon van de gastvrijheid. Maar hoe kwamen we eraan?

Iconenschrijfster
We hebben contact gezocht met Lucienne Lipkens-Janssen uit Neeroeteren, dichtbij Maaseik, die iconenschrijfster is. Zij maakte eerst een ontwerp van de icoon van de ‘gastvrijheid van Abraham’ of de icoon van de heilige Drie-Eenheid van Andrej Roebljov (circa 1410). Wij, de drie priesters, zijn een keer naar haar toe geweest om het ontwerp te bekijken. We waren meteen enthousiast. Na enkele weken – vermoed ik – was zij klaar met het schrijven van de icoon en is zij die naar ons toe komen brengen. Vanaf die tijd hangt de icoon in onze kapel.

Trejakov Galerij in Moskou
In het jaar 2010 was ik met een gezelschap op reis naar Rusland en kwamen we in Moskou.  Daar zijn we o.a. naar het Kremlin geweest. Maar ik wist dat daar ook in de stad, in de Tretjakov-Galerij, de icoon van Roebljov hangt. Die galerij heb ik opgezocht, ben er naar toe gegaan en heb de icoon van nabij kunnen bekijken. Ook waren daar nog andere iconen van Andrej Roebljov te zien; prachtig. De icoon van de gastvrijheid was oorspronkelijk bedoeld voor de Russisch-Oosterse kerk van Sergiev Posad, maar daar hangt tegenwoordig een kopie.

In 2015 hebben wij opnieuw samen een priesterfeest gevierd; alle drie 10 jaar verder. De Icoon van de gastvrijheid hangt nog steeds in de kapel en is ons allen steeds meer dierbaar geworden.

Koos van Etten

3. Ik praatte er met Jezus

Tranen
Dit vertelt*: “Het is een heel dierbare plek voor mij; een heel belangrijke plek. De voorbeden zijn erg belangrijk. Ik heb heel vaak gehuild in de kapel.

Thuiskomen
Ik leerde er de mensen kennen zoals ze waren. In de voorbeden bijvoorbeeld. Voor mij is het een veilige plek. Het is een soort thuiskomen; zo voelt het wel.

Geloof en leven bij elkaar
Ik heb me nooit zo verbonden gevoeld in andere kerken als in deze kapel. Hier kwamen geloof en leven bij elkaar. Ik voelde: hier moet ik zijn. Ik heb er vaak gepoetst en gestofzuigd. Ik heb het nooit een heilige plek gevonden. Het was een plek voor ontmoeting, gewoon. Ik praatte er met Jezus.”

Dit de Vlieg

* Het verhaal van Dit is opgeschreven door Mariek

Eerder is het verhaal van Riëtte Beurmanjer over de kapel verschenen.
Lees het hier. 

Vieren met Kerst en de jaarwisseling

We hebben deze adventstijd geleefd met het visioen dat vrede zal komen! Hoe is het jou daarin vergaan? Hoe was het om met mildheid te kijken naar de wereld met zijn wijdverspreide conflicten, naar je medemens en jezelf?  ‘Vrede zal komen’ als een opdracht, vrede te doen, en een belofte dat het daardoor gebeuren zal. Lichtjes ontstaken we. Elke dag om vol te houden, te blijven geloven dat het mogelijk is. Om zo toe te kunnen groeien naar Kerstmis.

Een klein lichtje van vrede zal in de donkere nacht aanzwellen tot een groot licht van vreugde. Vreugde om wat ons overkomt. Het vredige gezicht van God, zichtbaar in een klein kind, geboren aan de rand van de samenleving, om onder ons te zijn!

We vieren samen op de feestdagen, als volgt:
Dinsdag 24 december, Kerstavond 21.00 uur
Woensdag 25 december, eerste Kerstdag 11.00 uur
Dinsdag 31 december, Oudejaarsavond, 20.00 uur
Woensdag 1 januari, Nieuwjaarsdag 12.00 uur

Let op!
Tweede Kerstdag is er geen viering, en van 26 december tot en met 1 januari geen ochtendgebed.

Vreugdevolle vieringen gewenst! Els en Marjan

Advent 2024  Vrede zal komen: elke dag een lichtje op weg naar het Kerstfeest. 

Nieuwsbrief: Advent 2024

Je kunt hem hier lezen. 

De tijd van advent is begonnen en we leven toe naar het vieren van Kerstmis. Lees over al wat ons bezig houdt in deze laatste maand van het jaar.

Er is weer een nieuw Olifantenpaadje van Lieneke, een verslag van een jaar ecologisch tuinieren geschreven door Judie en Theo neemt ons mee in de verdere voorbereidingen voor de verbouwing van de kapel.

Lees het allemaal in de nieuwsbrief.

We hopen dat deze nieuwsbrief je aanspreekt en nieuwsgierig maakt naar ons leven, ons retraite aanbod en de mogelijkheid om te komen meeleven. 

En hier kun je je aanmelden voor de nieuwsbrief. 

Bezoek van kerkleiders

Het was heel bijzonder om op woensdag 27 november als gemeenschap bisschop de Korte van de Rooms Katholieke Kerk, classis predikant Luijk van de Protestantse Kerk Nederland en bisschop Wallet van de Oud Katholieke Kerk weer te mogen ontvangen.

Het gespreksonderwerp tijdens deze jaarlijkse ontmoeting is de weg, die de gemeenschap in de oecumene gaat en hoe de verbinding met de kerken daarin vorm krijgt. De uitwisseling hierover verliep in een hartelijke sfeer. Als vertegenwoordigers van de Hooge Berkt Gemeenschap, deelden wij ons verlangen naar de praktische verbinding met de verschillende kerken. We bespraken verschillende mogelijkheden om als gemeenschap meer zichtbaar te worden als plaats van bezinning en gebed, en als plaats waar al vele jaren ervaring is als het gaat om oecumene en leven met de verschillen.

Dankbaar kijken wij terug op deze mooie ontmoeting en uitwisseling van ideeën. Voor een vervolg zijn alweer nieuwe afspraken gemaakt.

Olifantenpaadje 2

Bijna een jaar geleden zijn wij, Lieneke en Thomas, als millennials komen wonen op de Hooge Berkt. Hier samenleven betekent elkaar steeds opzoeken, steeds weer het gesprek, en daarmee de relatie, aangaan. Samenleven schuurt, en dat zal het ook altijd doen. Dus waarom zou je hiervoor kiezen? Een vraag die we vaak nog te horen krijgen, en ook eentje die onszelf bezighoudt. Waarom gemeenschap? Waarom deze gemeenschap? Waarom in deze periode van ons leven? Dertigers, nu net getrouwd. 

Ik zou daar vast veel over kunnen schrijven. In plaats daarvan leek het me leuk om een korte column bij te gaan houden. Het zijn korte momenten, gedachten, en verhalen van mijn ervaringen tot nu toe. Ik noem het olifantenpaadjes, of desire lines in het Engels. Zelf hou ik van dat soort paadjes, van het allemaal net even anders doen. Er schuilt ook iets van pionieren in, van uitproberen, experimenteren. Van uitgebreide plannen maken die steevast op iets heel anders uitlopen. En er zit een stukje onverwachts in, je laten verrassen door de ander en door het leven.

In plaats van vooraf een lijn te bepalen volg ik een gedachte of inzicht, of een gesprek, of ik zie iets moois of aparts, en dat schrijft zich dan uit. Hierbij Olifantenpaadje nummer twee.

2. Samen én alleen
Samenleven is trager leven. Het leven als individu, of gezin in de samenleving, is vaak sneller en efficiënter, omdat je minder hoeft te overleggen, met minder rekening te houden. Je bent wendbaarder, en kun sneller schakelen. Samenleven is rekening houden met de ander, en dat betekent overleggen, anticiperen, geduld hebben met hoe anders die ander wel niet is. Het doel is niet het resultaat, maar het doel is de weg ernaartoe, er samen komen. Dat betekent niet dat de gemene deler hier overheerst, of dat alles een compromis is. Juist niet. Het betekent wel dat de ander in haar menszijn naast jou staat: jij als mens, zij als mens, dat is het vertrekpunt.

De balans tussen samen en individu moet dus steeds weer opnieuw gezocht worden. Soms is het individu belangrijker, en soms moet je daar voor kiezen terwijl anderen dat niet begrijpen. Soms moet je voor het samen kiezen, en jezelf opzij zetten; soms merk je opeens dat je daarin te ver bent gegaan; en soms leidt dat loslaten van jezelf juist tot een gevoel van vrijheid en liefde dat je er niet alleen voor staat, dat er mensen zijn die naast je willen staan. Het belangrijkste is dat iedereen al deze keuzes probeert te respecteren. Dat hoeft geen acceptie te betekenen, maar de ruimte is er, van dag tot dag gemaakt en gedragen.

Het hoeft gelukkig niet allemaal in één keer uitgevonden te worden, en dat stukje ruimte en vrijheid voelt uniek aan; er schuilt een gezamenlijke vrijgevigheid achter die met ieder mens probeert het beste voor te hebben. Dat dat niet altijd lukt is minder belangrijk dat dan we dat allemaal wel proberen.

Lieneke, 28 november 2024
Hier vind je de pagina van deze nieuwe rubriek.

Terugblik tuindag oktober

Van tuinkuieren tot tuindag
Iedereen die wel eens in onze gemeenschap is geweest zal zich de tuin herinneren. Een flink terrein met veel mooie hoekjes en stille plekjes, prachtige oude en jonge bomen en een grote rijkdom aan bloemen en struiken. Natuurlijk vraagt dat veel onderhoud, daar houdt een vaste club mensen zich mee bezig.
Met enige regelmaat wordt er een “tuindag” georganiseerd: iedereen die mee wil helpen werkt dan een dag mee. Hoe zo’n dag gaat en hoe dat voorbereid wordt lees je hieronder in het verslag van Judi van de laatste keer eind oktober.

Mooi weer pak aan
Heerlijk om op de grote tuindag eind oktober met elkaar flink aan te pakken in de tuin. Het was de laatste van het jaar. Prachtig najaarsweer, het kon niet beter. Er moesten flink wat grote planten en struiken worden verplaatst rond de kapel in verband met de verbouwing in het voorjaar. Met man- en vrouwkracht werd deze verhuizing uitgevoerd. Ook de singel bij de parkeerplaats is stevig onder handen genomen, omdat de nieuw aanplant daar wel wat meer lucht en ruimte konden gebruiken. En verder waren er natuurlijk de gebruikelijke klussen, snoeien, maaien en wieden.

Kruipen, groeien, krioelen, bloeien
Spil in de voorbereiding en op de dag zelf is Hans. Ik heb daarvan mogen proeven toen ik in de nazomer een keer een middagje met het tuinteam meeliep. Een rondgang over het terrein. Al kuierend, onder de bezielende leiding van Hans, worden de ingrediënten verzameld voor de inhoud van de tuindag. Op allerlei plekken wordt ruimschoots stilgestaan bij de wonderen der natuur, wat groeit en bloeit of had moeten groeien en bloeien, hoe de wilde tuin zich in al haar pracht ontwikkelt, en waar dat soms helaas tot ongewenste verwildering leidt. Van de zorg voor grote bomen tot de vreugde om klein grut: de komst van bijzondere plantjes, vlinders en insectenvriendelijke bloeiers en de toename van vogels op het terrein. Met aandacht en liefde wordt uitgewisseld wat aanpak nodig heeft om de oase nog aantrekkelijker te maken voor mens en dier. Je gaat toch weer heel anders tegen het terrein aankijken na zo’n ronde met deze tuinliefhebbers. Met de reguliere seizoenswerkzaamheden, die keurig netjes in een ordner opgenomen zijn, wordt vervolgens de klussenlijst voor de tuindag opgesteld. Een klusje op zich.

Verleid en verwend
En wij, tuindaggasten? Waarom komen wij zo graag? Wie kan beter verleiden met zijn enthousiaste uitnodiging dan Hans? Je hoeft je alleen maar op te geven, aan te sluiten, je krijgt een taak die bij je past, je wordt verwend met gezelligheid en in de pauzes ontbreekt het aan niets met allemaal lekkers. Alles is geregeld. Wat wil je nog meer?! Ja, volgend jaar weer! Dank voor de organisatie van deze groene klusdagen! 

Mooi wild is niet lelijk
Rest ons nog hieraan toe te voegen dat de tuin ook steeds in beweging is. Al voor het tweede jaar een prachtig veld met gemengde bloemen. Meer “wilde” stukken en minder glad gazon, een aantal nieuwe grotere bomen en zo nog veel meer.  Niet alleen omdat dat minder onderhoud vraagt en de tuin minder afhankelijk wordt van sproeien, maar zeker ook omdat het er aantrekkelijker en spannender uitziet. Komt het zien en wie weet wil je zo’n tuindag ook eens meemaken, dat is open voor iedereen, wees welkom.

Judi
27 november 2024

Vrede zal komen!

Leven met dit visioen

God, U zegt het ons voor:
Vrede zal komen!
Belofte van compassie,
vrijheid en gelijkwaardigheid.

Wanhoop niet, horen we.
Laat vrede klinken
uit je hart, handen en voeten,
hier en in vergeten uithoeken.

U hebt ons lief, God.
Schenk ons dan het vertrouwen
om met mildheid en volharding
de weg naar vrede te gaan.

Amen

Vrede zal komen! is het thema dat voor deze adventsperiode gekozen is. We voelen het grote lijden dat er in de wereld is. We leven in een tijd van dreiging, oorlog en gebrek aan solidariteit. Wat is ons antwoord daarop. Hoe kunnen we dit visioen leven in deze tijd. Of met andere woorden, hoe kunnen we met mildheid kijken naar onszelf, naar de ander, naar de wereld?

We zijn op weg naar vrede. We blijven doorgaan op die weg, omdat we erop vertrouwen dat vrede eens zal komen. Dat het mogelijk is. Maar dat kunnen we niet alleen. We hebben elkaar nodig om het vol te houden.

Iedere zondag noemen we in de viering een getuige en schetsen hun verhaal als inspirerend voorbeeld hoe zij een houding van mildheid betrachtten onder moeilijke omstandigheden en het visioen van vrede leefden.

Majoor Alida Bosshardt, ‘Mahatma’ Gandhi, Titus Brandsma en Martin Luther King Jr. gingen ons voor op de weg naar vrede.

Wij wensen iedereen een inspirerende en bemoedigende adventstijd toe!

Van harte welkom in onze vieringen in de adventstijd.
Zaterdagavond 19.15 uur        Lichtdienst
Zondagmorgen 11.00 uur        Oecumenische viering

Bouwen is puzzelen

We hebben een paar jaar lopen puzzelen wat er nodig is om als gemeenschap ook in de toekomst een plaats van gebed, samenleven en gastvrijheid kunnen zijn. Een puzzelstukje dat we gekozen hebben om op te pakken is de verbouwing van onze kapel tot een modern, energiezuinig en zonnig en gezellig multifunctioneel gebouw. Een gebouw waar onze speerpunten van gastvrijheid, samen vieren en samenleven bij elkaar zullen komen.

Na heel wat puzzelen waren de belangrijkste voorbereidingen gedaan en stonden wij en bouwbedrijf Moeskops in de startblokken om met de bouw te beginnen. Helaas werd er bij de laatste verplichte ecologische controle op vleermuizen eind september een paartje vleermuizen in de spouwmuur van de kapel gevonden met als grote consequentie dat er pas na het winterseizoen (april) als het paartje vleermuis vertrokken is, met de verbouwing begonnen kan worden.

Verder puzzelen
De teleurstelling om het uitstel van de verbouwing van de kapel door de vondst van twee vleermuizen was voor de leden van de bouwcommissie van korte duur. Zij hebben de draad snel weer opgepakt en zijn doorgegaan met de voorbereidingen samen met aannemer Moeskops. Naarmate de voorbereidingen vorderen moeten er namelijk steeds meer puzzelstukjes worden gelegd en soms zelfs gemaakt.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan materiaalvarianten voor een goede akoestiek, een verlichtingsplan met scene- en kleurregeling, wifi, ringleiding, lelijke warmteterugwinpijpen listig verbergen, foeilelijke vluchtbordjes boven het altaar, gordijnen, vloerbedekking, extra kosten vanwege uitstel en een vleermuis migratieplan met vergunningstraject richting provincie. 

Veel werk en soms ingewikkeld, maar de bouwcommissie kan gelukkig rekenen op veel steun. Financieel van Frank Boomers, onze financieel adviseur, en van onze economische commissie. Bouwkundig van Eddy Pauwels, onze Vlaamse bouwmanager. En last but not least, van onze eigen kleuren-en huisvestings-commissies die gaan zorgen voor een smaakvolle, eigentijdse uitstraling en inrichting. 

We kijken met vertrouwen uit naar het voorjaar.
Theo van Bakel  

De herfst nieuwsbrief

Je kunt hem hier lezen. 

Met informatie over gastvrijheid en lef, het huwelijk van Thomas en Lieneke, een nieuwe column genaamd Olifantenpaadjes, een vertragingsweekend voor millenials, het uitstel van de verbouwing van de kapel en de uitgave van een boek genaamd “Levende bouwstenen”. Lees verder in de nieuwsbrief.  

We hopen dat deze nieuwsbrief je aanspreekt en nieuwsgierig maakt naar ons leven, ons retraite aanbod en de mogelijkheid om te komen meeleven. 

En hier kun je je aanmelden voor de nieuwsbrief. 

Uitnodiging grote tuindag 26 oktober

Er is weer genoeg te doen en samen is veel gezelliger!

Zaterdag 26 oktober organiseren we van 10:00 tot 16:00 uur de laatste tuindag van dit jaar en daar kunnen we wel wat hulp bij gebruiken: snoeiwerk, verplanten van planten en struikjes, onkruid plukkers, koffie/thee zetters en hulp in de keuken. Groene vingers nodig? Nee hoor, we helpen je wel op weg. Een “grote” tuindag dus, maar dat betekent ook een heerlijke lunch in de middag en allerlei lekkers bij de koffie en de thee. Mocht je ook bij het diner aanwezig willen zijn, dan graag even een berichtje aan Hans.

Tuinnieuws
Dit jaar is er van alles in de tuin gebeurt. We hebben prachtige bloemen gezien in de perken die we in het voorjaar hebben ingezaaid. Doordat het flink geregend heeft dit jaar en de zomer niet al te heet was, konden veel planten en struiken tot volle wasdom komen. Zozeer zelfs dat we al heel wat planten hebben kunnen afsteken en elders in de tuin een nieuw plekje konden geven.

Daarnaast waren we in afwachting van het startsein voor de verbouwing van de kapel, want dat zou betekenen dat we veel werk zouden hebben aan het verpoten van allerlei planten rondom de kapel. Nu dit alles vooruit is geschoven naar het voorjaar betekent het echter dat het verplanten voor een gedeelte toch al moet gebeuren, omdat deze periode daar het meest geschikt voor is.

Kortom, er is weer genoeg te doen! Ik nodig iedereen van harte uit om mee te helpen of in de tuin of in het ondersteunende werk (keuken en huiskamer) en nodig mensen uit die van tuinieren houden, want we kunnen best wat hulp gebruiken.

In het kort:
Wanneer: zaterdag 26 oktober
Tijdstip: van 10:00 tot 16:00 uur
Opgave voor de tuindag (i.v.m. lunch) en evt. diner: diensten@hoogeberkt.nl
Vragen via bovenstaand email adres of 06-27188323

Vriendelijke groet,
Hans Jolink

Boekpresentatie Levende bouwstenen

Het was al een tijd van tevoren aangekondigd: tijdens de ontmoetingsavond op 5 oktober gaat er iets  gebeuren: een verrassing. En dat werd het!

Antoinette Zoontjens, die op deze zaterdag haar 75e verjaardag vierde, wilde ons een cadeau geven in plaats van ontvangen: Als gemeenschap kregen wij van haar een mooi boekje met een 20-tal interviews gehouden met mensen die in het verleden de gemeenschap mee hebben opgebouwd. Zij vertellen wat hen in de Hooge Berkt bracht, en wat hen er deed blijven.  Met elkaar – hoe verschillend de mensen en de interviews ook zijn – geven zij een beeld van de waarden die onder het samenleven in onze oecumenische gemeenschap blijken te liggen.

Het tekent Antoinette om met volharding en enthousiasme de uitgave van dit boekje voor elkaar te krijgen. Er is haar veel aangelegen om de spiritualiteit onder ons dagelijks leven hoog te houden, als een kostbaarheid die niet verloren mag gaan. 

“Levende bouwstenen” is de titel van het boekje. Ooit hebben de interviews in ons tijdschrift “Tussen Ons In” gestaan. Jan Renkema heeft ze opnieuw bewerkt. Harrie Verweijen heeft er de illustraties bij gemaakt. Alle aanwezigen kregen een exemplaar.  

Het eerste boekje werd overhandigd aan Leonie, die de hoop uitsprak dat het ook voor mensen die de geïnterviewden niet persoonlijk kennen een waardevol boekje is als inspiratie voor de vaak taaie weg van menswording*.  

De avond verder werd een geweldig succes. De jarige Antoinette werd met bloemen, limericks, liederen en geestige sketches in het zonnetje gezet, getypeerd met alles erop en eraan. Helemaal  liefde, gekend, zoals je bent. Gaat het daarom niet ten diepste in ons samen- leven? 

Berti

* Menswording is een belangrijk thema in de spiritualiteit van de gemeenschap.

Levende bouwstenen, 78 pagina’s.
Uitgegeven in eigen beheer en verkrijgbaar voor € 10.- excl. Verzendkosten
Contact: kantoor@hoogeberkt.nl

 

Lef, ruimte maken en Heilige Onrust

We gaan het toch maar gewoon doen, onze kapel verbouwen*, zodat we weer 25 jaar verder kunnen. Dat is lef hebben, ruimte maken omdat een Heilige Onrust ons drijft.

Pinksteren 2024
Met Pinksteren hadden we onze jaarlijkse “Gemeenschapsdagen”. Zo lang als de gemeenschap bestaat is er elk jaar een bijeenkomst, waarin aan de orde komt hoe we ervoor staan en waar we naar verlangen. Vroeger werd dat de Evangeliedagen genoemd, Gemeenschapsdagen dekt nu beter de lading. En elk jaar hopen we dat de Geest neerdaalt of rondwaart, we proberen onszelf en elkaar daar ontvankelijk voor te maken. Noem het Geest of Heilige Geest, Heilige Onrust (HO) of Inspiratie mag ook als je die andere woorden te groot vindt.

De kracht van samenleven
Deze Gemeenschapsdagen gebeurde er iets belangrijks. Op verschillende manieren kwam de kracht van ons samenleven naar voren. En dat gebeurde niet door veel te praten over theorie en over hoe het allemaal verder zou moeten, maar we begonnen bij ons eigen verhaal, bij ons eigen lichaam. Bij ons lichaam aan de hand van een geleide meditatie. We durfden op de grond in de kapel te gaan liggen. En ons persoonlijke verhaal deelden we in de intimiteit van een gesprek met twee anderen. We durfden zondagochtend zelfs HO (Heilige Ochtendgymnastiek) buiten te doen. En het was nog prettig ook (vond ik). Zo maakten we een start met het verkennen van onze leefregel aan de hand van het nieuwe boek van Mariek **

Ongewoon, ruimte maken en lef
Nu zijn we een paar maanden verder. Ja, we willen verder met de leefregel. Maar hoe kunnen we de kracht van ontmoeting, de inspiratie, de openheid voor ieders kwetsbaarheid en anders zijn verder brengen. Zoekend naar woorden om dat weer te geven komen we onder andere op “ruimte maken” en “lef”. En dat we ons telkens weer realiseren dat deze gemeenschap niet gewoon is.

Verbouwen
Want het is toch lef hebben als je een kapel gaat verbouwen en plannen maakt om woningen te gaan maken in wat nu onze ontmoetingsruimte (Lavra) is, terwijl geen van ons weet hoe we er over 10 jaar voor staan. Er staat niemand op de wachtlijst om daar te gaan wonen, maar we maken wel de ruimte. 

Bijzonder ongewoon
Ongewoon is onze gemeenschap: er wonen mensen bij elkaar die echt verschillend zijn, verschillend denken, verschillend geloven. Die er toch voor kiezen dat met elkaar te blijven doen. De pluriformiteit is de basis. Je brengt in wie je bent, er is er maar één zoals jij. Met die ruimte kan in de diversiteit toch ook de eenheid ervaren worden. En onze gastvrijheid is ook ongewoon: dat ervaart iedere gast, ook als is het niet zo makkelijk in woorden te vatten. Het draait er om dat iemand er gewoon mag zijn en zich niet anders hoeft voor te doen. Misschien wordt deze ervaring ook wel opgeroepen omdat we als leden van de gemeenschap zelf zo verschillend zijn en toch ervoor kiezen met elkaar te leven.  En ongewoon is ook dat we gasten ontvangen uit alle geloofsrichtingen. En ook als je niet gelovig bent en je je aangetrokken voelt ben je welkom. 

* We kregen begin oktober een teleurstellend bericht dat de start van de verbouwing een half jaar moet worden uitgesteld vanwege de vondst van een paartje vleermuizen in de spouwmuur van de kapel.  

**Mariek de Jong: “Een regel om in te leven, een inspiratieboek”

Michiel, Oktober 2024

Olifantenpaadje

Bijna een jaar geleden zijn wij, Lieneke en Thomas, als millennials komen wonen op de Hooge Berkt. Hier samenleven betekent elkaar steeds opzoeken, steeds weer het gesprek, en daarmee de relatie, aangaan. Samenleven schuurt, en dat zal het ook altijd doen. Dus waarom zou je hiervoor kiezen? Een vraag die we vaak nog te horen krijgen, en ook eentje die onszelf bezighoudt. Waarom gemeenschap? Waarom deze gemeenschap? Waarom in deze periode van ons leven? Dertigers, nu net getrouwd. 

Ik zou daar vast veel over kunnen schrijven. In plaats daarvan leek het me leuk om een korte column bij te gaan houden. Het zijn korte momenten, gedachten, en verhalen van mijn ervaringen tot nu toe. Ik noem het olifantenpaadjes, of desire lines in het Engels. Zelf hou ik van dat soort paadjes, van het allemaal net even anders doen. Er schuilt ook iets van pionieren in, van uitproberen, experimenteren. Van uitgebreide plannen maken die steevast op iets heel anders uitlopen. En er zit een stukje onverwachts in, je laten verrassen door de ander en door het leven.

In plaats van vooraf een lijn te bepalen volg ik een gedachte of inzicht, of een gesprek, of ik zie iets moois of aparts, en dat schrijft zich dan uit. Hier volgt de eerste.

1. Rondleiding in eigen huis

De huisgenoten zijn de oudste groep van de gemeenschap. Ze hebben minder taken, maar spelen nog wel een grote rol in het samen leven: ze schuiven aan bij de vieringen en maaltijden, en zorgen daarmee dat het leven van de gemeenschap dagelijks gedragen wordt. Op onze open dag van ons nieuwe huisje schuifelen ze de trap op, en leiden ons vervolgens in ons eigen huis rond: in die kamer heb ik nog gewoond met die en die, daar was toen een trap naar beneden naar de huiskamer, die muur is nieuw, dat was een balkon waar die en die toen nog van af was gevallen. Het appartement zit vol verhalen.

De lange geschiedenis van de gemeenschap geeft vertrouwen in de toekomst, vooral omdat het geen vanzelfsprekende weg is geweest. Er schuilt ook een gevaar in. Zoveel mensen kennen elkaar al tientallen jaren, en doen alles al zolang op dezelfde manier. Vaak zijn het beproefde manieren, waar over na is gedacht, en wat in de loop van de jaren steeds opnieuw verbetert is. Vaak is het ook gewoonte, traditie – soms waardevol, en soms niet. Ruimte voor nieuwe dingen leeft er, maar waar schuilt die ruimte precies? Waar betekent snoeien groei, en waar betekent snoeien verlies van iets goeds? Wanneer geven nieuwe initiatieven energie, en wanneer zuigen ze aan een draagkracht die al gespannen is?

Daar komen we zo samen dus wel uit, als we de huisgenoten moeten geloven. Verandering is zo oud als de gemeenschap zelf, want met elke gast, vriend, en lid komt er weer een nieuw kleurtje bij. Daar komt nu die van ons bij: we hebben gekozen om de grootste muur in onze huiskamer helder geel te verven, dus we zijn benieuwd naar het resultaat van deze mix!

Lieneke, 19 september 2024

Hier vind je de pagina van deze nieuwe rubriek.

Nazomer Tuindagje

Nog in de vroege ochtendmist verzamelden zich onze tuinliefhebbers om de circa 2 hectare grote tuin van de Hooge Berkt nog mooier te laten pronken. De opmaat voor een fantastische zonovergoten nazomerdag. Geniet even mee van deze impressie waar weer het spreekwoord geldt dat vele handen licht werk maken! En als je zin hebt om eens mee te doen of op bezoek te komen, dat vinden we heel leuk! 

Jules

De zomer nieuwsbrief

Je kunt hem hier lezen. 

Met informatie over het de aanstaande verbouwing van onze kapel, gedenkwaardige dagen zoals onze 57e verjaardag en het 50 – jarig jubileum van de ‘huisgenoten’, al 50 jaar de onmisbare stille doeners in de gemeenschap die elkaar in hun geloof en leven dragen als ‘huisgenoten’. Lees verder in de nieuwsbrief.  

We hopen dat deze nieuwsbrief je aanspreekt en nieuwsgierig maakt naar ons leven, ons retraite aanbod en de mogelijkheid om te komen meeleven. 

En hier kun je je aanmelden voor de nieuwsbrief. 

Bouwen aan een toekomst

Zo’n drie jaar geleden zijn we als gemeenschap het avontuur aangegaan om na te denken over de vraag hoe we als gemeenschap ook in de toekomst een plaats van gebed, samenleven en gastvrijheid  kunnen zijn. Een van de dingen die we besloten hebben is om onze huidige kapel te verbouwen tot een multifunctionele ruimte waarin kapel, huiskamer en gespreksruimtes in hetzelfde gebouw een plaats krijgen. Het zal niet alleen moderner, lichter en kleurrijker zijn, maar ook energiezuiniger.

Een architect heeft een eerste plan bedacht, dat is verder uitgewerkt, de kleuren zijn gekozen en het bouwbedrijf staat in de startblokken. We zijn er klaar voor. Het wachten is op groen licht om in oktober met de bouw te mogen beginnen. Dat krijgen we als er geen broedende vleermuizen gevonden worden onder de dakpannen van de huidige kapel. Er is in de zomermaanden al een paar keer gecontroleerd en omdat er toen geen vleermuizen gezien zijn is er goede hoop dat ook ze bij de laatste nachtelijke controle in september niet gespot zullen worden. Wanneer we kunnen starten zal de verbouwing ongeveer een half jaar duren en kunnen we mogelijk rond Pasen ons nieuwe gebouw in gebruik gaan nemen.

Met enige regelmaat wordt er op de driewekelijkse ontmoetingsavond van de gemeenschap, verslag gedaan van de stand van zaken. 

Verslag van de kleurencommissie
Tijdens de ontmoetingsavond van 13 juli jl. bracht de kleurencommissie verslag uit van haar werkzaamheden. Walle loodste de aanwezigen met monsters en impressies van kleuren en materialen door de gemaakte keuzen voor de renovatie van de Kapel. De reacties waren enthousiast en met alle materialen op het moodboard werd de aanstaande verbouwing voor iedereen weer een beetje meer concreet.

Voorafgaand aan het verslag van de kleurencommissie bracht Theo ons in herinnering hoe we tot de keuze gekomen zijn om een belangrijk deel van ons spaargeld in deze verbouwing te stoppen. Hieronder in een vogelvlucht de weg die met elkaar gegaan zijn.

Hoe zat het ook al weer?
We komen uit een periode waarin we constateerden dat we in ademnood zaten, kijkend naar de toekomst van de gemeenschap. De begrippen Ademnood, Ademruimte en Aanwakkeren leidde tot de  start van de Toekomstgroep. De resultaten van de Toekomstgroep leidden naar het  intensieve traject van de Doortocht. Hieruit rolden 32 besluiten en een nieuwe organisatie. Een kleiner bestuur met coördinatoren en maatjes in de drie belangrijkste gebieden Samenleven, Samen bidden en Gastvrijheid als de drie kernwaarden en tevens de parels van onze gemeenschap. De platte organisatie heeft als doel het leven van onderaf te stimuleren en te organiseren.

Parallel hieraan leidde de energiecrisis tot een grondig onderzoek over energiebesparing. Hieruit  kwam onder meer het advies om een iglo te bouwen en de algemene functies en wonen te scheiden en vooral slimmer te gaan combineren in de kapel. Verrassend genoeg bleek de kapel, die voor het laatst in 1993 was opgeknapt, energetisch geschikt om te verbouwen tot een multifunctioneel gebouw. Hooge Berkt 16, met woning en ontmoetingsruimte kan hierna worden omgebouwd tot drie appartementen met twee gastenverblijven.

Met de renovatie van de kapel kunnen we onze drie kernwaarden combineren: Samen bidden, Samenleven en Gastvrijheid in een gebouw.  Daarmee maken we onze missie voor iedereen zichtbaar in een multifunctioneel gebouw, duurzaam en eigentijds. De investering van een groot deel van ons spaargeld is daarmee zeker de moeite waard en een verantwoorde keuze.   

In deze inspirerende en hoopgevende periode maken we ons klaar voor de toekomst!

Theo en Joke
Lees ook het voorgaande artikel hier.

Kippenhok of kapel?

Een meditatieve bijdrage van Riette Beurmanjer, vriendin van de gemeenschap, theoloog en docent in bibliodans. Samen met Leonie verzorgt zij de “Retraite in Beweging” die twee keer per jaar in onze gemeenschap aangeboden wordt.

Kippenhok of kapel?
Onlangs begeleidde ik in de kapel van de Hooge Berkt een dansretraite.

Opgegroeid als gereformeerd meisje en geschoold als protestants theologe, leerde ik: ‘God kan aanwezig zijn in een eenvoudige, kale ruimte zonder beelden of andere ‘franje’.  Kerken kan je ook in een gymzaal of kippenhok’. Die gedachte is voor mij nog steeds waar. Maar sinds ik dans, is er een andere naast gekomen. Dansen heeft me gevoelig gemaakt voor hoe een ruimte met haar afmetingen, lichtval, kleuren en inrichting op me inwerkt. Geeft ze een gevoel van vrijheid, beschutting, benauwdheid? Maakt ze me licht, zwaar, zacht of stevig? Wat roept ze in me op aan associaties, beelden, herinneringen? Waartoe nodigt ze me uit? Hoe ‘spreekt ze’ tot me? 

De keren dat ik zelf in de gemeenschap retraite deed, mocht ik dansen in de kapel. Daar ging wat in de ruimte aanwezig was tot me spreken. Het kruis van San Damiano bijvoorbeeld, met de rechtopstaande Gekruisigde, nodigde me met wijd geopende armen uit ruimte te geven aan pijn en verdriet én daarin rechtop te blijven staan. Het beeld van Maria met haar kleine op de arm, nodigde me uit tot zachtheid en spelen. Deze symbolische beelden werden voor mij vertegenwoordigers van een woordloze aanwezigheid en spreken van ‘de Andere kant’.  Ik kreeg langzamerhand gevoel voor de sacramentaliteit van de ruimte en wat zich daarin bevindt. Dat er een werking van kan uitgaan die getuigt van de Aanwezige, van de Geest van God, van Christus.

Dat werkt door als ik dansretraites begeleid. Ik vraag retraitanten bijvoorbeeld: ‘Als je nu wat in je leeft en beweegt in een dans tot uitdrukking gaat brengen, waar in de ruimte zou je dat willen doen?’ Dan kiezen de dansers een plek. Bij de wereldbol bijvoorbeeld, of bij de paaskaars, bij een van de iconen, de doopvont, het corpus bij de ingang of bij het Mariabeeld.  Als getuige van hun dans merk ik dan – soms even – iets van de sacramentaliteit. De Pantocrator op de icoon bijvoorbeeld, lijkt te gaan ademen en de danser met de ogen te volgen. Of ik neem een woordloze energie waar, een lijn van intense betrokkenheid tussen het corpus van de Gekruisigde en de danser. Raadselachtig. Zweverig? Werkelijk? Niet zelden merkt een retraitant ook iets dergelijks en zoekt in het gesprek na de dans naar woorden voor wat er gebeurde, voor wat de uitnodiging was. Het zijn ‘gouden momenten’ waar ik blij van word en dankbaar.

Van Leonie hoorde ik dat de huidige kapel een grondige transformatie is van een groot kippenhok, ooit. En nu komt er een nieuwe transformatie aan. Ik ben reuze benieuwd hoe het zal zijn in de als tijdelijke kapel ingerichte ruimte van het Buitenhuis en in de opnieuw getransformeerde ruimte van de kapel. Ik hoop op bewegingsvrijheid en vertrouw erop dat ook daar een sacramentele werking kan ontstaan. En dat ik ook daar mensen mag uitnodigen om zich op- en open te stellen en zich te verbinden met wat/wie de ruimte en alles wat er in is tegenwoordig willen stellen.

Riëtte Beurmanjer, juni 2024  

Riette

Nieuwsgierig geworden naar het aanbod van retraite met beweging?

Riëtte verzorgt samen met Leonie in het voorjaar en in het najaar een retraite met beweging in de kapel van Gemeenschap De Hooge Berkt. De volgende retraite is van 1-5 oktober.

Wil je een keer kennismaken met bewegen als vorm van meditatie dan zijn dit de mogelijkheden:

Zomer en Herfst in beweging. Twee laagdrempelige afzonderlijke avonden op 15 augustus en 17 oktober. Doe je mee? De avonden worden verzorgd door Leonie in aansluiting op het avondgebed dat om 19.15 uur begint.

Daarnaast is het, in overleg, het hele jaar de mogelijkheid om een begeleide Retraite in beweging te doen bij Leonie op een tijd die jou past.

Feest, 50 jaar huisgenoten!

Zondag 7 juli vieren we dubbel feest.
We vieren het gouden jubileum van “De Huisgenoten” en de 57e verjaardag van de gemeenschap. Welkom in de viering om 11 uur en het feestelijk samenzijn daarna.

“De Huisgenoten”, stille krachten in onze gemeenschap
De Hooge Berkt Gemeenschap viert op 9 juli de “verjaardag”, dit jaar is het 57 jaar geleden dat dit gastvrij samenleven en samen bidden begon. Dat “De Huisgenoten” dit jaar 50 jaar bestaan is minder algemeen bekend. Dat brengt me gelijk op het karakter van dit verband. Niet op de voorgrond, dragende aanwezigheid, gericht op gemeenschapsvorming. Geduld, volharding, vriendschap. Het cement dat voor de samenhang zorgt, voor het bij elkaar houden. Nu zijn het een negental ouderen, die al jaren, soms al die 50 jaar, met elkaar optrekken. In het verleden was het een veel grotere groep, maar in essentie is er niet veel veranderd.

Er zijn
Als de huidige leden van dit gezelschap vertellen wat voor hen van belang is, klinken er woorden als: grote intimiteit, alles kan in het klad gezegd worden, we luisteren echt naar elkaar, vriendschap, we hebben vanaf het begin de gemeenschap mee opgebouwd, we zijn een kostbaar verband, we geven rugdekking aan de mensen die beleid maken. Op een vanzelfsprekende, onnadrukkelijke en zachte manier aanwezig zijn, “Er zijn”. Dat wil niet zeggen dat in al die jaren niks gedaan werd, integendeel, juist mensen uit deze groep verzetten altijd veel praktisch werk, of dat nou in het kantoor, de technische dienst, de keuken of de tuin was. Vaak ongemerkt en als vanzelfsprekend.

Zwijgers
Eerder werden de oudere huisgenoten De Wijze Berkt genoemd. En aanvankelijk was er wellicht een hiërarchie. Was het een eer om bij de huisgenoten te horen, of was het de plek voor de Martha’s onder ons? Zeker achteraf gezien kun je zeggen dat – bedoeld of onbedoeld – de vorming van deze groep heel wezenlijk is geweest voor de opbouw van de gemeenschap. Ergens in de geschiedenis van De Huisgenoten werd er ook nog een groep zwijgers afgesplitst, mensen die zich in een groter verband niet snel lieten horen. Is het toeval dat juist die groep alle stormen van de veranderingen in de organisatie heeft doorstaan en gewoon is doorgegaan met wat zij altijd al deden?

Stille, zachte, vaste krachten
Maak ik het nu een beetje te mooi? Zou kunnen. Zoals altijd bij een jubileum (of een begrafenis) wordt alles een beetje aangedikt. Maar het is niet overdreven te stellen dat dit verband de kern raakt van waar onze gemeenschap voor staat. Stille, zachte vaste krachten als desem van de gemeenschap. Mensen die verantwoordelijkheid nemen maar zich nergens op laten voorstaan. Het belang van het collectief staat voorop, altijd op basis van echte aandacht voor elkaar. Is het overdreven te stellen dat onze gemeenschap zonder de huisgenoten niet meer zou bestaan? Dat zullen we nooit weten, zeker is wel dat het niet deze gemeenschap zou zijn. Zo is het ook niet overdreven te stellen dat de vorming van zo’n “stille” groep de gemeenschap veel meer versterkende kracht heeft gegeven dan we allemaal doorhadden. Daarom is het heel mooi om eens even flink lawaai te maken bij dit jubileum. En mocht iemand zin hebben om een boek te schrijven in de trant van “Hoe bouw ik aan een gezonde en levende gemeenschap”, dan zou ik van harte adviseren om contact op te nemen met een van onze Huisgenoten: het boek zal er beter, praktischer, helderder en korter door worden.

Michiel, juni 2024

De derde Nieuwsbrief

Je kunt hem hier lezen. 

Met informatie over het jongerenweekend en andere activiteiten.
We hopen dat het je aanspreekt en nieuwsgierig maakt naar ons leven, ons retraite aanbod en de mogelijkheid om te komen meeleven. En hier kun je je aanmelden voor de nieuwsbrief. 

Een weekend voor millennials, 29 – 30 juni

‘Ik doomde dat ik langzaam leefde’, van zaterdag 29 tot  zondag 30 juni

Deze dichtregel van Vasalis is de inspiratiebron voor het eerste meeleefweekend voor millennials ( 25-45 jaar) op de Hooge Berkt.  

Sta stil bij wat jij belangrijk vindt en hoe jij wilt leven.
Waar verlang je naar? Wie kies je te zijn? Wat is voor jou een zinvol leven? Millennials zitten in een drukke tijd van het leven: werk, gezin, vrienden, waarbij veel vraagtekens worden gezet bij de grote dingen van het leven: klopt wat ik doe nog steeds bij wie ik ben? Hoe kan ik op een gezonde manier omgaan met de vele onzekerheden en crisissen in de wereld? En speelt God hier nog een rol in voor mij?

Kom een weekend meeleven op de Hooge Berkt, om samen op zoek te gaan naar wat ons trekt en inspireert. Het programma bestaat uit meditatie, vieringen, kampvuur, spelletjes, en (stilte)wandelen.

Informatie
Ben je tussen de 25 en de 45 jaar ben je van harte welkom. Het programma loopt van lunch zaterdag t/m lunch zondag.

Aanmelden kan tot 22 juni a.s.
Voor aanmelding en/of aanvullende vragen: neem contact op met: lieneke.timpers@gmail.com

Waar?
Hooge Berkt 16, Bergeijk

Kosten
Er is een beperkt aantal één- en tweepersoonskamers beschikbaar binnen de gemeenschap. Er is ook mogelijkheid om te kamperen (tenten zijn aanwezig). •

Interne overnachting: 80 euro • Kampeerders: 55 euro Mocht geld een reden zijn om niet te komen, aarzel niet om contact op te nemen.

Organisatie:
Arjen, Hans, Irene, Lieneke en Thomas.
Zie het aanbod hier.

Vierdaagse van geestelijke begeleiding

De Beroepsvereniging van Geestelijk Begeleiders organiseert van woensdag 22 mei t/m zaterdag 25 mei voor het eerst de vierdaagse van de geestelijke begeleiding. Verspreid over vier dagen kun je op allerlei plekken in het land proeven van diverse vormen van geestelijke begeleiding.

Verschillende leden van Gemeenschap de Hooge Berkt zijn lid van deze beroepsvereniging, daarom brengen wij deze vierdaagse ook op onze website van harte onder de aandacht. Meer informatie over de vierdaagse vindt u hier

Geestelijke begeleiding nodigt je uit om aandacht te schenken aan de bron waaruit jij leeft en helpt je om tot jezelf te komen. Waar vind je inspiratie? Wat is je verlangen? Wat geeft je leven zin en betekenis? Hoe kleurt dat je leven en je samenleven met anderen?

Geestelijke begeleiding maakt ruimte voor dit soort vragen. Dat gebeurt door middel van gesprekken. Daarbij kunnen verschillende werkvormen ingezet worden zoals wandelen, het lopen van een labyrint, meditatief schilderen, lectio divina, beweging en dans. Ze helpen om aandacht te geven aan je binnenkant. Op al deze manieren kun je stilstaan bij wat er werkelijk toe doet in je leven. Dat kun je gaan ontdekken tijdens de vierdaagse van de geestelijke begeleiding.

Aanbod Gemeenschap De Hooge Berkt
Een divers aanbod van geestelijke begeleiding is in overleg het hele jaar door te volgen. De verschillende geestelijk begeleiders zijn allemaal als lid verbonden aan de Hooge Berkt gemeenschap. 

Zie hier ons aanbod van onze gemeenschap.

Ter inspiratie, een nieuw boek over onze leefregel

Een nieuw boek, over het hart van onze gemeenschap


Aan de leden en vrienden van onze gemeenschap is het niet ongemerkt voorbij gegaan: de presentatie van het boek “Een regel om in te leven” geschreven door Mariek de Jong. Mariek heeft het als haar taak gezien woorden te geven aan de spirituele grond waar we als gemeenschap op staan. Natuurlijk kan zij dat alleen maar op haar eigen manier doen, maar zij gaat hiermee uitdrukkelijk staan op de grond die hier in de afgelopen decennia is gevormd. Wat is zo kenmerkend voor deze grond, vroeg zij zich af. Ja, we zijn een oecumenische gemeenschap, ja we zijn gericht op gastvrijheid, op gebed, op samenleven. Maar in dit alles zoeken we ook naar broederschap. Broederschap, dat klinkt mooi, maar samenleven met mensen die je niet zelf uitkiest gaat niet vanzelf, daar is moed en uithoudingsvermogen voor nodig. En we bevragen elkaar en onszelf: op welke weg bevinden we ons. Hoe maken we (Gods) verbond, of doen we op z’n minst pogingen daartoe.

Vijf leefregels in de jaren gegroeid
In de meest compacte vorm is dat een paar jaar geleden samengevat in een klein boekje door Jan Renkema als de vijf leefregels: 1. Word wie je bent 2. Broederschap, wees er niet bang voor 3. Ga je weg 4. Ontdek je verantwoordelijkheid 5. Waag het (Gods) verbond te maken.

Thora en Evangelie
Deze regels kwamen niet uit de lucht vallen, zij zijn het resultaat van bijna zestig jaar samen leven, samen bidden en samen studeren op teksten uit het Oude en Nieuwe Testament. Dit werd altijd gedaan in groepen onder leiding van voorgangers van de gemeenschap. “Leerhuizen” werden die studiebijeenkomsten genoemd, naar analogie van de Joodse manier van studeren op teksten uit de Thora. De oude verhalen werden doorgeploegd en “stuk gelezen” om hun zeggingskracht voor hier en nu op te delven. En nu nog steeds worden elke zaterdag de lezingen van de zondag met een groep mensen gelezen en bevraagd. De methode hierbij is dat alle aanwezigen beurtelings antwoord geven op een vraag naar aanleiding van de tekst, waarbij – zo is de ervaring- in de loop van dit gesprek steeds meer betekenis oplicht.

Geen zoete koek
Zoals geldt voor alle gevormde tradities vraagt ook deze leefregel om levend gehouden te worden. Zodra we het gaan slikken als zoete koek, is het waardeloos geworden. Het mag uitdagen tot gesprek, tot verschil van inzicht, tot wrijving, tot introspectie en confrontatie. En het is uitdrukkelijk niet een regel om op te volgen, maar een regel om in te leven. Voor ons als leden van deze gemeenschap helpt de regel te verduidelijken wat we met ons samenleven willen. De regel helpt elkaar te bevragen welke weg we individueel en gezamenlijk bewandelen. Helpt ons scherp te houden en hopelijk te voorkomen dat we ons in slaap laten sussen. Tegelijk is het een goed uitgangspunt om duidelijk te maken wie we zijn naar mensen die onze gemeenschap willen leren kennen.

Inspiratie door woord en beeld
Kortom, we zijn trots en blij dat dit boek er is. Het heeft als ondertitel “een inspiratieboek”, bedoeld om individueel maar vooral ook samen verder te zoeken naar zinvol (samen)leven. De prachtige illustraties, gemaakt door een ander lid van onze gemeenschap, Harrie Verweijen, zal die inspiratie zeker ten goede komen.  

Michiel, 10 mei 2024

Het boek Een regel om in te leven, een inspiratieboek, geschreven door Mariek de Jong is uitgegeven in eigen beheer. Gemeenschap De Hooge Berkt, april 2024. € 20,00

Waag je aan de leegte…!

We wagen ons al een paar weken aan de leegte. Ons thema van de veertigdagentijd. Het is woestijntijd. We keren naar binnen. We gaan een weg door de woestijn om uit te zuiveren, om ons terug te brengen bij de essentie van het leven. We kunnen dingen weglaten, we kunnen iets (nieuws) op ons nemen. Beweging om ruimte te maken voor…

De leegte kan donker zijn, dor en droog. Verbonden met de rauwe werkelijkheid van hele groepen mensen verspreid over de wereld. Of juist licht en helder, vol en vreugdevol. Ervaring van ontmoeting en Gods vredevolle aanraking. Ieder van ons is uitgenodigd om na te denken wat je in de leegte beleeft.

In onze kapel geven we uitdrukking aan de leegte door het er letterlijk leger te maken en door een bijzonder hongerdoek. De oorsprong van het hongerdoek ligt in het aan het oog van het volk onttrekken van het altaar, door een kaasdoek. Mensen vastten toen stevig en hadden honger. Dit bewoog hen om tekeningen op het doek te maken.

Wij hebben, vergelijkbaar, een groot leeg jutedoek in de kapel opgehangen en dit geleidelijk gevuld met wat in ons opkwam tijdens workshops op het thema ‘waag je aan de leegte’.  Het hongerdoek geeft nu in allerlei variatie uitdrukking aan wat de leegte opriep; aan verlangen naar doorgang, naar doorbraak. Harten, oren en ogen, handen en voeten die een wereld willen vormgeven waar het goed samenleven is.

We volgen Jezus, zo goed en zo kwaad als dat gaat op de weg die hij nu gaat. We zien verwachtingsvol uit naar zijn Licht. Een hartenklop die door blijft gaan, gedreven door hoop die niet sterven wil…

Zo bereiden wij ons voor op de Goede week en Pasen.

Marjan,
Coördinator dagelijks gebed

Ik zit sterk op het spoor van de verbinding

In gesprek met Hans Timmerman

Hans Timmerman (62) is lid van onze gemeenschap. Recent is er een boek uitgekomen, waarvan hij één van de schrijvers is: “Zoek het samen uit”, in gesprek over professionele autonomie in de jeugdzorg. Het boek is de aanleiding om met hem in gesprek te gaan over zijn werk, zijn drijfveren en passie. Maar ook over de rol die lid zijn van de gemeenschap speelt in zijn leven en werk.

Hans werkt al bijna 40 jaar als jeugdbeschermer/werkbegeleider in de jeugdbescherming. Als basis daarvoor deed hij de HBO-opleiding Maatschappelijk Werk, in de loop van zijn carrière aangevuld met vele cursussen en opleidingen, zoals o.a. die van contextueel gezinsbehandelaar, psychodiagnostiek en oplossingsgericht werken. Jarenlang is hij cliënt gericht bezig geweest in de begeleiding van ouders en kinderen, de laatste jaren is dat vooral als docent. 

Ik vraag Hans naar zijn passie, “wat maakt dat je dit vak blijft uitoefenen, dat je ervoor blijft gaan?” Hans antwoordt: “ik vind mijn werk zowel uitdagend als betekenisvol. In het contact met ouders en kinderen zijn we ervoor om ouders te ondersteunen in het uitoefenen van hun ouderschap, om hen te motiveren te doen wat ze moeten doen om goed voor hun kinderen te zorgen. Het gaat dan over kinderen met een rugzakje, maar ook over gezonde kinderen met ongezonde ouders. Je hoopt dat er door je begeleiding van ouders en kinderen een constructieve keer komt in situaties. En dan doet het me persoonlijk heel goed als ik een jongere, die ik heb begeleid, zijn leven zie oppakken en er iets van maken.”

Hans vertelt ook over de uitdagende kant van het werk: “Ouders voelen zich vaak bedreigd en zijn bang dat hen iets afgepakt wordt, namelijk hun kinderen. Soms is uithuisplaatsing van een kind nodig. Daardoor is er bij ouders vaak een barrière van weerstand, die zich kan uiten in boosheid, soms ook in fysiek geweld. De uitdaging is dan: hoe neem je als jeugdbeschermer die barrière van weerstand? Het is dus niet per sé een gezond vak. Je krijgt soms met forse bedreigingen en agressiviteit te maken.”

“Op dit moment is mijn belangrijkste taak die van docent. Daarin staat het ondersteunen van collega’s centraal om te zorgen dat zij het werk, wat ze doen, aankunnen, met voldoende instrumenten en persoonlijke competentie.”

Vanuit die rol als docent en begeleider van morele beraden heeft Hans het initiatief genomen tot het schrijven van een boek “Zoek het samen uit”. Hij ziet het boek als een opmaat om als beroepsgroep met elkaar in gesprek te gaan over de betekenis van het werk. “Wat betekenen wij voor de samenleving en voor de kinderen voor wie wij het doen?” “Hoe is het voor je, als jeugdbeschermer/jeugdhulpverlener, om zulke zwaarwegende beslissingen te moeten nemen over kinderen die niet jouw kinderen zijn en voor ouders die niet jouw ouders zijn?” En “Wat betekent het om professional te zijn in dit vak en waar liggen de grenzen ervan, en hoe pak je het samen op, zodat je niet alleen komt te staan?”

“Ik zit sterk op het spoor van de verbinding”, vertelt Hans, “verbinding met mijzelf als mens, met mijn cliënten, en met mijn collega’s. Het boek stimuleert om die verbinding als collega’s te zoeken, zowel met elkaar als met onze organisaties en bestuurders.”

Ik vraag Hans tenslotte welke rol gemeenschap de Hooge Berkt speelt in zijn werk.

Zijn onmiddellijke reactie op deze vraag is: “het perspectief van een meer bewoonbare wereld! Een bewoonbare wereld voor jezelf, maar ook voor mensen die in de verdrukking zitten. En in mijn werk zijn dat kinderen die in de verdrukking zitten. Uiteindelijk wil je dat zij worden zoals ze bedoeld zijn, dat ze tot hun bestemming komen. En dat ze ook anderen weer tot hun bestemming kunnen brengen.”

“Ik zie dat terug in onze gemeenschap. Ik kwam hier al als kind toen mijn ouders zich bij de gemeenschap aansloten. Als ik terugkijk kan ik situaties aanwijzen dat ik zelf gezien ben en dat mensen mij tot mijn bestemming wilden brengen. Ik heb erkenning gekregen om wie ik ben. Ik weet ook dat ik nooit alleen gelaten zal worden. Dat vertrouwen heb ik. En dat doe ik ook in mijn werk. Als maatschappelijk werker blijf ik ervoor kiezen om contact te blijven maken met mijn cliënten, hoe hard ik soms ook word afgewezen. Dat heb ik zelf gevoeld in de gemeenschap en dat neem ik mee in mijn werk. Veel van wat ik kan en doe als professional heeft zijn oorsprong in de gemeenschap.”

En Hans’ laatste opmerking: “Een bewoonbare wereld: ouders die er een puinhoop van maken en kinderen die daar de dupe van zijn … als hun wereld wat bewoonbaarder wordt, dan heb ik mijn bijdrage geleverd. En ook: als ik een collega kan helpen om dat goed hanteerbaar te maken, dan heb ik mijn bijdrage geleverd!”

Interview door Annieke van Dijk,
Februari 2024

Maak ruimte, waag je aan de leegte…!

Voor de veertigdagentijd is het leeggemaakt in de kapel. Een lege ruimte met alleen nog de kring van stoelen en krukjes, de godslamp die nu op een boomstam staat, een lessenaar en verder niets. Ikonen achter in de kapel zijn weggehaald. Extra stoelen en krukken zijn opgeruimd. Het ruikt naar jute. De geur is afkomstig van het grote gordijn van jute dat voor in de kapel is opgehangen en de hele wand bedekt.

Dat gordijn van jute is ons hongerdoek voor dit jaar.

Zo gaan we op weg in de veertigdagentijd. Een woestijntijd. We keren ons naar binnen, maken het leeg in de ruimte, leeg in ons zelf. Een weg door de woestijn om uit te zuiveren, om teruggebracht te worden bij de essentie van het leven.

Vanuit de leegte gaan we dit jaar onze hongerdoek invullen. In de loop van de veertigdagentijd zal het gevuld worden met tekeningen, schilderingen en wat in ons opkomt, ons verlangen, onze hoop, uitzien naar Pasen.

Gebed voor alle zondagen in de veertigdagentijd

Heer, onze God
Uw zoon gaat ons voor
Een weg door de woestijn
Een weg ten leven.

In leegte en gemis
gaat Hij ons voor
opdat er ruimte komt
Voor dàt wat van U is.

Open ons
voor de woorden en gebaren
die op ons toekomen
zodat wjj het erop wagen.

Amen. 

Onze missionaire werkers

Het verhaal van Mariek
Indonesië, Ghana, Kenia, Congo, Jordanië, Thailand…

Als leefgemeenschap hebben we opvallend veel leden die ergens in de wereld missie- of zendingswerk hebben gedaan en na terugkomst een thuis vonden in de Hooge Berkt gemeenschap. In de komende tijd publiceren we een aantal van die persoonlijke levensverhalen. Mariek woonde een tijdlang in Ghana en kwam eind 2012 terug naar Nederland. Op 1 januari 2015 maakte zij kennis met de gemeenschap en later dat jaar sloot zij zich bij de gemeenschap aan.   

Teruggaan kan niet meer
Ik was 52 jaar toen ik in Ghana ging wonen en werken. Vijftien jaar daarvoor was ik er vijf weken geweest. Dat was om een zieke vriend bij te staan. Een avontuurlijke onderneming waarbij ik ontdekte dat onze Afrikaanse medemens een weten in zich draagt dat ik vergeten was. Ghana trok mij erg aan maar ik concludeerde dat ik daar niet zou kunnen leven. Er als toerist terugkeren was voor mij geen optie. Ik besloot nooit meer naar Afrika te gaan maar droeg mezelf op haar blijvend te herinneren. Ik mocht de mensen niet vergeten en ook de woorden niet van een Ghanese student: ‘we zijn als de zwarte en witte toetsen van de piano, zonder elkaar kunnen we geen muziek maken’.  Veertien jaar later drongen mijn herinneringen aan Ghana zich levendiger en dringender op dan voorheen. Ik ging erover schrijven maar liep vast. Toen bezocht ik enkele mensen die destijds bij mijn avonturen betrokken waren. Ik schreef de mensen waar ik destijds onderdak had gevonden en een missionaris die ik er had leren kennen. Na enig verzet gaf ik toe aan zijn uitnodiging om nog eens te komen. In de overtuiging dat ik Ghana dank verschuldigd was vertrok ik om voor altijd afscheid van haar te nemen. Maar in plaats daarvan stelde ze me voor de vraag waarom ik meende dat ik er niet kon leven. Ruim een jaar later woonde ik, als leken-missionaris van de SMA, in Ghana.

Wat mij boeide was hoe Ghanezen geloven. Zonder uitzondering waren ze allemaal gelovig en dat vervulde hen van hoop en vreugde. Hoe deden ze dat? Dat was een goede vraag om mee te nemen want ik kwam in een van de armste gebieden terecht. Met haar schrale grond en extreme klimaat kon de landbouw niets van waarde opleveren. Ondermijnd door erosie vervielen huizen in een rap tempo. Het weinige beschikbare water was van slechte kwaliteit. Zonder aansluiting op elektriciteit en wegennet nam het dorp Drobonso een geïsoleerde positie in. Door hoge transportkosten waren dagelijkse levensmiddelen erg duur en geld was een schaars goed. Mensen waren, in alle opzichten, aangewezen op hun eigen kracht. Ik kan niet zeggen dat ze daar vreugdevol waren. Hun leven was zwaar en kleurloos. Kindersterfte kwam veel voor, net als de tienerzwangerschappen; de illegale productie van de akpetesi (zelf gebrouwen jenever zo sterk dat die ingewanden wegvrat) eiste haar tol; de meeste mensen waren analfabeet en dat zouden ze nog wel een tijdje blijven want onderwijs werd weinig gewaardeerd; de uit de stad afkomstige onderwijzers hadden het er moeilijk, waren vaak onvoldoende gekwalificeerd en werden slecht betaald; de kinderen kwamen met slaap en honger naar school of helemaal niet omdat ze met hun moeder moesten werken op ‘de farm’.

De verwachtingen die de bewoners van mij hadden waren hoger dan dat ik waar kon maken en mijn kennis van zaken en vaardigheden schoten zeer tekort. Zelf wisten zij veel beter om te gaan met hun chronische tekort en schrijnende realiteit dan dat ik hen daarin iets leren kon. De bedoelde projecten kwamen niet van de grond. Zij zochten geen hulp in een project maar voor zichzelf en de eigen familie; ‘quick money’ dat hadden ze nodig. De mensen en hun dagen werden beheerst door de noodzaak van overleven. Daarnaast waren er altijd al veel conflicten in het dorp. Het duurde lang voordat ik er enige notie van kreeg. Uiteindelijk ontstonden die ook met mij. Na 4,5 jaar moest ik het dorp verlaten. Ik leefde nog 1,5 jaar in Ghana; in betere omstandigheden. Maar Drobonso bleef haar plaats in mijn hart behouden. Nergens leerde ik de Afrikaanse mensen en hun spirit beter kennen en nog altijd denk ik met veel respect en grote dankbaarheid terug aan die bewogen tijd en die sterke mensen.

Zes jaar duurde mijn contract met de SMA in het totaal en toen moest ik ook Ghana verlaten. Teruggaan kon niet meer. Ik moest verdergaan in een overtuigend geloof dat we het leven samen moeten doen, hoe en waar dan ook. Ik besloot gemeenschapsleven te zoeken. Ik vond verblijf in de toenmalige Nikola-kommuniteit in Utrecht. Het was een weelde om van daaruit mijn plek in Nederland te zoeken. Dat werd de Hooge Berkt gemeenschap in Bergeijk.

Ik geloof stellig dat wij als gemeenschap een goede bedding kunnen zijn voor mensen die niet terugkeren maar verdergaan. 

Drobonso is enkele jaren na mijn vertrek uit Ghana aangesloten op het wegennet en elektriciteit. Er is inmiddels ook een kredietbank, politiebureau en een aanwezige vorm van overheidsgezag naast de traditionele koning (wat witte mensen zo graag vertalen met ‘chief’ maar nooit zo gezegd is).

Mariek de Jong

Lees ook het verhaal van Anne & Frank  

Jouw verhaal…
Ben jij een missionair werker?
Dit is wat de Hooge Berkt gemeenschap voor jou kan betekenen:

Op zoek naar verlof accommodatie? Dat kunnen we je bieden!
Op zoek naar een plek om op adem te komen en bij te tanken? Dat kunnen we voor je zijn!
Op zoek naar een nieuw thuis in een gemeenschap? Kom eens bij ons kijken!

Kijk hier maar eens verder.

Week van gebed voor eenheid 2024

Oecumenisch avondgebed en lezing door dr. Fokke Wouda

De geloofsgemeenschappen in Bergeijk vieren samen De Week van gebed 2024 met een avondgebed en een lezing door  Dr. Fokke Wouda, Coördinator Katholieke Vereniging voor Oecumene.

Woensdag 24 januari om 19.15 uur – 21.15 uur
Thema: Samen onderweg naar eenheid!
Locatie: Gemeenschap De Hooge Berkt

Zoals ieder jaar organiseren de geloofsgemeenschappen in Bergeijk gezamenlijk een avondgebed en een lezing in de Week van gebed voor de eenheid. Dit jaar is het materiaal aangereikt door christenen in Burkino Fasso en het thema is: “Heb God lief, en je naaste als jezelf”. We nodigen u uit om bij uw komst één onverpakte bloem mee te brengen om  daarmee de veelkleurige eenheid zichtbaar te maken.

Aansluitend op de viering is er gelegenheid elkaar te ontmoeten en volgt de lezing van dr. Fokke Wouda.

Locatie: Kapel en ontmoetingsruimte van Gemeenschap De Hooge Berkt,
Hooge Berkt 16, achterom

Gemeenschap de Hooge Berkt
Parochie Bernardus van Clairvaux Bergeijk
Protestantse Gemeente Bergeijk

 Voor vragen of contact kunt u mailen naar: kantoor@hoogeberkt.nl

Vieren met Kerst en de jaarwisseling

In de tijd dat we toeleven naar Kerst kijken we in onze hectische wereld met geweld, ongelijkheid, ruzies en armoede, verwachtingsvol uit naar menselijkheid en lichtjes van hoop. We gaan de vreugde van Kerstmis nu echt tegemoet. Uitzinnige en tegelijk stil makende vreugde zal het zijn! Om wat ons overkomt. Het menselijke gezicht van God, zichtbaar in een klein kind, geboren aan de rand van de samenleving, om onder ons te zijn!

We vieren samen op de feestdagen, als volgt:

Zondag 24 december, Kerstavond 21.00 uur
In deze viering zal er een collecte zijn voor het opvangwerk van de Hoogstraatgemeenschap in Eindhoven. Zij bieden onderdak, levensonderhoud en ondersteuning aan uitgeprocedeerde asielzoekers.

Maandag 25 december, eerste Kerstdag 11.00 uur
Via de dagteams en huisgenoten heb ik een uitnodiging aan iedereen gedaan stil te staan bij de vraag: ‘Wat wordt deze Kerstmis geboren?’ Je kunt je antwoord op welke manier ook vormgeven. En dit in de viering  naar voren brengen.

Zondag 31 december, Oudejaarsavond, 20.00 uur

Maandag 1 januari, Nieuwjaarsdag 12.00 uur

Om het jubelend uit te kunnen zingen komt Riet Heesterbeek op zaterdagavond 23 december om 20.00 uur kerstliederen met ons zingen. Komt allen.

Let op!
Zondag 24 en 31 december is er geen zondagsviering in de ochtend.
Tweede Kerstdag is er geen viering, en van
26 december tot en met 1 januari geen ochtendgebed.

Onze missionaire werkers

Het verhaal van Anne en Frank
Als leefgemeenschap hebben we opvallend veel leden die ergens in de wereld (Indonesië, Ghana, Kenia, Congo, Jordanië, Thailand…) missie- of zendingswerk hebben gedaan en na terugkomst een thuis vonden in de Hooge Berkt gemeenschap. In de komende tijd publiceren we een aantal van die persoonlijke levensverhalen.

We beginnen met het verhaal van Anne en Frank die uitgezonden werden naar Kenia. Zij kwamen in 2008 terug naar Nederland en vonden toen hun thuis in de Hooge Berkt gemeenschap.

Onze missie in de jaren 1990 – 2008
Anne en ik hebben tussen onze 30e en 49e verjaardag mogen leven, leren en werken in Kenia en Zuid Soedan. We kijken vol dankbaarheid terug op deze periode waarin we zoveel bijzondere mensen hebben mogen leren kennen en zoveel verrijkende ervaringen opgedaan. Het meest bijzondere dat als rode draad voor onze aanwezigheid geduid kan worden is dat onze aanwezigheid een vervlechting van geloof en leven betrof. Vanuit onze christelijke bron die verrijkt werd met nieuwe culturele dimensies en prachtige mensen die hun geloof leefden, vaak vanuit niet te benijden omstandigheden, deden zij ons groeien in ons eigen geloof. Daarvoor konden wij wat wij geleerd hadden in het onderwijs en op economisch gebied delen in de projecten die vanuit de basis gemeenschappen gestart werden.

Bij terugkeer in Nederland zochten we dan ook naar een woonplaats die aansloot bij onze ervaring die we zo graag voort wilden zetten. We werden door vrienden op het spoor gezet van Gemeenschap De Hooge Berkt. Toentertijd gebruikten die een ‘subtitel’: “Geloven op maandag” die ons erg intrigeerde. De missie van de gemeenschap verduidelijkte nog meer: een zoek/vindplaats zijn van geloof. In Afrika hadden we geleerd dat je dat met andere mensen doet, het liefst in/vanuit een levendige gemeenschap. Die hebben we hier gevonden en in 2010 zijn we lid geworden. Sinds 2015 wonen we in het mooiste pand van de gemeenschap en voelen ons hier helemaal thuis. 

Anne & Frank Boomers

Jouw verhaal…
Ben jij een missionair werker?
Dit is wat de Hooge Berkt gemeenschap voor jou kan betekenen:

Op zoek naar verlof accommodatie? Dat kunnen we je bieden!
Op zoek naar een plek om op adem te komen en bij te tanken? Dat kunnen we voor je zijn!
Op zoek naar een nieuw thuis in een gemeenschap? Kom eens bij ons kijken!

Kijk hier maar eens verder.

Viering van verbinding

Terugblik op zondag 3 december 2023

Nu drie jaar geleden, op 6 december 2020,  werd ds. Petra Speelman bevestigd als predikant van Protestantse gemeente van Bergeijk en kreeg een zending als predikant voor de Hooge Berkt Gemeenschap. Zondag 3 december gaf ze haar opdracht terug en werd ze losgemaakt als predikante van de PG van Bergeijk.  Met de bevestiging van ds. Joke van der Neut als predikant van de PG Bergeijk, met een zending voor de Hooge Berkt Gemeenschap gaat de verbinding tussen gemeente en gemeenschap verder.

Grote dank was er voor de inzet van de kerkenraad om deze verbinding formeel ook mogelijk te maken. Namens de gemeenschap werd door Leonie een beeldje van een   ‘vriendenkring’ geschonken als teken van onze verbinding en onze gezamenlijke weg in de oecumene.

Het was een vreugdevol samenzijn, vol goede en bemoedigende woorden in de verkondiging, in de gebeden en in het samen vieren van het avondmaal. De ontmoeting werd gezellig voortgezet in De Ster, de ontmoetingsruimte van de kerk. Zo samenkomen was een mooie start van de adventstijd.

Zie hier de video voor de integrale uitzending van deze dienst.

Hieronder een fotogalerij van de viering.

Bouwen aan een nieuwe toekomst

Ruim twee jaar geleden, oktober 2021, zijn we als gemeenschap gestart met een proces welke we ‘Doortocht’ zijn gaan noemen. De eerste aanzet daartoe werd al in 2019 gegeven, toen we ons realiseerden dat we met ongewijzigd beleid sterk zouden vergrijzen en het einde van de gemeenschap in beeld zou komen. Zowel financieel als in draagkracht zouden we het niet meer redden. Een korte beschrijving hiervan tref je in dit bericht uit november 2022 aan. 

Er werden vijf aandachtsgebieden benoemd: Cultuur, Liturgie, Aanwas, Huisvesting en Organisatie. Met behulp van betrokken externen hebben we ruim een jaar gewerkt aan het formuleren van beleid op gebieden die we samen van groot belang benoemd hebben. Eén van die punten was het renoveren van de kapel (Roeach), de huiskamer (Lavra) en de eetruimte (Ruif). In het afgelopen jaar hebben we ons laten adviseren op het gebied van energie en vergroening, en die twee rapporten hebben we samengevoegd tot een meerjarenplan. Afhankelijk van de aanwezige financiën voeren we dat plan geheel of gedeeltelijk uit.

Als eerste fase van de uitvoering van dat plan hebben we gekozen voor onze huidige kapel die we gaan omvormen tot een multifunctionele ruimte waarin plaats is voor de Roeach en de Lavra. Met dit plan krijgen we een prachtige nieuwe omgeving voor ontmoeting en gebed. De ruimten zullen niet alleen moderner zijn en jongeren meer aanspreken, maar ook energiezuiniger zijn. Door meer ramen aan de binnen- en de buitenkant zijn we meer verbonden met onze buitenwereld.

De verbouwing zal in april starten en ongeveer een half jaar duren. Je bent welkom om te kijken hoe we onze doortocht meer en meer gaan vormgeven.

Jeroen
28 november 2023

De Hooge Berkt, een synodale gemeenschap

Gerard, een van de leden van de gemeenschap volgt het synodale proces dat in de Rooms Katholieke kerk gaande is, op de voet. Het maakt hem enthousiast, geeft hem hoop. Aan hem is gevraagd om te vertellen wat hem raakt en hoe het met onze gemeenschap te maken heeft.

Wij zijn een synodale gemeenschap, steeds weer in wording.
“Wij zijn een synodale gemeenschap!” ik weet nog dat ik dat zei, tijdens de gemeenschapsdag van 17 oktober 2021, een dag waarin wij als gemeenschap een begin maakte met onze zoektocht naar toekomst. Een zoektocht die wij ‘Doortocht’ zijn gaan noemen. Ik deed mijn uitspraak omdat ik ontzettend blij was met het synodale proces dat paus Franciscus had aangekondigd, maar óók omdat ik de bijeenkomst van 17 oktober zo open vond, dat de Geest er doorheen kon waaien. Wij weten maar amper hoe bijzonder het is hoe wij naar elkaar luisteren, zo hoorde ik laatst op een ontmoetingsavond.

De Hooge Berkt, een synodale gemeenschap.
Ik voelde me aanvankelijk als een soort roepende in de woestijn, al was ik niet helemaal alleen. Ik dacht toen nog: misschien moeten we kijken of we het proces in de parochie of in het bisdom kunnen ondersteunen. Dat denk ik nu niet meer. We moeten op onze eigen plaats blijven en hier, als Hooge Berkt gemeenschap, de synodaliteit doorleven.

De Hooge Berkt is vanaf het allereerste begin van 1967 een synodale gemeenschap. Zij ontstond kort na het tweede Vaticaanse concilie (1962-1965). Toen klonken de woorden, net als nu: ‘wij zijn Gods volk onderweg’ en ook ‘In Gods kerk zijn geen leken.’ Het zijn woorden door Mgr. Bekkers uitgesproken naar mevr. Klomp en pater Jan Berger, de beginners van onze gemeenschap. Woorden ter bemoediging.

Zij namen hun opdracht heel serieus om van het volk dat naar Bergeijk kwam een gemeenschap te maken, zonder pretenties. Als een priester in de gemeenschap wilde meeleven, was hij niet automatisch voorganger. Ook aan hem, of juist aan hem, werd gevraagd om allereerst een gemeenschapsmens te worden. Vandaaruit kon de mogelijkheid groeien om gevraagd te worden om voor te gaan in een viering.

Een weg van luisteren.
Wij hebben ons nooit een synodale gemeenschap genoemd. We kenden dat woord maar amper. Het is zeker geen triomfantelijk woord. Het duidt de weg aan van willen luisteren. De bisschoppen in Rome hebben geprobeerd om naar elkaar te luisteren. Dat vraagt omscholing.

Kardinaal De Kesel uit België vertelt in een interview op het einde van de synode in Rome, dat hij in gesprek gekomen was met een bisschop uit Afrika. Hij was de zoon van één van de bijvrouwen van zijn vader. Zijn vader stond in hoog aanzien in het dorp. Bigamie was daar gewoon. Zo’n ontmoeting stelt een open vraag aan je eigen West-Europese opvattingen.

En hoe zit dat luisteren bij ons? Ik herinner mij dat er tijdens het proces van ‘de Doortocht’ in een van de werkgroep – en misschien wel in allemaal – soms stevig en intens met elkaar gesproken werd en geprobeerd werd om elkaar te verstaan. Dat hoort bij een synodaal proces. Luisteren is door onze doortocht heen een oefenwoord geworden. Luisteren… de ander – hoe dan ook – gastvrij onthalen… verlangend naar volheid voor jezelf en de ander … samen op weg.

Ik voel me al heel lang geen roepende meer in de woestijn. We zijn als gemeenschap met ons hart bij het synodale proces dat paus Franciscus in gang heeft gezet. Het weerklinkt in ons gebed. Het is de doortocht van een wereldkerk. We hebben ons van harte aangesloten bij de beweging van Together – Nederland. In verbondenheid met velen hebben we op de vooravond van de synode op 30 september, in een speciale dienst gebeden om de Geest.

Al vanaf het allereerste begin van onze gemeenschap is het Pinksterfeest het hoogtepunt van ons gemeenschapsleven. De Geest trekt aan ons en verbindt ons, ondanks al onze verschillen.

Dan zingen we een lied van eigen bodem:            

Wie hoort de Geest in al wat leeft
In het zwakke te beluist’ren
Zelfs het kleine doet zij fluist’ren
Ted’re kracht die leven geeft.

Gerard van de Ven

Ds. Joke van der Neut, predikant voor de Hooge Berkt

Joke van der Neut, beroepen als predikant voor de gemeenschap
Op zondag 3 december zal ds. Joke van der Neut bevestigd worden als predikant met een bijzondere opdracht voor de Hooge Berkt Gemeenschap. Zij is hiervoor beroepen door de kerkenraad van de Protestantste gemeente te Bergeijk.

Petra Speelman, de eerste formele predikant voor de gemeenschap
Ds. Petra Speelman, die op 6 december 2020 als eerste predikant op deze manier bevestigd werd voor de gemeenschap zal dan worden losgemaakt van haar opdracht. Vanwege haar verhuizing naar elders in het land, is zij niet langer in de gelegenheid om haar bijzondere opdracht voor Gemeenschap de Hooge Berkt te vervullen. Er is grote waardering voor de manier waarop ze zich heeft ingezet voor de oecumene binnen de gemeenschap en in de samenwerking met de beide  kerken in Bergeijk.

De Hooge Berkt en haar weg in de oecumene
De bijzondere opdracht die zowel ds. Petra Speelman als ds. Joke van der Neut van de Protestantse Kerk gekregen hebben past bij de manier waarop Gemeenschap De Hooge Berkt onderweg is in de oecumene en in verbinding wil staan met de Rooms-katholieke kerk, de Protestantse kerk in Nederland en de Oudkatholieke kerk in Nederland. Met het oog op een open weg in de oecumene is het voor de gemeenschap belangrijk dat leden die als kerkelijke ambtsdrager voorgaan in de vieringen en de sacramenten, hiervoor toestemming, een zending of opdracht, vanuit hun eigen kerk hebben.

Protestantse Gemeente van Bergeijk
Al vele jaren is er ook in Bergeijk een weg in de oecumene gegaan met de plaatselijke Katholieke en Protestantse kerk. De Protestantse Kerk van Bergeijk heeft voor de bevestiging van ds. Joke van der Neut opnieuw weer van harte meegewerkt om deze unieke verbinding formeel mogelijk te maken volgens de procedures zoals die gebruikelijk zijn in de Protestantse Kerk in Nederland. 

Bijzondere dienst
Zondag 3 december zal ds. Matthijs de Vries namens de Protestantse kerk van Bergeijk voorgaan in de viering waarin ds. Petra Speelman zal worden losgemaakt en ds. Joke van der Neut zal worden bevestigd. Het is voor de gemeenschap een vreugde, dat wij in deze dienst worden uitgenodigd om gezamenlijk het Heilig Avondmaal te vieren.

De dienst heeft plaats op zondag 3 december om 10.00 uur in de Protestantse Kerk te Bergeijk, Domineestraat 10 te Bergeijk.

Gemeenschap De Hooge Berkt
De werkgroep oecumene

Klimaatdemonstranten uit Bergeijk

Samen met ruim 80.000 anderen hebben Hans, Irene en haar vader, Els en ik op 12 november jl. deelgenomen aan de mars voor Klimaat en Rechtvaardigheid in Amsterdam. Daarmee maakten wij deel uit van de grootste klimaatdemonstratie in de Nederlandse geschiedenis. Toegegeven, het was even onwennig na mijn laatste ervaring als demonstrant tegen de kruisraketten in 1983. Maar zodra we in een ontspannen sfeer gingen lopen, voelde ik me trots om hierbij te kunnen zijn. We hebben genoten van alle creatieve borden, vlaggen en outfits waarmee iedereen op eigen wijze het motto van de mars ondersteunde: de (klimaat)crisis is nu! Na een volle week regen werden we gezegend met een vriendelijk zonnetje alsof moeder aarde zelf ons bemoedigde. In zo’n twee uur tijd wandelden we van de Dam naar het Museumplein, af en toe luid en vrolijk joelend en roepend. De mars was bijzonder goed georganiseerd door de Klimaatcrisis Coalitie, een samenwerkingsverband van onder andere Greenpeace, Fossielvrij NL, Milieudefensie en Oxfam Novib. Toch kon de organisatie niet verhinderen dat de manifestatie op het Museumplein in het teken kwam te staan van de oorlog in Israël en Gaza. Terecht dat hier bij een mars voor Rechtvaardigheid aandacht aan wordt besteed, maar de manifestatie werd in onze ogen gekaapt door mensen die de duizenden demonstranten pro-Palestijnse leuzen wilden laten scanderen. De sfeer op het Museumplein werd er ongemakkelijk van. Dit was tenslotte niet waar de overgrote meerderheid voor was gekomen. Ondanks die wat teleurstellende afsluiting was het een mooie dag met veel eensgezindheid in onze zorgen die we op een mooie manier hebben gedeeld met de rest van Nederland. Deze ‘bezorgde opa’ is blij dat hij erbij was!

Theo

Aandacht voor de nood in Syrië

Zondag 19 November is het Wereldgebedsdag-van-de-armen. Een dag waarop wij als gemeenschap  extra stil staan bij de nood in Syrië en in het bijzonder aandacht hebben voor de inzet van Stichting Humanitaire Hulp Syrië (SHHS) voor de allerarmsten in Noord-Syrië. Een aantal jaren geleden hebben we er als gemeenschap voor gekozen om deze organisatie als diaconaal doel te steunen. Sinds die tijd is er ook persoonlijk contact met deze stichting in de persoon van mevr. Trui Bolscher.

Stichting Humanitaire Hulp Syrië schrijft in hun nieuwsbrief:
De nood is hoog onder de mensen in Syrie. De oorlog en de daarover heen gekomen aardbevingen maken de levens bijna ondraaglijk.
Er is geen uitzicht, nagenoeg geen activiteiten voor wederopbouw of herstel van infrastructuur of zicht op een waardige onafhankelijke toekomst.
Met vooral de opvang van kinderen en hun moeders en zoveel mogelijke medische zorg hopen we te helpen stappen in de goede richting te zetten naar een betere toekomst.

De hulp in cijfers van 1 januari tot 23 oktober 2023

  • In het dorpshuis in Swalha werden 8.410 medische behandelingen gegeven en in het wijkcentrum Al Bab 6.799.
  • 3 mobiele artsenposten gaven meer dan 5.000 medische behandelingen in vluchtelingenkampen
  • 12.600 mensen ontvingen noodhulp
  • 1.089 families hebben toegang tot drinkwater
  • 360 kinderen worden regulier opgevangen
  • Er is een consultatie bureau voor kinderen van 0-10 geopend.

Er is een grote behoefte aan:

  • kraampakketten en babypakketten vooral voor arme jonge alleenstaande moeders.
    Een pakket kost 25 Euro.
  • aan naaimachines voor vrouwen die hun eigen kleding willen maken.
    Voor 200 Euro kan er een naaimachine aangeschaft worden.

STEUN SHHS

Op zondag 19 november zal er in de viering in de kapel van de Hooge Berkt voor het goede werk van SHHS gecollecteerd worden. Een bijdrage overmaken kan ook op Stichting Humanitaire Hulp Syrië NL33 TRIO 0781 3627 68. Van harte aanbevolen.

Werkgroep Diaconie Hooge Berkt
Marjo

Het filmpje hieronder, gemaakt met amateuropnames, geeft een impressie van het werk van SHHS in Syrië.

Nieuwe bomen geplaatst

Vanmorgen in alle vroegte op deze 8e november stopte er een vrachtwagen met enkele mooie bomen voor om te planten in de “Gulden Driehoek” in de Gemeenschap. Onder toeziend oog van Hans en Anne vonden de bomen een nieuwe plek! We gaan de bomen vertroetelen en reikhalzend kijken we met hen onze toekomst in! Over enkele jaren zullen ons hun schaduw geven, hun prachtig blad in de jaargetijden en hopelijk weer veel extra vogeltjes om van te genieten! Met dank aan een gulle gever!!

Jules

Wij doen mee!

Leden van onze gemeenschap lopen mee.
Wij doen mee, door mee te lopen of vanuit de gemeenschap betrokken te zijn. Laten we ons op 12 november in het bijzonder verbinden met mensen die wereldwijd lijden onder de gevolgen van klimaatverandering en onrechtvaardigheid én met allen die met hart en ziel werken aan mooie en eerlijke wereld.

Aansluiten
Voor wie zich willen aansluiten: de mars begint om 13.00 uur op de Dam in Amsterdam. Kijk voor meer informatie op www.klimaatmars.nl.
Wij doen mee, door mee te lopen of vanuit de gemeenschap betrokken te zijn. Wij doen dat om uitdrukking aan onze bewogenheid om alles wat met een eerlijke, schone en toekomstbestendige wereld te maken heeft. De tijd van “stil maar wacht maar, alles wordt nieuw” is voorbij. We moeten als rentmeesters van de schepping onze verantwoordelijkheid nemen en aan mens, maatschappij en politiek leiders laten weten dat de crisis NU is en dat er dus NU gehandeld moet worden om de klimaatdoelen van 2030 te gaan halen. En dat doen we niet voor onszelf alleen, maar in verbondenheid met alle bewoners van onze planeet.

De crisis is nu!
Onder de kreet De crisis is nu! wordt op zondag 12 november de mars voor Klimaat en Rechtvaardigheid gelopen. De wereld brandt, smelt en overstroomt. Lucht en bodem zijn vervuild. Veiligheid en gezondheid worden bedreigd. Ongelijkheid neemt toe en steeds meer mensen leven in armoede. Met deze mars doen vele maatschappelijke organisaties een luide oproep tot verandering. Van een politiek die de winst van grote bedrijven nog steeds boven het welzijn van mensen stelt, naar een overheid die ongelijkheid tegengaat en opkomt voor mensenrechten. Van fossiele subsidies ter waarde van miljarden euro’s, naar een eerlijke en rechtvaardige energietransitie.  

Initiatief
De mars voor Klimaat en Rechtvaardigheid is een initiatief van een breed samenwerkingsverband van negen maatschappelijke organisaties en bewegingen op het gebied van gelijkheid, solidariteit, duurzaamheid en rechtvaardig klimaatbeleid, zoals Oxfam Novib, FNV, Greenpeace, Extinction Rebellion, Milieudefensie en De Goede Zaak. Meer dan 140 organisaties steunen de mars en lopen mee, waaronder Artsen zonder Grenzen, Cordaid, Wereld Natuur Fonds, Grootouders voor het Klimaat en kerkelijke organisaties als de Groene Kerken en de Raad van Kerken in Nederland.

Want als iets ons wereldwijd met elkaar kan verbinden, dan is dat moeder Aarde.  “Als wezens door onzichtbare banden met elkaar verbonden, vormen we een soort universele familie, een verheven gemeenschap” schrijft Paus Franciscus in zijn encycliek Laudato Si. Het Indiaanse opperhoofd Seattle ging hem al voor in 1854 door te zeggen: “U moet uw kinderen leren dat de grond onder hun voeten de aarde van onze grootvaders is. Leer ze eerbied voor de aarde, vertel uw kinderen dat de aarde vervuld is van de levens van onze ouders: dat de aarde onze moeder is”.

Namens Groene Gemeenschap: Hans van Dijk en Antoinette Zoontjens

Pelgrimstocht volbracht!

Jaak, een van de Vlaamse leden van de gemeenschap heeft Fisterra, het eindpunt van zijn pelgrimstocht, bereikt. In juli vertrok hij vanuit zijn woonplaats in Lummen (B) en liep via Vézelay, Le Puy-en-Velay en Santiago naar Fisterra om het geheel daar aan de rand van de oceaan bij Fisterra* af te ronden: 4 maanden van huis, 108 stapdagen en 2800 km.

Jaak schrijft: “Te voet gaan is een bijzonder intense vorm van reizen, alles komt krachtiger binnen. Dat levert bijzonder veel op. De ervaring van het landschap en de natuur onderweg. De kleine details. De toevallige contacten langs de weg. De cultuur, de taal, de gastronomie. Zovele dingen die je geleidelijk aan ziet veranderen en van nabij beleeft.

Je komt natuurlijk ook jezelf tegen, niet alleen doordat je aan of over grenzen komt. Als je lang genoeg pelgrimeert moeten je eigen excuses, bespiegelingen en voorwendsels plaats maken voor meer realiteit. Het is ook een vorm van retraite. Door de wandelmeditatie, maar ook door de directe contacten met tochtgenoten die elk hun eigen verhaal en vragen hebben. Misschien krijg je dan een woord terug en vertel je jouw verhaal de volgende keer al wat anders. Je zet stappen. Terugkijkend waren de volgende uitdagingen het belangrijkste: een rugblessure, een stortvloed, dagen met hitte van 40 °C, moeite om logies te vinden midden in Frankrijk, eksterogen, en een rugzak die het begaf.”

Niet alleen Jaak had een weg te gaan, dat gold ook voor zijn vrouw Mieke om in de periode van Jaak zijn afwezigheid alles zelf te beredderen. Voor beiden was het een geweldige en unieke ervaring. Veel leden van de gemeenschap hebben Jaak gevolgd op zijn pelgrimage, met bewondering voor zijn enthousiasme en doorzettingsvermogen. Wij verheugen ons dan ook van harte met Jaak, voor het gezond en wel bereiken van het eindpunt van zijn tocht en wensen hem en zijn vrouw Mieke een goede nieuwe start van de rest van hun leven, na deze camino.

* Finisterre, in het Galicisch Fisterra, is een mythische plaats aan de Costa da Morte. De plaats en de gelijknamige kaap zijn door de Romeinen vernoemd naar het einde van de wereld. Tegenwoordig is de plaats voor vele pelgrims het eindpunt van hun camino. De plaats is een goed uur rijden vanaf Santiago de Compostela (en een paar dagen lopen voor een pelgrim op de Camino de Santiago)

Een geslaagde middag.

Als Gemeenschap De Hooge Berkt zijn we betrokken bij het Diaconaal Noodfonds van Bergeijk. Zondagmiddag 22 oktober waren Hans, Theo en Barend, alle drie lid van de gemeenschap en actief betrokken bij het diaconaal noodfonds, aanwezig op de informatiemarkt met een informatiekraam en folders over het noodfonds.

In het Noodfonds werken we als gemeenschap samen met de Protestantse kerk en de Rooms Katholieke Parochie. Theo is ook lid van de parochie en Barend en Hans zijn ook lid van de Protestantse kerk. Op deze manier is het diaconaal noodfonds ook een uiting van praktische diaconale oecumene. De doelstelling van het noodfonds is om mensen die in onvoorziene omstandigheden in acute nood zijn geraakt financieel te helpen ongeacht levensovertuiging en godsdienst.

Het was een gezellige middag waar veel mensen op af kwamen en zich lieten informeren over de vele sociaal ondersteunende en gezellige activiteiten die er zoal in Bergeijk geboden wordt. Meer informatie over het noodfonds is hier te vinden.

Zichtbaar in verbinding

Het was heel bijzonder om op woensdag 18 oktober als gemeenschap bisschop de Korte van de Rooms Katholieke Kerk, classis predikant Luijk van de Protestantse Kerk Nederland en aartsbisschop Wallet van de Oud Katholieke Kerk weer te mogen ontvangen. Het gespreksonderwerp tijdens deze jaarlijkse ontmoeting is de weg, die de gemeenschap in de oecumene gaat en hoe de verbinding met de kerken daarin vorm krijgt. De uitwisseling hierover verliep in een hartelijke sfeer. Wij, als vertegenwoordigers van de Hooge Berkt Gemeenschap, werden bemoedigd in wie wij willen zijn: een gemeenschap die ‘in verscheidenheid de eenheid wil vieren’. Dankbaar kijken wij terug op deze mooie ontmoeting in het vertrouwen dat de verbinding wordt voortgezet.

Sporen van Franciscus in de Gemeenschap!

Een mooi plekje voor een heilige

4 oktober
De feestdag van de Heilige Franciscus op 4 oktober is een mooi moment om wat sprokkels over deze heilige met jullie te delen.

De heilige Franciscus van Assisi
De Heilige Franciscus van Assisi (1226 † ) staat op de getuigenkalender van Gemeenschap De Hooge Berkt. Wij gedenken deze heilige vooral om zijn liefde voor de schepping, een onderwerp dat actueler is als ooit!

Maand van de Schepping
Paus Franciscus heeft opgeroepen om in de maand september t/m 4 oktober stil te staan bij het mis- gebruik van onze aarde en deze maand specifiek uit te roepen tot een ‘Maand van de schepping’! De maand van de schepping begint op 1 september met de Wereldgebedsdag voor de schepping gevolgd door een periode om stil te staan hoe we met onze aarde willen omgaan. In de brief die  Paus Franciscus hierover schreef kijkt hij ook al vooruit op de klimaattop van de Verenigde Naties, die gepland staat voor december in Dubay.

Een mooi plekje voor een heilige!
Op ons kerkplein staat een mooie grote perenboom. Elk jaar weer geeft deze boom ons een overvloed aan heerlijk (stoof)peertjes. Deze boom heeft een mooi nisje in de bast. Onopvallend staat in dat nisje, sinds kort, een beeldje van St Franciscus. Een beeldje dat van de moeder van Marjolein is geweest. We hebben de stille wens naar Franciscus zal zorgen voor het welzijn van alles wat groeit en bloeit in onze tuin en dan in het bijzonder natuurlijk voor deze boom. We zijn door de droogte toch wel wat beeldbepalende bomen kwijtgeraakt ondanks alle liefde en aandacht van de tuinploeg. Pater Grad, lid van onze gemeenschap en van huis uit Franciscaan, zal het met een zegen van Franciscus vast eens zijn!  

Gebed voor de Schepping[1]

Laat ons in vrede bidden
Om eerbied voor al wat op de aarde leeft
Om dankbaarheid voor de schepping ons toevertrouwd
Om dankbaarheid voor de aarde, ons gemeenschappelijk huis
Om dankbaarheid voor licht en kracht van de zon
Om dankbaarheid voor water dat leven voedt
Om dankbaarheid voor zuivere lucht die adem geeft
Om dankbaarheid voor vuur dat verwarmt
Om dankbaarheid voor al wat groeit en bloeit
Om dankbaarheid voor het gewas dat ons voedt
Om dankbaarheid voor wat kleur en smaakt geeft
Om dankbaarheid voor dieren in het wild en in het veld
Om dankbaarheid voor vruchtbomen en cederen woud
Om dankbaarheid voor kruipgedierte en vogels bevederd
Om dankbaarheid voor wonderen van kunst en cultuur
Om dankbaarheid voor al wie hun stem verheffen voor de aarde
Om dankbaarheid voor de zuiveren van hart
Om dankbaarheid voor scheppende kunstenaars
Om dankbaarheid voor werkers aan recht en gerechtigheid
Om dankbaarheid voor vredestichters en hoeders van het leven

Leer ons een onverdeelde inzet voor al wat adem heeft
Leer ons al wat leeft onbaatzuchtig te beminnen
Leer hoog en laag, klein en groot te zien met nieuwe ogen
Leer ons dankzegging en dienstbaarheid, alom en altijd
Leer ons een nieuw lied voor God die schept en herschept, altijd weer.

Bron gebed voor de Schepping

[1] De broeders van de abdij van Egmond delen hun litanie die zij in hun Vespers zullen bidden.

 

Herijk in Bergeijk

Interview met Gerdine Leuhery – Lok door Annieke van Dijk

Waar ga je heen als je als missionaire werker merkt dat je moe begint te worden, dat je batterij aan het leegraken is en niet meer voldoende oplaadt? En als je merkt dat dit ook invloed heeft op je geloofsleven en je relatie met God? Waar kan je weer op adem komen? Ik spreek Gerdine Leuhery – Lok, die zo’n plek vond.

In 2011 vertrekt Gerdine als ergotherapeut naar Centraal-Azië, waar ze allereerst taalstudie doet. Vanaf het eerste begin is ze gericht op relaties en zoekt ze verbinding met mensen. Ergotherapie is in die tijd een onbekend beroep in het land waar ze woont, en dus is het een zoektocht hoe ze haar kennis en ervaring ten dienste kan stellen van de mensen daar. Geleidelijk aan ontstaan er mogelijkheden om haar vak uit te oefenen en trainingen te geven aan lokale zorgprofessionals. Ook is ze betrokken bij het opzetten van een ergotherapievereniging.                                        

Na zeven intensieve jaren merkt ze dat haar batterij leeg begint te raken. Samen met haar uitzendende organisatie wordt besloten om een Sabbatical te plannen. Maar hoe vul je zo’n periode in? Ze heeft behoefte aan een tijd om te “zijn”, even weg van alle verantwoordelijkheden en verwachtingen van familie, vrienden, kerk, mensen in het land waar ze werkt….

Omdat Gerdine al een paar keer tijdens een verlofperiode een stilteretraite had gedaan bij Gemeenschap de Hooge Berkt in Bergeijk en dat een goede ervaring is geweest, besluit ze daar aan te kloppen. Gemeenschap de Hooge Berkt is, zoals ze op hun website zeggen, “een open christelijk-oecumenische leefgemeenschap. De leden en haar vrienden geven hun leven inhoud in het samen leven met aandacht voor elkaar en voor de gasten. Met elkaar geven ze een gezicht aan een hartelijke kerk midden in de wereld”.

Gemeenschap de Hooge Berkt heeft een eigen retraiteprogramma, en daarnaast ook mogelijkheden om voor kortere of langere tijd mee te leven. In een eerste oriënterend gesprek met Gerdine worden verwachtingen over en weer uitgesproken. Waar zoekt ze naar? Wat heeft de gemeenschap te bieden? Samen besluiten ze dat het een periode van 2 maanden meeleven wordt met ergens in die tijd ook een stilteretraite.

Ik vraag Gerdine wat het haar heeft gebracht? Ze vertelt dat het dagelijkse ritme van maaltijden en vieringen haar heel goed heeft gedaan. De eerste twee weken is ze zo moe dat ze naast vieringen en maaltijden vooral slaapt, soms jogt of wandelt. Na die eerste weken begint ze ook iets met haar handen te doen door ’s ochtends een uur mee te helpen in de keuken of met poetsen. Regelmatig heeft ze een gesprekje met een contactpersoon die met haar incheckt hoe het met haar gaat en bij wie ze terecht kan met praktische vragen. Wat ze vooral als heel fijn ervaart is dat er geen druk op haar gelegd wordt. Als ze de gemeenschap omschrijft gebruikt ze woorden als: warmte, aandacht, liefde, openheid, verbinding…

Langzaamaan merkt ze dat haar energie weer toeneemt. Maar meer dan dat: ze begint weer te luisteren naar haar eigen hart, komt zo dichter bij zichzelf én dichter bij God. Op mijn vraag of ze deze plek ook aanraadt aan andere missionaire werkers antwoordt ze: “Zeker, en niet alleen als je rust nodig hebt of je batterij leeg raakt!” Ze geeft het voorbeeld van een stationsklok: “De wijzer van de klok loopt door tot het bij het hele uur aankomt. Daar stopt ie even, om opnieuw te “herijken” met de moederklok. Eigenlijk is het voor iedereen belangrijk om tijd te nemen om opnieuw te “herijken”, met jezelf en met God.” Daarbij zijn er meerdere mensen in de gemeenschap die ook een periode in het buitenland hebben gewoond, waardoor verhalen fijn zijn om te delen.

Aan het einde gekomen van haar tijd in Bergeijk wordt er in de laatste viering voor haar gebeden en wordt ze met een zegen heengezonden. Een moment van loslaten en vrijgezet worden om naar haar eigen plek te gaan. Voor Gerdine wordt dat in eerste instantie weer Centraal-Azië. Maar na 10 jaar daar keert ze terug naar Nederland, waar ze Elvin Leuhery ontmoet met wie ze trouwt. De Hooge Berkt blijft ook nu een rol spelen in haar leven, want voor een jaarlijkse retraite komt ze er nog steeds graag terug.

Ook een keer meeleven in gemeenschap de Hooge Berkt? Neem contact op met gastenontvangst voor een oriënterend gesprek: Meeleven – De Hooge Berkt

Indrukwekkend en bijzonder!

Kijk hoe bijzonder de dag vandaag 21 september in Bergeijk begon, midden in de vredesweek! Je ziet de entree van onze gemeenschap met wel een heel bijzondere regenboog in combinatie van veelkleurigheid van de vlag!

Met dank aan Berti, die snel na de viering nog even is omgedraaid om dit schouwspel vast te leggen. Dit willen we vandaag delen met jullie, vrede aan jou en voor onze hele wereld!

Wij sluiten aan bij Together

Bidden met alle christenen - omwille van het synodale proces

Zaterdag 30 september 19.15 uur
Kapel Gemeenschap De Hooge Berkt

Als  Gemeenschap De Hooge Berkt hebben we ons verbonden met dit initiatief om samen met christenen uit alle kerken te bidden voor de eenheid en de Heilige Geest te vragen om leiding voor het synodale proces.  In ons dagelijks gebed noemen we het synodale proces en de ondersteuning daarvoor in de beweging Together. We zien het als oproep en kans tot een doortocht naar verbondenheid tussen alle christenen.

Op zaterdag 30 september, op de tijd van de wekelijkse Lichtdienst om 19:15 uur, zullen we een gebed houden met materiaal van de KNR en liederen van Taizé.

Zoals bekend is er in de Rooms-Katholieke Kerk al enkele jaren een synodaal proces gaande, waarbij vanaf de basis – met inbreng van alle gelovigen – de bisschoppensynode wordt voorbereid die van 4 – 29 oktober gehouden wordt. Zo ontwikkelt zij zich tot een meer luisterende kerk en dit proces blijft in de oecumene niet onopgemerkt. Op initiatief van frère Aloïs, de prior van Taizé, en paus Franciscus samen zijn jongvolwassenen uitgenodigd om in het laatste weekend van september naar Rome te reizen. Daar is op zaterdag 30 september een oecumenische gebedsdienst op het Sint Pieterplein. Een bijzonder initiatief aan de vooravond van de synode.

Twaalf ‘prominente leiders’ van andere christelijke kerken ontvingen een uitnodiging van paus Franciscus om samen met hem het gebed te leiden, waaronder Oud-katholiek aartsbisschop van Utrecht Bernd Wallet, Anglicaans aartsbisschop van Canterbury Justin Welby en oecumenisch patriarch Bartolomeüs I van Constantinopel en leiders van Lutherse, pentecostale en oecumenische koepelorganisaties. Al met al een indrukwekkende vertegenwoordiging van de breedte van het wereldchristendom.

Lees hier meer.

Vanuit de oecumene,
Leonie van Straaten

De tuindag van 9 september

Goed voor de ziel

Het was een heerlijk zonovergoten dag waarop met veel plezier weer in de tuin is gewerkt. Van cultuur naar natuurtuin.

De gemeenschap heeft ondertussen een slag gemaakt op het gebied van terrein en waterbeheer en  in de organisatie van het onderhoud! Er wordt in de nieuwe opzet ingezet op een meer natuurlijke tuin die minder onderhoud en minder sproeiwater vraagt. Ook komt er steeds meer aandacht en zorg voor het bodemleven.

Toen we besloten om van een parkachtige omgeving over te gaan naar een meer natuurlijke tuin werden er wel wat wenkbrauwen gefronst. Nu, na een jaar, worden de veranderingen goed zichtbaar. Met veel plezier ontdekken we al het nieuwe dat nu groeit en bloeit nu. Verbaasd kijken we naar de snelheid waarin nieuwe soorten vogels ons weten te vinden voor foerage of een schuilplaats, ook de hoeveelheid vlinders zijn in aantal en soorten toegenomen.

De grote klussen in de tuin doen we in een wisselende samenstelling van mensen die het leuk vinden om iets in de tuin te doen, of het simpelweg leuk vinden om iets samen te doen. Zo was de tuindag van 9 september weer bijzonder. Vanwege de verwachte hoge temperaturen begonnen we extra vroeg. Heel gezellig was het dat er al iemand voor dag en douw voor het eerste bakje koffie had gezorgd om zo samen, terwijl het nog wat mistig was, de dag te beginnen.

Het is werkelijk een feest, zeker op zo’n mooie dag weer iets te kunnen doen in “de “tuin van de Heer”! Gewoon op je eigen maat mee te kunnen doen en er een leuke dag van te maken. Je verwonderen hoe de natuur zich spontaan ontwikkelt is goed voor je ziel.

De volgende tuindag is op 7 oktober. Onder voorbehoud ook zaterdag 4 november.
Een grote tuindag met veel klussen is gepland op zaterdag 25 november. Alle hulp en de inzet van alle talenten wordt zeer gewaardeerd!

Opgeven kan via Hans Jolink, diensten@hoogeberkt.nl

Pelgrim in het leven!

Jaak, een van onze dierbare Vlaamse leden van de gemeenschap is onlangs met pensioen gegaan en een van zijn grote wensen was de Camino naar Santiago de Compostella te lopen. Jaak vertrok half juni vanuit zijn woonplaats Lummen, België, voor de hele tocht van thuisadres naar het verre Spanje.

Jaak liep de tocht al eerder door het Spaanse deel. Hij was zo gegrepen over wat de eerste tocht met hem gedaan had: de wonderlijke Godservaringen die hem overkwamen, het in je eentje lopen, de wonderlijke contacten van onderweg, de verstillende landschappen en zo meer. Het was zo aantrekkelijk, dat het smaakte naar meer.

Na een gedegen voorbereiding loopt Jaak nu de hele route. 24 augustus liet hij weten al over de helft te zijn en zich te bevinden in het departement Lot, in het Zuiden van Frankrijk. Ondanks de hitte in Frankrijk (40 °C) gaat het hem goed, zeer goed.  

We wensen Jaak dan ook veel goede moed en zegen voor de rest van zijn tocht naar Compostella en zien uit naar zijn levensverhalen bij terugkeer ergens eind november.

We hopen daar dan ook verder over te mogen berichten en over wat het pelgrimeren met je doet en voor je kan betekenen.

Buen Camino, Jaak!

Jan Fransen 100 jaar

Gemeenschap de Hooge Berkt, daar kun je zomaar gezond oud worden!

Afgelopen vrijdag 14 juli, vierde Jan Fransen zijn 100e verjaardag met vrienden en familie. Zondag vierden wij het samen met hem in de gemeenschap. Zo’n 40 jaar geleden werden Jan en zijn vrouw lid van de gemeenschap en nog steeds is Jan betrokken aanwezig.  Genoeg reden voor dankbaarheid, vreugde en een feestje. Maandag 17 juli, was er hoog bezoek van de dorpsraad en wethouder Kuijken, de loco-burgemeester van Bergeijk. Als 100-jarige kreeg Jan van de gemeente een eigen bank cadeau.  

Het seniorenbankje, met naamplaatje, heeft een plaats gekregen bij de vijver in de tuin van de Hooge Berkt gemeenschap en werd vandaag, uiteraard met de nodige feestelijkheden,  onthuld. Zoals zondag bij de felicitatie werd gezegd: “Nog maar een jaartje erbij, Jan?

Van harte gefeliciteerd.

Overlijden Pater Peter Schilling

23 oktober 1926 – 20 mei 2023
Pater Peter Schilling overleed 20 mei jl. op 96-jarige leeftijd in Eygalières in Zuid-Frankrijk, waar hij woonde. Afgelopen week bereikte ons als gemeenschap het bericht van zijn overlijden. We gedenken hem met eerbied en respect, dankbaar voor alles wat hij voor onze gemeenschap heeft betekend.

Pater Peter Schilling,
Hij leerde ons de bijbel lezen ‘met je leven’ en met de vraag: ‘wat wil de gewijde schrijver ons vertellen?’

Peter Schilling werd geboren op 23 oktober 1926 in Indonesië, Singapore. Hij trad in 1945 in bij de Trappisten en studeerde Bijbelkennis en exegese. Met wat hij leerde werd zijn honger naar kennis en inzicht echter niet gestild. Hij besloot om alles wat hij had geleerd te laten voor wat het was en ging in de leer bij de Joodse rabbijnen en hun eeuwenoude tradities in het lezen van de Thora en de Bijbelboeken.

De schrijvers van de Bijbelboeken van zowel het Oude- als het Nieuwe Testament waren Joden. In de joodse traditie is Christus geworteld. Met de rabbijnse manier van schriftlezen heeft Peter, ook voor ons christenen in De Hooge Berkt, de woorden van de Bijbel opnieuw geopend. Hij leerde ons:

  • De Bijbel te lezen met de vraag: Wat wil de gewijde schrijver van dit Bijbelboek ons vandaag vertellen?
  • Met ons eigen leven te luisteren naar deze boodschap.

Van 1982-1997 kwam Peter jaarlijks enkele weken in de gemeenschap De Hooge Berkt om ons nieuw te leren lezen in de Bijbel en opende ons daarmee voor de weg van de wetten van het leven. Mevrouw Klomp, onze stichteres, gaf meestal een thema aan dat speelde in de gemeenschap, vooral voor jonge mensen. Het sleutelboek Genesis kreeg veel aandacht, met daarin de man-vrouw relatie en onze mens-wording.  Door de verhoudingen in het leven tussen mensen op te delven schiep hij eenheid en maakte het werk van God in mensen zichtbaar. Het oude Bijbelverhaal bleek actueel voor ons dagelijks leven.

Persoonlijk put ik nog steeds uit de bronnen die hij ons onderwees, in mijn leven en in mijn werk. Hij inspireerde Niek Werkhoven, een medebroeder-trappist die leefde in onze gemeenschap, voor het beschrijven van leefregels die ons leven in gemeenschap helpen ordenen. De huidige Vijf Leefregels die wij oefenen in de gemeenschap komen daaruit voort. Wie de boeken van Jonathan Sacks leest (bijv. Genesis) vindt deze bronnen toegankelijk beschreven.

Peter woonde jarenlang als monnik in een monastère in Eygalières in Zuid-Frankrijk, samen met enkele zusters. Hij is overleden op 20 mei 2023 en is bijna 97 jaar oud geworden. De bron die hij met ons opende is voor de gemeenschap van grote waarde geweest. We putten eruit tot op vandaag.

Sybe Travaille

Ontmoetingsdag leefgemeenschappen 10 juni

Zaterdag 10 juni ontvingen we bewoners en betrokkenen van 7 verschillende christelijke religieuze leefgemeenschappen in Nederland en Duitsland.

Het was een zonnige en warme dag waarin we onze gasten iets hebben laten proeven van het DNA van De Hooge Berkt gemeenschap. In de ochtend ging het over onze leefregel, hoe die is ontstaan en hoe we daarmee leven. In de middag lieten we ons inspireren door het verhaal van de uittocht van het volk Israël uit Egypte als verhaal van een volk onderweg, zoals iedere geloofsgemeenschap ook onderweg is. En waar zijn we dan op die weg? Het was een mooie manier om onze eigen verhalen te verbinden met dit Bijbelse verhaal, en van elkaar te horen waar we op die weg zijn.

We kijken terug op een mooie en inspirerende dag.
 Joke & Jules

Kom bij ons

Welkom op De Hooge Berkt

Ook jij kunt hier wonen. Landelijk comfortabel wonen, doe je bij ons op De Hooge Berkt.

Ons zoeken naar nieuwe bewoners wordt onverwacht royaal door de burgerlijke gemeente Bergeijk ondersteund met een megagroot advertentiebord in de tuin van onze (toekomstige) overburen.

Denk je wel eens na over het wonen in een religieuze leefgemeenschap? Kom gerust een paar dagen sfeerproeven door met ons mee te leven

Daarnaast is er een groot aanbod aan retraite mogelijkheden waarvan de datum in overleg met jou kan worden vastgesteld.

Wie weet tot ziens & weet je welkom.
Gemeenschap De Hooge Berkt

Ontmoetingsdag leefgemeenschappen

Zaterdag 10 juni 2023

Ben je bewoner of betrokkene bij een religieuze leefgemeenschap dan ben je van harte welkom op de ontmoetingsdag van de Vereniging Religieuze leefgemeenschappen die op Zaterdag 10 juni gehouden wordt op de Hooge Berkt. Zo’n dag is een mooie gelegenheid om Gemeenschap De Hooge Berkt en leden van andere leefgemeenschappen te ontmoeten en inspiratie op te doen.  

Als Gemeenschap de Hooge Berkt zijn wij één van de oudste én grootste leefgemeenschappen van Nederland. Dat is best bijzonder. We delen graag het verhaal van ons ontstaan en hoe het verder is gegaan. Op dit moment staan we als gemeenschap voor de uitdaging en de vraag hoe we de rijkdom van 56 jaar gemeenschapsleven kunnen vertalen naar een manier van open christelijk samenleven die aantrekkelijk en inspirerend is voor mensen van nu.

Programma 
10.00 Inloop
10.30 Opening en welkom
Onderlinge kennismaking: ontwikkelingen binnen de leefgemeenschappen
Korte VRL-ledenvergadering en uitgebreide kennismaking met de Hooge Berkt
12.00 Ontmoeting met de gemeenschap rond vieren en lunch
13.30 Activiteiten rond de thema’s van onze leefregel
15.00 Afronding en afscheid

Aanmelden kan via de mail: kantoor@hoogeberkt.nl. Wil je onze administratie voor 1 juni laten weten of je komt, met hoeveel personen en of er dieet wensen zijn bij de lunch.
Locatie: We komen bij elkaar in het Buitenhuis, Hooge Berkt 25B. Hier kun je ook parkeren.

Voor meer informatie kun je contact opnemen met de Vereniging Religieuze leefgemeenschappen: vereniging.leefgemeenschappen@gmail.com of met de organisatoren van deze dag penc@hoogeberkt.nl

Jules en Joke

Bij het overlijden van Huub Oosterhuis

We hebben als gemeenschap goede herinneringen aan de ontmoetingen met Huub Oosterhuis. Lang geleden met Guurt Klomp en Jan Berger sJ – onze grondleggers. Zij stonden in dezelfde tijd, toen in onze kerk ‘alle ramen opengingen’ – er was herkenning in het zoeken naar vernieuwing en wederzijds respect. In een latere fase kwam Huub Oosterhuis vanuit de Amsterdamse Ecclesia en ontstond er tijdens die ontmoeting, waar Nel van Cuijk ook bij betrokken was, de gedachte dat wij iets gezamenlijks zouden gaan doen. Dat bleek niet de realiteit, maar er was veel inspiratie en er zijn dankbare herinneringen. 

Vandaag gaat er vanuit bestuur en leden een condoleance uit naar de familie Oosterhuis, waarin we dit kort memoreren en hen veel sterkte wensen, nu het stil zal worden.

Paasvreugde

Dit is de stralende morgen. O zon, kom op!
Dit is de dag die de Heer heeft gemaakt en gegeven,
een dag van vreugde voor ons allen.
In Christus wordt de schepping heel.
Wij zijn in Hem herboren.

In alle vroegte verzamelde de gemeenschap zich met leden, vrienden en gasten, rond het vuur. We deelden de verhalen van de schepping, van licht en water, van nieuw leven. We zagen uit naar de komst van het Licht, de vreugdevolle boodschap van opstanding en nieuw Leven. We deelden het licht, hernieuwden onze doop en vierden de vreugdevolle maaltijd als opgewekte mensen. Daarna was er koffie, thee en ontbijt. Een feestelijk samenzijn.

De vrede van de verrezen Christus, voor wie dit leest.

Vieringen Goede Week

Kijken met Zijn ogen

‘Kijken met Zijn ogen’ is het thema voor de goede week van dit jaar.  Al meteen in de lichtviering en in de viering van Palmzondag klinkt het lied Christ in you van The waterboys. Het is een oproep om goed te kijken. Naar Hem, naar elkaar, om in elkaar Christus te zien. En, om met zijn ogen naar onze samenleving, naar het nu te kijken. Wat gebeurt er als wij het laatste, meest intense deel van de weg naar Pasen beleven vanuit zijn perspectief, kijkend met zijn liefdevolle ogen? Wagen we het erop ons over te geven? Om met Hem tot leven te komen? Ik wens ons toe dat de verschillende vieringen en we elkaar hierin mogen bemoedigen.

De vieringen tot en met Pasen zijn als volgt.

  • Viering van ‘schuld belijden en vergeving ontvangen’ vrijdag 31 maart om 19.15 uur
  • Lichtviering zaterdag 1 april om 19.15 uur
  • Palmzondag, we starten om 11.00 uur op het terras van de Ruif. Aansluitend eucharistieviering in de kapel.
  • Witte donderdag om 20.00 uur
  • Goede vrijdag om 8.30 u, 12.30 u, 15.00 uur Kruisdienst en om 20.00 uur Avonddienst.
  • Op witte donderdag en goede vrijdag is er voor de avondviering koffie en thee in de Lavra en blijft de kapel open tot 22.00 uur voor wie er wil waken.
  • Pasen, op zondag in alle vroegte, om 5.30 uur komen we samen rondom het vuur buiten en rondom het water in de kapel. Om 7.00 uur opnieuw rondom het licht buiten en rondom brood en wijn in de kapel.

Op stille zaterdag, 8 april zijn er geen gebedsbijeenkomsten.

Goede dagen gewenst!
Marjan Hoeijmakers

De zaak Christientje

En plotseling wordt een stukje verleden actueel

Het was Hans Timmerman die eind vorig jaar tegen mij zei: “Gerard, weet jij dat jij opgenomen bent in de canon van het sociaal werk?” Nee, dat wist ik niet. Ik zocht naar mezelf op de website van deze canon. Ik vond een lijst van mensen die allemaal veel betekend hadden voor de ontwikkeling van het beroep en ook voor het tot stand brengen van de code. Tussen hen in stond ik vermeld bij het jaar 1970.

Podcast, de zaak-Christientje

Ik nam contact op met de redactie van de canon en dan wordt het gebeuren van 1970 ineens van belang voor nu en ook met het oog op de toekomst. Jos van der Lans heeft mij daarop in Bergeijk bezocht en een podcast gemaakt over alle gebeurtenissen van toen, waarin ik een cruciale rol speelde en terecht kwam in de vakbladen, de kranten, tot in de tweede kamer en tot een groot landelijk congres toe.

De podcast is te beluisteren: https://youtu.be/GsM4CR7bj6o

Het archief dat ik al die jaren bewaard heb is nu overgedragen aan de Beroepsvereniging BPSW, Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal werk.

Binnenkort wordt er op de website ook nog een korte levensloop toegevoegd. www.canonsociaalwerk.eu

Gerard

De zaak Christientje …en de insubordinatie (ongehoorzaamheid van Gerard van de Ven

In februari 1970 besteedt VARA-ombudsman Marcel van Dam op de televisie aandacht aan de dreigende uitzetting van het 3-jarige meisje Christientje, dat verblijft in een pleeggezin en oorspronkelijk uit België komt. De Raad voor de Kinderbescherming is met een negatief rapport over de pleegouders gekomen en steunt de uitzetting, Maar dat rapport staat diametraal tegenover de oorspronkelijke rapportage van de Eindhovense maatschappelijk werker Gerard van de Ven. De pleegouders zijn dan ook zeer geschokt als ze geheel onverwacht horen dat hun pleegkind zal worden uitgezet. Ook Gerard van de Ven is enorm verbaasd en hij wil daarover contact opnemen met de pleegouders. Dat wordt hem echter door de Raad voor de Kinderbescherming, zijn werkgever, verboden. Van de Ven trekt zich daar echter niets van aan. Hij laat zijn beroepsethiek zwaarder wegen en overhandigt de ouders zijn eigen rapport.

De Raad besluit daarop de maatschappelijk werker te ontslaan., waarna een rel is geboren. Het is de eerste keer dat een arbeidsconflict tussen een sociaal werker en zijn werkgever breed wordt uitgemeten in de media. De NVMW stelt zich – na uitvoerige bestudering van de stukken – vierkant achter Van de Ven op. Bertje Jens (auteur van de beroepscode) schrijft namens de beroepsvereniging dat de maatschappelijk werker terecht de verplichting die er is ‘uit hoofde van het beroep’ de voorrang heeft gegevens boven de ‘verplichting die er is als ambtenaar’. De commotie heeft tot gevolg dat het ontslag wordt teruggedraaid en Christientje bij haar opgeluchte pleegouders kan blijven, hoewel minister Polak van Justitie het verband tussen deze uitkomst en de acties van maatschappelijk werkers in alle toonaarden blijft ontkennen.

Publicatiedatum: 31-10-2022
Datum laatste wijziging :30-03-2023
Auteur(s): Eelco BossJan Willem Bruins,
Bron: https://www.canonsociaalwerk.eu/uit/details.php?cps=28

 Meer informatie:

De podcast ik ook te vinden via Spotify:  https://open.spotify.com/episode/7IBWimdSwssYuYUNXboNbr

Het papieren dossier kun je vinden bij:
https://www.canonsociaalwerk.eu/bpsw75/details.php?cps=6&canon_id=723

https://www.canonsociaalwerk.eu/1970-BPSW-Christientje/1970-dossier-zaak-van-de-Ven_kl.pdf

Een kunstproject

Aanklacht van Walle Nauta. Hoe is het mogelijk dat in het rijke Nederland vluchtelingen buiten moeten slapen. 

Ontroerend, inspirerend en schokkend zijn de eerste reacties op de eigentijdse kruisweg die vanaf het begin maart staat opgesteld in en rond onze kapel. De kruisweg is gemaakt door mensen verbonden aan het atelier aangevuld met enkele anderen. Met ‘Het atelier’ wordt zowel de ruimte als de groep mensen bedoeld die daar wekelijks op donderdagmorgen bij elkaar komen. Vorig jaar ontstond het spontane idee om een eigen kruisweg te gaan maken met eigen kunstenaars.  

Een kruisweg zie je vaak in kerken. Een serie van vaste momenten (staties) uit de laatste dagen van het leven van Jezus, zijn lijdensweg, uitgebeeld in glas in lood, schilderijen of sculpturen. In de weken voor Pasen en met name op de vrijdag voor Pasen wordt bij deze momenten stil gestaan. Maar ook buiten de kerken wordt de weg naar Pasen in allerlei vormen uitgedrukt. Het mediaspektakel van The Passion en de muzikale uitvoering van Mattheuspassie zijn daar goede voorbeelden van.

De Hooge Berkt, heeft in haar geschiedenis talrijke kunstenaars onderdak geboden, als gast maar veelal als leden van de gemeenschap. Voor dit kunstproject gingen negen mensen aan de slag. Ze hebben zich gebogen over de vraag: wat de kruisweg vandaag betekent, het lijden in de wereld is er altijd, ook onder ons. Zo ontstonden 15 kunstwerken die het lijden van de mens en de aarde in deze tijd verbeelden. Ze vormen geen traditionele kruisweg maar zijn er wel door geïnspireerd. De weg van Jezus; van onrecht, vernedering, lijden en dood is de weg van veel mensen. En omgekeerd. We zien op die weg het uithouden, staande blijven, uitreiken en er bij blijven van de ene mens voor de andere. In en rondom de Kapel van de gemeenschap is het resultaat te zien.

Een verrassend resultaat, de harde werkelijkheid wordt niet geschuwd. Er is, naast de gebruikelijke materialen ook afval gebruikt, wegwerpspul. Confronterend en schokkend. Fijnzinnige kunst is er ook, om bij te verwijlen en om te onderzoeken wat de kunstenaar heeft gevonden. Het lijden is er, maar daar blijft het niet bij, ook het licht, al is het nog in de verte, mag gezien worden. Het wordt immers Pasen. Feest van nieuw leven en belofte van toekomst.

Van deze kruisweg wordt een boekje gemaakt met uitleg van de kunstenaars. De eigentijdse kruisweg is te bekijken na de vieringen in de kapel en in het bijzonder op drie middagen waarop ook enkele kunstenaars zelf aanwezig zullen zijn voor meer uitleg.

Het kunstproject is te bezoeken op de volgende momenten:
zaterdag 1 april 15.00 – 17.00 uur
zondag   2 april 15.00-17.00 uur
zaterdag 8 april 15.00 – 17.00 uur

Bezoek op andere dagen is mogelijk in overleg via gastenontvangst@hoogeberkt.nl

De kapel is te vinden op het terrein van Gemeenschap de Hooge Berkt, Hooge Berkt 16, Bergeijk. Parkeerplaats en kapel aan de achterzijde van de witte boerderij.

Gemeenschap de Hooge Berkt is een oecumenische leefgemeenschap waar gastvrijheid, ontmoeting, stilte en bezinning centraal staan. Meer informatie is te vinden op  www.hoogeberkt.nl

De val van Irene Suasso. Een kruis gemaakt over krantenartikelen heen. Het leed van de wereld is te zwaar om te dragen. 

Verwijlen van Lies Haveman. Een tableau gemaakt naar een foto in de krant. Overgave, wachten en verwijlen bij elkaar. Schuilen tijdens een bombardement in de Oekraïne. 

Nationale Opschoondag 18 maart!

Vele handen maken licht werk! Dat geldt ook voor ons buurtschap “de Hooge Berkt”. Net als vorig jaar was er weer een grote ploeg enthousiastelingen die gereageerd hadden op de oproep om in de buurt van de Hooge Berkt mee te doen met de nationale opschoondag. Vol goede moed en met een heerlijk lentezonnetje werd samen met jong en oud veel zwerfvuil geraapt. Het was fijn om dat samen voor en met onze buurt te kunnen doen. Het lekkers aan het einde van de klus ging er prima in en was een mooie afronding van een gezellige en nuttige middag. 

Niek Werkhoven: 16 maart 1936 – 4 februari 2023

Op vrijdag 4 februari overleed Niek Werkhoven. We gedenken hem met eerbied en respect, dankbaar voor alles wat hij voor onze gemeenschap heeft betekend.

Niek kwam als veertiger als trappist naar de Hooge Berkt Gemeenschap, eind jaren ’70 van de vorige eeuw. Hij had als broeder in de Achelse Kluis geleefd en was in de tijd dat er veel veranderde in kerken en kloosters, naar Bornholm (Dk) verhuist, om als monnik in een kleine woongroep met Trappisten te gaan leven. Maar het werd niet wat hij ervan verwacht had en zo kwam hij in contact met de Hooge Berkt. Niek woonde de eerste jaren in Bergeijk, daarna jarenlang in de gemeenschap in Thorn; na de verkoop van de Wijngaard, een pand van de gemeenschap in Thorn, keerde hij weer terug naar Bergeijk waar hij tot najaar 2018 is gebleven. Toen hij te oud en te hulpbehoevend werd om nog mee te kunnen leven, werd hij door zijn overste uitgenodigd om terug te komen naar het klooster in Westmalle (B). Niek is daar zeer dankbaar op ingegaan. Het was voor hem een onverwachts thuiskomen. Hier heeft hij nog ruim 4 jaar mogen zijn.

In totaal maakte Niek zo’n 40 jaar deel uit van de gemeenschap. Als monnik wijdde hij zijn leven aan werk, studie en gebed. Zijn werk bestond uit klussen doen in de Technische Dienst of in de tuin. Hij werkte hard en onverdroten. Toch nam hij ook waar, wat er om hem heen gebeurde; veel mannen zijn nog vol lof over de bijzondere werkbesprekingen van destijds, waarin werkhouding en omgang met elkaar aan de orde kwamen. Nieks feedback was daarin heel inzicht gevend; hij kon het dagelijks functioneren koppelen aan wie je bedoeld was om te worden.

Na het fysieke werken in de ochtend, was de middag voor de studie. Dat betrof steevast de Schrift en commentaren daarop of andere theologische verhandelingen. Niek was een autodidact en zocht naar de meest authentieke bronnen. Zo kwam hij in contact met Peter Schilling, eveneens ooit ingetreden in de Achelse Kluis en later is hij  naar Eygalieres (Fr) gegaan, waar hij een soort studieus kluizenaarsbestaan leidde in de buurt van een kleine kloostergemeenschap. Niek studeerde veel bij en met Peter en bracht de vruchten daarvan de gemeenschap in. Zo ontstonden er leerhuizen en studieweken, waar Niek tientallen jaren datgene hij bij Peter opdeed, overdroeg op vele kringen en verbanden van de gemeenschap. De readers die hij hiervoor samenstelde bestonden uit zeer oorspronkelijke vertalingen uit het Oude Testament die destijds vreemd aandeden, maar inmiddels doen denken aan de vertalingen in de Naardense Bijbel. De geschreven toelichtingen door Niek waren dan nog eens zo gecomprimeerd én gelaagd dat de readers niet zonder mondelinge uitleg gelezen konden worden. Toch wist Niek in die bijeenkomsten dusdanig gefascineerd over Bijbelteksten te spreken, dat de thema’s gingen leven. Ze gingen o.a. over gevangenschap, vrijheid / liefde, haat / trouw, ontrouw / seksualiteit / angst, overgave enz.. Niek heeft hierdoor voor veel mensen de Schrift geopend en tot leven gebracht. Zo hoekig en eenzelvig als hij in de dagelijkse omgang kon zijn, zo enthousiast en levendig werd hij tijdens de leerhuizen. Hij stond erom bekend dat hij áltijd vragen bleef stellen; als iemand een verrassende interpretatie had gedaan, hoorde het bij Niek dat hij altijd ‘ja, máár…’ antwoordde en dan een verdere verdiepende vraag stelde. Nieks leerhuisbundels droegen zoveel inhoud over gelovig samenleven, dat Jan Renkema en Mariek de Jong het geestrijke idee kregen om ze te hertalen en te bundelen tot één goed leesbaar boekje. Daarmee zijn de bundels tot onze eigen verrassing de leefregels van onze gemeenschap geworden. Ze bevatten in de grond álles waarmee je tot gemeenschapsmens kunt groeien. Niek heeft het beste wat hij had, aan ons achtergelaten; zijn erfenis is tot humuslaag van ons samenleven geworden.

Niek, wat zijn we je daarvoor geweldig dankbaar!

Lezing op 25 januari 2023 – een terugblik

Ter gelegenheid van de week van het gebed, die samen werd gevierd met de Rooms Katholieke parochie en de Protestantse Gemeente uit Bergeijk heeft de werkgroep Oecumene van de Hooge Berkt, het initiatief genomen Aartspriester Theodoor van der Voort (72) uit te nodigen voor een lezing aansluitend op de genoemde gezamenlijke viering.  

Vader Theodoor, een welbespraakt priester en groot ijveraar voor de oecumene is verbonden aan de Russisch Orthodoxe Kerk in Deventer. Deze kerk ressorteert onder het Aartsbisdom van de Russisch Orthodoxe Kerk in Moskou waar Mgr. Kirill van Moskou aan het hoofd staat. Deventer is een van de metropolieten van het Aartsbisdom in Parijs dat weer valt onder het Aartsbisdom Moskou.

Onze gastspreker nam ons in een helder betoog mee in de ontstaansgeschiedenis van de Russisch- Orthodoxe Kerk die zijn oorsprong vond in Kiev. Hij legde de banden en de weerbarstigheden uit in de huidige polemiek. Hij vertelde over de karaktereigenschappen van de beide volkeren de Russen en de Oekraïners, het enorme incassatievermogen aan beide zijden, de grote hongersnood in Oekraïne net na de revolutie, de geschiedenis van de strijdlustige Kozakken maar ook vertelde hij hoe veel hij van het volk hield. Theodoor genoot zijn opleiding in St. Petersburg en heeft verschillende keren de aartsbisschop Kirill ontmoet. Theodoor vertelde ook dat Poetin zo waar ook goede dingen heeft gedaan voor de Orthodoxe Kerk, maar vooral ook dat de mensen in Rusland in een andere werkelijkheid leven door de gekleurde berichtgeving over de oorlog.

Deze avond schetste voor ons een goed beeld van de situatie en van de lange lijnen van de geschiedenis tussen beide volken. Het doet goed om een beetje te begrijpen wat daar allemaal speelt.

Door de uitspraken van Aartsbisschop Kirill waarin hij het opneemt voor president Poetin inzake de oorlog in Oekraïne is de kerk onder grote druk komen staan, ook de loyaliteit van Theodoor lijdt hier erg aan. Het kwaad zit in de top en dat neemt Theodoor de aartsbisschop erg kwalijk. Veel van zijn collega-priesters zijn inmiddels opgestapt, maar Theodoor besluit om voor alsnog te blijven omdat het niet het geloof is maar het bestuur dat de afschuwelijke oorlog niet afkeurt.

Theodoor vertelt dat er in zijn parochie in Deventer geen spanningen zijn tussen Russen en Oekraïners, deze broedervolken gaan hier elkaar helpend waar kan, normaal elkaar om.

Terugkijkend op de lezing komt Theodoor als rechtschapen over en hij weet door al zijn kennis van Rusland als geen ander waar het omgaat. Het is daarom is prijzenswaardig, dat hij ondanks alle kritiek op de Russisch-Orthodoxe Kerk, gewoon blijft. Er komt ook een tijd na oorlog dat er weer opgebouwd moet worden en dan is kennis en verlangen naar eenheid en verbinding heel groot en dan is Theodoor hard nodig. Erg fijn dat we zo’n heldere uiteenzetting konden meemaken, fijn dat er zo iemand ook is, die niet opgeeft!

Jules

Luc. 11, 1 – 13

Je weerstand doorbreken, onszelf verliezen en ingaan op de uitnodiging

Vorige week zondag hebben we al gehoord dat Jezus volgens het evangelie van Marcus op weg is naar Jeruzalem en dat hij, ondanks het lijden dat hem te wachten staat, trouw wil blijven aan zijn roeping. Dat is geen gemakkelijke weg, maar wel een radicale keuze. Iets van die radicaliteit horen we nu in het evangelie van vandaag.

In het begin van het verhaal komt er een jongeman naar Jezus toe en vraagt: Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? In die vraag hoor je een verlangen, een echt verlangen naar goed en rechtvaardig leven, of om het met de woorden van de eerste lezing te zeggen: een verlangen naar de geest van wijsheid die alles te boven gaat. Jezus geeft hem dan als antwoord de Tien Woorden, zoals Mozes die al heeft gegeven, en vooral wat hij moet doen tegenover zijn naaste: niet doden, geen echtbreuk plegen, niet stelen enz.

Dat op zich is dus al een goede richting: dat je leert als een goed mens te leven, in de juiste verhouding tot je medemens en tot God. Maar de jongeman deed dit al en zoekt een weg verder. Op dat moment kijkt Jezus hem liefdevol aan en zegt:
Aan één ding ontbreekt het je nog: ga verkopen al wat je bezit en geef hetaan de armen, en je zult een schat in de hemel hebben. Kom dan terug om mij te volgen.

Jezus roept hem op tot een keuze: enerzijds alles los te laten wat hij bezat en anderzijds te leren delen in de goddelijke liefde, die Jezus zelf present stelde. Dat is inderdaad een radicale keuze, die niet zomaar voor iedereen geldt, maar die Jezus hier persoonlijk tegen deze man richt. Jammer genoeg gaat hij er niet op in, omdat hij veel bezittingen heeft.

Op die keuze gaat het evangelie verder, wanneer Jezus spreekt tot zijn leerlingen. De jongeman was rijk en kwam er niet toe om alles te verkopen. Hij was bezet, bezeten. Jezus laat nu horen: Wat is het toch moeilijk voor een rijke om binnen te gaan in het koninkrijk van God. Wat is dat toch? We kennen die ervaring wel. Als je rijk bent en veel geld hebt om allerlei dingen te kopen, heb je ook macht tegenover andere mensen en trek je gemakkelijk veel vrienden aan. Je staat in feite zelf in het centrum. Hoe anders is het, als je je leven laat bepalen door een ander, als je bereid bent iemand te volgen die je inspireert. Dan gaat het om andere waarden, zoals solidariteit, rechtvaardigheid of gemeenschap. Jezus wijst erop hoe moeilijk het is, ja bijna onmogelijk, zeker als je rijk bent, om op die roep in te kunnen gaan. Toch zijn er mensen die de roep horen, ook onder ons. Die los laten wat ze daar, elders, aan leven hebben opgebouwd en bereid zijn dat op te geven om te verhuizen hier naar toe, naar deze gemeenschap en de weg van de goddelijke liefde te gaan, met alle onzekerheid die dat meebrengt. Ik heb respect voor hen.

Die oproep om alles los te laten geldt niet alleen voor jongeren die nog een groot deel van hun leven voor zich hebben, of voor mensen die pas begonnen zijn de weg van Jezus te volgen. Die oproep wordt vandaag ook tot ons gericht, die al geraakt zijn door Jezus en begonnen zijn aan die weg van de liefde. Wat wordt er dan tot ons gezegd? Toen ik de oproep hoorde: Aan één ding ontbreekt het je nog, voelde ik eerst een weerstand. Wat moet ik nu weer loslaten, wat is er dat mij tegen houdt om die weg van Jezus verder te gaan? Dat is misschien niet zo radicaal en toch.

Ik denk concreet bijvoorbeeld aan de veranderingen binnen de gemeenschap vanwege een nieuwe structuur. We worden uitgenodigd mee te gaan in de nieuwe dagteams, maar er is ook weerstand om de goede band met iemand zomaar los te laten en weer nieuwe contacten met anderen te maken. Ik denk ook aan onze samenleving, met nieuwe bepalingen vanuit het klimaatakkoord. We zullen grote veranderingen meemaken, en moeten gaan kiezen voor minder gas in onze woning en minder benzine voor de auto. Om tot de juiste houding te komen wordt van ons gevraagd een omslag te maken in denken en doen.

Hoe dan ook, ik denk dat het mogelijk is om de weerstand te doorbreken, onszelf te verliezen en in te gaan op de uitnodiging. Als die jongeman in de ogen van Jezus had gekeken en de liefde gevoeld, had hij die stap misschien kunnen maken. Of zoals op het eind Petrus kon zeggen: Wij hebben toch maar alles achter gelaten. Bidden wij om die geest van wijsheid.

Luc. 10, 38 – 42

Je weerstand doorbreken, onszelf verliezen en ingaan op de uitnodiging

Vorige week zondag hebben we al gehoord dat Jezus volgens het evangelie van Marcus op weg is naar Jeruzalem en dat hij, ondanks het lijden dat hem te wachten staat, trouw wil blijven aan zijn roeping. Dat is geen gemakkelijke weg, maar wel een radicale keuze. Iets van die radicaliteit horen we nu in het evangelie van vandaag.

In het begin van het verhaal komt er een jongeman naar Jezus toe en vraagt: Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? In die vraag hoor je een verlangen, een echt verlangen naar goed en rechtvaardig leven, of om het met de woorden van de eerste lezing te zeggen: een verlangen naar de geest van wijsheid die alles te boven gaat. Jezus geeft hem dan als antwoord de Tien Woorden, zoals Mozes die al heeft gegeven, en vooral wat hij moet doen tegenover zijn naaste: niet doden, geen echtbreuk plegen, niet stelen enz.

Dat op zich is dus al een goede richting: dat je leert als een goed mens te leven, in de juiste verhouding tot je medemens en tot God. Maar de jongeman deed dit al en zoekt een weg verder. Op dat moment kijkt Jezus hem liefdevol aan en zegt:
Aan één ding ontbreekt het je nog: ga verkopen al wat je bezit en geef hetaan de armen, en je zult een schat in de hemel hebben. Kom dan terug om mij te volgen.

Jezus roept hem op tot een keuze: enerzijds alles los te laten wat hij bezat en anderzijds te leren delen in de goddelijke liefde, die Jezus zelf present stelde. Dat is inderdaad een radicale keuze, die niet zomaar voor iedereen geldt, maar die Jezus hier persoonlijk tegen deze man richt. Jammer genoeg gaat hij er niet op in, omdat hij veel bezittingen heeft.

Op die keuze gaat het evangelie verder, wanneer Jezus spreekt tot zijn leerlingen. De jongeman was rijk en kwam er niet toe om alles te verkopen. Hij was bezet, bezeten. Jezus laat nu horen: Wat is het toch moeilijk voor een rijke om binnen te gaan in het koninkrijk van God. Wat is dat toch? We kennen die ervaring wel. Als je rijk bent en veel geld hebt om allerlei dingen te kopen, heb je ook macht tegenover andere mensen en trek je gemakkelijk veel vrienden aan. Je staat in feite zelf in het centrum. Hoe anders is het, als je je leven laat bepalen door een ander, als je bereid bent iemand te volgen die je inspireert. Dan gaat het om andere waarden, zoals solidariteit, rechtvaardigheid of gemeenschap. Jezus wijst erop hoe moeilijk het is, ja bijna onmogelijk, zeker als je rijk bent, om op die roep in te kunnen gaan. Toch zijn er mensen die de roep horen, ook onder ons. Die los laten wat ze daar, elders, aan leven hebben opgebouwd en bereid zijn dat op te geven om te verhuizen hier naar toe, naar deze gemeenschap en de weg van de goddelijke liefde te gaan, met alle onzekerheid die dat meebrengt. Ik heb respect voor hen.

Die oproep om alles los te laten geldt niet alleen voor jongeren die nog een groot deel van hun leven voor zich hebben, of voor mensen die pas begonnen zijn de weg van Jezus te volgen. Die oproep wordt vandaag ook tot ons gericht, die al geraakt zijn door Jezus en begonnen zijn aan die weg van de liefde. Wat wordt er dan tot ons gezegd? Toen ik de oproep hoorde: Aan één ding ontbreekt het je nog, voelde ik eerst een weerstand. Wat moet ik nu weer loslaten, wat is er dat mij tegen houdt om die weg van Jezus verder te gaan? Dat is misschien niet zo radicaal en toch.

Ik denk concreet bijvoorbeeld aan de veranderingen binnen de gemeenschap vanwege een nieuwe structuur. We worden uitgenodigd mee te gaan in de nieuwe dagteams, maar er is ook weerstand om de goede band met iemand zomaar los te laten en weer nieuwe contacten met anderen te maken. Ik denk ook aan onze samenleving, met nieuwe bepalingen vanuit het klimaatakkoord. We zullen grote veranderingen meemaken, en moeten gaan kiezen voor minder gas in onze woning en minder benzine voor de auto. Om tot de juiste houding te komen wordt van ons gevraagd een omslag te maken in denken en doen.

Hoe dan ook, ik denk dat het mogelijk is om de weerstand te doorbreken, onszelf te verliezen en in te gaan op de uitnodiging. Als die jongeman in de ogen van Jezus had gekeken en de liefde gevoeld, had hij die stap misschien kunnen maken. Of zoals op het eind Petrus kon zeggen: Wij hebben toch maar alles achter gelaten. Bidden wij om die geest van wijsheid.

Verkeershinder A2 en N2 Eindhoven

A2/N2: ernstige verkeershinder in beide richtingen tussen knooppunten Batadorp en Leenderheide; 28 juli-22 augustus 2022

Vanwege de bouw van een tunnel, krijgt het verkeer op de A2/N2 Randweg Eindhoven te maken met ernstige verkeershinder tussen de knooppunten Batadorp en Leenderheide. Deze hinder vindt van 28 juli tot en met 22 augustus 2022 plaats in beide richtingen.

De extra reistijd kan in drukke periodes oplopen tot 60 minuten.

Het doorgaande verkeer wordt geadviseerd om via de snelweg A73 en de snelweg A16 te reizen. Voor bestemmingsverkeer geldt het advies om zoveel als mogelijk op rustige momenten te reizen, of om te kiezen voor alternatief vervoer. Houd de actuele verkeersinformatie(externe link) in de gaten en ga goed voorbereid op reis.

Aangepaste verkeerssituatie

Tijdens de werkzaamheden is er in beide richtingen op de A2/N2 Randweg Eindhoven sprake van een aangepaste verkeerssituatie tussen de knooppunten Batadorp en Leenderheide. Er zijn rijstroken verschoven en minder rijstroken beschikbaar die ook nog eens smaller zijn. Daardoor geldt er ook een lagere maximumsnelheid.

Luc. 10, 25 – 37

Je weerstand doorbreken, onszelf verliezen en ingaan op de uitnodiging

Vorige week zondag hebben we al gehoord dat Jezus volgens het evangelie van Marcus op weg is naar Jeruzalem en dat hij, ondanks het lijden dat hem te wachten staat, trouw wil blijven aan zijn roeping. Dat is geen gemakkelijke weg, maar wel een radicale keuze. Iets van die radicaliteit horen we nu in het evangelie van vandaag.

In het begin van het verhaal komt er een jongeman naar Jezus toe en vraagt: Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? In die vraag hoor je een verlangen, een echt verlangen naar goed en rechtvaardig leven, of om het met de woorden van de eerste lezing te zeggen: een verlangen naar de geest van wijsheid die alles te boven gaat. Jezus geeft hem dan als antwoord de Tien Woorden, zoals Mozes die al heeft gegeven, en vooral wat hij moet doen tegenover zijn naaste: niet doden, geen echtbreuk plegen, niet stelen enz.

Dat op zich is dus al een goede richting: dat je leert als een goed mens te leven, in de juiste verhouding tot je medemens en tot God. Maar de jongeman deed dit al en zoekt een weg verder. Op dat moment kijkt Jezus hem liefdevol aan en zegt:
Aan één ding ontbreekt het je nog: ga verkopen al wat je bezit en geef hetaan de armen, en je zult een schat in de hemel hebben. Kom dan terug om mij te volgen.

Jezus roept hem op tot een keuze: enerzijds alles los te laten wat hij bezat en anderzijds te leren delen in de goddelijke liefde, die Jezus zelf present stelde. Dat is inderdaad een radicale keuze, die niet zomaar voor iedereen geldt, maar die Jezus hier persoonlijk tegen deze man richt. Jammer genoeg gaat hij er niet op in, omdat hij veel bezittingen heeft.

Op die keuze gaat het evangelie verder, wanneer Jezus spreekt tot zijn leerlingen. De jongeman was rijk en kwam er niet toe om alles te verkopen. Hij was bezet, bezeten. Jezus laat nu horen: Wat is het toch moeilijk voor een rijke om binnen te gaan in het koninkrijk van God. Wat is dat toch? We kennen die ervaring wel. Als je rijk bent en veel geld hebt om allerlei dingen te kopen, heb je ook macht tegenover andere mensen en trek je gemakkelijk veel vrienden aan. Je staat in feite zelf in het centrum. Hoe anders is het, als je je leven laat bepalen door een ander, als je bereid bent iemand te volgen die je inspireert. Dan gaat het om andere waarden, zoals solidariteit, rechtvaardigheid of gemeenschap. Jezus wijst erop hoe moeilijk het is, ja bijna onmogelijk, zeker als je rijk bent, om op die roep in te kunnen gaan. Toch zijn er mensen die de roep horen, ook onder ons. Die los laten wat ze daar, elders, aan leven hebben opgebouwd en bereid zijn dat op te geven om te verhuizen hier naar toe, naar deze gemeenschap en de weg van de goddelijke liefde te gaan, met alle onzekerheid die dat meebrengt. Ik heb respect voor hen.

Die oproep om alles los te laten geldt niet alleen voor jongeren die nog een groot deel van hun leven voor zich hebben, of voor mensen die pas begonnen zijn de weg van Jezus te volgen. Die oproep wordt vandaag ook tot ons gericht, die al geraakt zijn door Jezus en begonnen zijn aan die weg van de liefde. Wat wordt er dan tot ons gezegd? Toen ik de oproep hoorde: Aan één ding ontbreekt het je nog, voelde ik eerst een weerstand. Wat moet ik nu weer loslaten, wat is er dat mij tegen houdt om die weg van Jezus verder te gaan? Dat is misschien niet zo radicaal en toch.

Ik denk concreet bijvoorbeeld aan de veranderingen binnen de gemeenschap vanwege een nieuwe structuur. We worden uitgenodigd mee te gaan in de nieuwe dagteams, maar er is ook weerstand om de goede band met iemand zomaar los te laten en weer nieuwe contacten met anderen te maken. Ik denk ook aan onze samenleving, met nieuwe bepalingen vanuit het klimaatakkoord. We zullen grote veranderingen meemaken, en moeten gaan kiezen voor minder gas in onze woning en minder benzine voor de auto. Om tot de juiste houding te komen wordt van ons gevraagd een omslag te maken in denken en doen.

Hoe dan ook, ik denk dat het mogelijk is om de weerstand te doorbreken, onszelf te verliezen en in te gaan op de uitnodiging. Als die jongeman in de ogen van Jezus had gekeken en de liefde gevoeld, had hij die stap misschien kunnen maken. Of zoals op het eind Petrus kon zeggen: Wij hebben toch maar alles achter gelaten. Bidden wij om die geest van wijsheid.

Gemeenschap De Hooge Berkt 55 jaar

Ter gelegenheid van dit 11 lustrum schreef een van de leden een brief van uit het heden aan de inmiddels overleden oprichters van onze gemeenschap. 1967, het was in de tijd net na het tweede Vaticaans concilie dat de gemeenschap werd opgericht. Het was eigenlijk nooit de bedoeling om een gemeenschap te stichting en er was geen vooropgezet plan hoe het zou moeten lopen. En dan, we bestaan nog steeds na 55 jaar. Dat willen we niet zomaar voorbij laten gaan! Een van de vaste gewoontes is dat om de veelkleurigheid van de gemeenschap te laten zien iedereen bij de viering op zondag een bloem meebrengt waardoor er prachtige boeketten ontstaan om onze verjaardag kleur te geven.

Brief aan Nada, Jan en Annunciata
bij de 55e verjaardag van de gemeenschap

Negentien jaar geleden overleden jullie, Jan en Nada, kort na elkaar. En vrij recent, nu drie jaar terug, voegde Annunciata zich bij jullie. Jullie stelden 55 jaar geleden de 9e juli vast als officiële datum van het ontstaan van de gemeenschap. Jullie zijn de laatste tijd meer in mijn gedachten. Dat maakt, dat ik bij gelegenheid van dit elfde lustrum de ingeving kreeg om jullie een brief te schrijven.

Sinds de laatste Pinksterdagen zijn we op Doortocht. Een project om onszelf te vernieuwen. Weg te trekken uit de bestaande patronen. Waar gaat het ten diepste om in ons samenleven in Zijn Naam? Alles op losse schroeven zetten; eerlijk de gegroeide gewoontes en gebruiken aankijken en ons afvragen: hoort dit nu nog wel bij onze missie? Draagt het ertoe bij?

Jullie weten heel goed hoe dat is. Jullie hebben vaak genoeg de boel op de kop gezet, veranderd, aangepast aan nieuwe inzichten, nieuw aanvoelen, nieuwe projecten. Het zal er zeker mee te maken hebben, dat ik daarom vaker aan jullie denk, in deze periode van Doortocht. Het voelt een beetje ‘als vanouds’: het kan weer overal heen!

Er is ook wel het nodige veranderd sinds jullie het beleid voerden. We hebben nu themagroepen, klankbordgroepen, dagteams en ontmoetingsavonden, waar alles wordt besproken en becommentarieerd. Dat is wel echt een vooruitgang, als ik zo vrij mag zijn. Maar vooral denk ik, dat jullie trots op ons zouden zijn. Trots, dat we jullie droom van samenleven in Zijn Naam nog altijd doordragen, met alle beperkingen die we ook nu zeker hebben.

En nog steeds: omwille van een meer bewoonbare wereld. De noodzaak daartoe is er helaas nog steeds. Maar ook als dat niet zo was geweest, zouden we er nog zijn. Want we houden zelf zo van dit samenleven, van het samen doen, samen vieren, samen studeren en gasten ontvangen. En daarmee kom ik op het punt om jullie te bedanken voor het beginnen van deze gemeenschap, een eigenlijk onmogelijk initiatief, dat maar door blijft duren tot op de dag van vandaag.

Dankjewel voor jullie vuur, moed en vertrouwen. Dat jullie gekozen hebben voor een avontuur met elkaar, zonder daarvan zelf de grenzen te bepalen, steeds luisterend naar wat er tussen jullie in ontstond als volgende stap.

Wij brengen opnieuw een bloem mee naar de kapel, op de 9e juli. En we zullen toasten bij het diner, zoals jullie zo vaak en zo graag deden. Ditmaal, op dit elfde lustrum doen we dat speciaal met jullie in gedachten, de mensen van het begin, zonder wie deze gemeenschap er niet geweest zou zijn.

In dankbare herinnering,
Namens Gemeenschapszaken, Annet

Hieronder een foto van Mw. Klomp en pater Jan Berger en Zuster Annunciata

Tijdelijke Lockdown

Vanwege een Corona-uitbraak moesten we helaas beslissen om de gemeenschap tijdelijk te sluiten, zodat het aantal besmettingen niet verder verspreid wordt.

Dat houdt in dat er vanaf maandag 11 april geen gezamenlijke activiteiten zijn en er geen gasten kunnen komen.

We hopen hiermee te bewerkstelligen, dat we vanaf donderdag 14 april a.s. vanaf ’s avonds 20.00 uur weer open kunnen gaan.

In dat geval kunnen we tenminste de Paasdagen weer samen vieren. Maar mochten de besmettingen zich de komende dagen toch nog verder uitbreiden, dan moeten we ook daarvan afzien.

Voor wie voornemens was om deel te nemen aan de vieringen rond Pasen: houd de berichtgeving op deze site in de gaten! Hier staat steeds de laatste update.

Waag het (Gods) Verbond te maken – Verbond wagen

Dit is de tweede bijdrage over de vijfde regel: Waag het (Gods) Verbond te maken.
De vorige bijdrage  kun je hier vinden.

Verbond wagen

In onze gemeenschap leven we met een ‘leefregel’. Deze bestaat in feite uit vijf regels die als wegwijzers op onze weg staan, zowel als gemeenschap als op persoonlijk niveau.

 De vijf regels zijn:

1.         Word wie/wat je bent
2.         Broederschap, durf het aan
3.         Ga je weg
4.         Ontdek je verantwoordelijkheid
5.         Waag het (Gods) verbond te maken.

Ik herinner mij Maarten. Maarten Dohmen. Hij was 18 jaar oud en ik 21 toen we klasgenoten werden. Al aan het begin van het eerste jaar kreeg Maarten de ziekte van Hodgkin. Hij kreeg een behandeling die zijn leven zou verlengen maar niet zo heel lang. Hij bleef bij ons in onze klas. We vergaten vaak dat het zo was. Maarten zelf misschien ook; dat weet ik niet. Hij speelde. In de schoolhal speelde hij op de piano, zong ‘Welcome to the hotel California’; thuis draaide hij platen van Queen; in de tuin van zijn ouderlijk huis pootte hij een wietstruik en na de zomer betreurde zijn moeder het dat Maarten die mooie plant weer meenam. Hij vertelde over de feeën in Findhorn die de spruiten lieten groeiden tot het formaat van kolen en imiteerde de loopjes of typische houdingen van onze docenten. Hij schoot propjes papier door de klas; schroefde pennen los en lanceerde het voorste deel als een raket; hij klopte links achter op je schouder en stond lachend rechts voor je te wachten terwijl je om je heen zocht naar wie je aandacht vroeg. Of hij fluisterde zachtjes in je oor: zijn wij niet allemaal even… en knalde dan luid en kort: BANG!

Ik heb nooit gemerkt dat Maarten bang was. Ik denk dat hij zomaar ‘jij’ zou zeggen als de grote Meester vroeg: ‘wie ben je’*. Al was het maar voor de grap of omdat ‘ik’ zeggen hem maar vreemd in de oren klonk. Maarten verliet ons aan het eind van het vierde en laatste jaar en overleed nadat wij examen hadden gedaan. Zijn moeder vertelde dat hij op een gegeven moment zijn rug naar haar had toegedraaid en stierf.

Zijn wij niet allemaal even BANG!?

Ik ben voor mezelf eens nagegaan hoe vaak ik aangeklopt heb bij groot licht en wanneer dat dan was en waarom ik dat deed. Ik kwam tot de ontdekking dat ik het licht maar al te vaak uit de weg ging (als ik het al zag en vertrouwde). Liever liep ik een straatje om en zocht mijn heil bij een minder licht. Eerlijk gezegd had ik pas de moed om te kloppen als de nood hoog was en het water me aan de lippen stond. Dan ging ik met de bibber in de benen af op het grootste licht dat ik maar vinden kon.

Waag het (Gods) Verbond te maken. Waar zijn we zo bang voor? Marianne Williamson zegt er dit over: Onze diepste angst is niet dat we onvolmaakt zijn. Onze diepste angst is dat we immens krachtig zijn. Het is ons licht, niet ons duister dat ons het meest beangstigt.** Zij noemt het valse bescheidenheid. Ze zegt dat we onszelf klein maken terwijl we toch talentvol zijn en bedoeld om te stralen.  

De moeilijkheid is m.i. dat het ‘wij’ van Williamson de meervoudsvorm is van het ‘ik’ dat niet kan bestaan (zie vorige stukje). Dat ‘ik’ zou licht zijn!? Ik ben ervan overtuigd dat zelfkennis de weg naar het Licht (God) is en dat jezelf klein maken die weg blokkeert. Maar volgens mij gaat het niet om ‘ons licht en ons duister’ maar gaat het om ‘hét licht en niet duisternis’ dat ons het meest beangstigt’. Niet ík ben dat licht, al kan ik (en al mijn ikken in mij) wel door licht verlicht worden. Ik betwijfel dan ook of mijn angst voor het licht ín mij groter is dan voor het licht elders. Hoe dan ook: er is genoeg reden om te zeggen dat het licht onze diepste angst is. Al was het maar omdat licht alles zichtbaar maakt en onze duisternis niet meer verborgen blijft als God, die licht is, overal is. Dat is misschien best om bang voor te zijn. Om ons te weren proberen we zelf het licht uit te doen maar dat is uiteindelijk is dat  ook heel erg eng. De ultieme angst is wel de angst voor de angst. Ontkenning van de angst is daarom een machtig wapen: boven je angsten gaan staan, jezelf heer en meester in jouw leven wanen en dat zo lang mogelijk volhouden. We zullen dat allemaal tot op zekere hoogte doen. In het extreme mate leidt het tot terrorisme en oorlogsmisdaden.

Er is zoveel dat we niet kennen. Reden genoeg om bang te zijn. In het ongekende kan ongeluk of gevaar schuilgaan en wij zijn kwetsbaar. Angst is een signaal. Voor ons fysieke bestaan is het van levensbelang. Voor onze zo teer besnaarde ziel is het al net zo belangrijk. Onbekend maakt onbemind. We willen gekend worden, we willen ons bemind weten. Angst staat ons in de weg om onszelf, de ander en de wereld te leren kennen en lief te hebben. Dus zullen wij onze angsten moeten leren kennen. Niet haat maar angst is vijand van de liefde. Bang zijn is een teken dat we op een punt staan onszelf of de ander beter te leren kennen. Kennis verlicht ons. In haar licht weten we ons geliefd.

In de verhalen van Thora en het evangelie luiden God en Jezus hun boodschap regelmatig in met: ‘vrees niet…’, ‘wees niet bang…’ Ze stellen ons gerust nog vóórdat ze gaan zeggen wat ze willen zeggen. Ze kennen ons en begrijpen onze angst beter dan wijzelf. Wij hebben geen idee wie Zij zijn maar ook niet wie wij zelf zijn in hun oogverblindend licht. In zoveel licht zien wij niets. Dus moeten Zij spreken en wij luisteren. Onbevreesd in stilte en met de ogen dicht. Komen we over onze angst heen? Kunnen we beetje bij beetje het Verbond gaan maken? Het blijft een waagstuk.

Ik moet zeggen dat mijn bibber niet minder werd naar de mate er meer licht in mijn leven kwam. De kloof van afgescheiden-zijn blijkt aldoor dieper dan ik dacht, genadeloos en onoverkomelijk. Maar ik leerde dat genade tot de mogelijkheden behoort en ik leerde, een beetje, lang niet altijd, de kunst verstaan mezelf gerust te stellen. En ik leerde kijken naar wat in schaduw en schemer zichtbaar kon worden en zag dat we stap voor stap de weg naar het Licht kunnen gaan. En dan, bij momenten, wordt het zonneklaar: ik ben jij.

Iemand staat te klungelen in de keuken, deksels kletteren op de grond. Het geluid galmt na in mij oren en wrevel wringt zich in mijn gemoed… ik ben jij.

Iemand zingt de sterren van de hemel, tranen van ontroering springen in mijn ogen… ik ben jij.

Iemands heeft een lelijke snee in zijn gezicht, ik voel de pijn, tast met mijn hand naar mijn gezicht en knijp mijn ogen dicht… ik ben jij.

De lelie in het veld slaat haar vleugels uit en reikt naar de hemel. Ik verdrink in haar kelk… ik ben jij.

Een foto in de krant van een huilende vluchtelinge na dagenlang zwerven door de bossen van Polen, uitgeput en aangerand. Ik verstijf, lees het artikel en raak ontzet…  ik ben jij.

Mijn kind, mijn vrouw, mij vriend, mijn geliefde… ik ben jij.

Maarten tikt op mijn linkerschouder. Ik zoek en draai mijn hoofd terug naar rechts voor. Ik ben er weer ingetrapt, ik lach terug in zijn lachende gezicht… ik ben jij en ja, ik denk net zo BANG.

Vanuit ’t Verdiep, Mariek

* Zie verhalen vorige stukje ‘Waag het (Gods) Verbond te maken 1. Ik ben jij’. Dit stukje sluit daarop aan.

** Uit ‘Onze diepste angst…’ gedicht van Marianne Williamson, voorgelezen door Mandela bij zijn inauguratie.

Lockdown

De persconferentie van 14 januari brengt helaas nog geen verruiming voor gezamenlijke activiteiten. Dat houdt in, dat we de eerder genomen besluiten zullen continueren tot in elk geval 25 januari, de datum van de volgende persconferentie. Dit betekent dat we nog geen gezamenlijke maaltijden gebruiken en ook geen gezamenlijke ontmoetingsmomenten hebben, met meer dan 4 gasten.

Echter op één punt is wel verruiming toegestaan, want het Centraal Interkerkelijk Orgaan (CIO) heeft een advies uitgebracht dat ruimte biedt voor eigen invulling aan kerken en gemeenschappen. Dat heeft tot het besluit geleid om weer samen te gaan vieren.

We openen met de lichtviering op zaterdag 22 januari om 19.15 uur.
Vanaf zondag 23 januari komen we om 11.00 uur weer samen in een viering van woord en gebed. Tot nader bericht is er geen Eucharistie of Avondmaal.
Vanaf dinsdag 25 januari nemen we het ritme weer op van onze dagelijkse vieringen (ochtend, middag en avond). Na de vieringen is er geen samenkomst met koffie en thee. Daarin volgen we de maatregelen voor de horeca en die zijn nog dicht.

De voorwaarden die wij in acht nemen:

  • We dragen een mondmasker bij binnen- en uitgaan van de kapel. Eenmaal gezeten kan het af
  • We ontsmetten onze handen, voor het binnengaan van de kapel
  • We houden 1.5 m afstand van elkaar
  • Cantors zingen maar de kerkgangers beperkt en op ingetogen wijze.
  • Maximaal aantal kerkgangers is bepaald op 50 mensen. Er wordt bezien of er voor de weekenden weer met een inschrijflijst gewerkt gaat worden.
  • De ventilatie van de kapel is goed op orde en borgt voldoende frisse lucht.

Waag het (Gods) Verbond te maken – Verbond maken

Dit is de eerste bijdrage over de vijfde regel: Waag het (Gods) Verbond te maken. De vorige bijdrage  kun je hier vinden.

Verbond maken

In onze gemeenschap leven we met een ‘leefregel’. Deze bestaat in feite uit vijf regels die als wegwijzers op onze weg staan, zowel als gemeenschap als op persoonlijk niveau.

De vijf regels zijn:

  1. Word wie/wat je bent
  2. Broederschap, durf het aan
  3. Ga je weg
  4. Ontdek je verantwoordelijkheid
  5. Waag het (Gods) verbond te maken.

Door het jaar heen belicht ik telkens een leefregel.  Bijgaande tekst is het eerste deel bij de regel: ‘Waag het (Gods) verbond te maken.‘

Ik las een chassidisch verhaal dat vertelt over een leerling van de grote Maggied uit Mezjritz. Hij bezocht zijn voormalige woonplaats en verlangde ernaar om de oude tsaddiek weer te zien, Rabbi Aharon. Hij klopte op diens venster en riep: ‘Aharon, doe open’. De Rabbi zat verdiept in zijn studie en toen hij het kloppen hoorde vroeg hij: ‘wie ben je?’ De leerling wist dat de Rabbi zijn stem zou herkennen en riep: ‘ik.’ Maar de Rabbi antwoordde niet en deed de deur niet open. De chassied klopte een tweede en een derde maal en riep toen: ‘Aharon, waarom wil je de deur niet voor me opendoen?’ Waarop de Rabbi antwoordde: ‘wie is bij machte ‘ik’ te zeggen? Alleen de Heilige Hij zij gezegend kan ‘Ik’ zeggen, maar anderen niet.’ Daarop zei de chassied: ‘als dat zo is dan heb ik bij mijn leraar nog niets geleerd!’ Hij draaide zich om en keerde terug naar Mezjritz.*

Ik ken een variant op dit verhaal, vanuit de soefitraditie. De leerling riep ‘ik’ en de Meester gaf het antwoord: ‘ga weg, er is hier geen plaats voor twee.’ Op een dag komt de leerling terug, klopt op de deur van de grote Meester en, op de vraag ‘wie ben je?’ zegt hij: ‘jij!’…. en de deur ging open.  

Wij nemen ons afgescheiden-zijn van elkaar veel gemakkelijker waar dan onze eenheid met elkaar. Dat is niet gek. We vallen als mens(heid) uit de Eenheid, worden geboren en komen wat versuft op deze aarde terecht. Noodzakelijkerwijs moeten we het verschil tussen ik en de ander leren kennen. Ofschoon de Eenheid waar we vandaan komen hier ver te zoeken is, duurt het jaren voordat we beseffen dat we op onszelf staan, los van anderen. Het is een revolutionair proces waarin we gaan beseffen dat de vinger, die we in onze babyhand geklemd houden, niet van ons is maar van een vrouw die zich onze moeder noemt -die alles van ons weet, veel meer dan we zelf weten- en dat we haar op een dag zullen verlaten. Onze fysieke gescheidenheid is een keiharde werkelijkheid. Met schade en schande worden we wijzer en leren we wat het allemaal aan verantwoordelijkheden en regels met zich meebrengt. En dat is goed en nodig want anders kwam er weinig terecht van ons aardse leven. We moeten een afzonderlijk ‘ik’ ontwikkelen om te gaan beseffen dat dit ‘ik’ ons in de weg staat en erger nog: niet eens bestaat. We zullen de symbiotische band met onze opvoeders los moeten laten om onze eenheid in God te leren kennen. Zonder ‘ik’ gaat dat niet, maar zo gauw ‘ik’ bén, moet het opgaan in ‘Jij’. Een hoogst verwarrende toestand.

En ook niet zomaar een stap. Nee, eerder een wereldreis; een levensweg; een waagstuk. Dat ‘ik-besef’ lijkt vaak nog wel te lukken maar gaan beseffen dat anderen niet tot mijn ‘ik’ behoren blijkt bijzonder pijnlijk te zijn. En dan ook nog ‘Jij’ gaan worden!? Oef! We geloven zo hard in ons ‘ik’. We werken er al zo lang en intensief aan en hebben er zoveel aan te danken; iedere dag weer…

En toch!

Simone Weil schrijft: ‘Ik zeggen is liegen’. En zij bidt: ‘Heer, ik ben enkel leugen. Leugen is niets dan enkel niets. Maak, Heer, dat geheel mijn ziel, alle delen van mijn ziel, en ook mijn lichaam, dit weten. Dat mijn ziel voor mijn lichaam en voor God alleen maar weze wat deze vulpen is voor mijn hand en voor het papier – middelaarster’.**

Weil legt de vinger op de zere plek. We zijn geen ‘ik’; we zijn niet eens uit één stuk. We zijn samengesteld uit vele losse delen; allemaal ‘ikken’ die elkaar nauwelijks verstaan en voortdurend tegenspreken. Weil spreekt in dit verband van ‘de natuurlijke vermogens van de ziel en het lichaam’. Al die delen zijn wat haar betreft ‘ondergeschikt aan de bovennatuurlijke liefde’. Dit aanvaarden is geloof, zegt zij.

In navolging van Plato definieert ze geloof verder als rechtvaardigheid. Rechtvaardigheid is dan: de beoefening van die bovennatuurlijke liefde. Geen woorden maar daden dus. Of, zoals we dat zeggen: geloven is een werkwoord. Geloof is het onderwerpen van alle vermogens van de ziel aan die bovennatuurlijke liefde die we God mogen noemen. Verbond maken?

Ik begrijp het zo: God drukt zich uit. Dat doet Hij in ons en overal in de schepping. Hij drukt zich niet alleen uit maar Hij incarneert ook. Hij is dus overal ín Zijn schepping aanwezig; in alle schepsels. We kennen, bij momenten, de  gewaarwording van een grote liefde die in ons woont; groter dan we zelf zijn. In onze leefregel staat geschreven dat God keer op keer het Verbond met de mensen aangaat. Dit uitdrukken en incarneren lijkt me de manier waarop Hij dat doet. Van Zijn kant uit is dat Verbond er al. Wij daarentegen moeten het nog maken. Nadat we uit de eenheid vielen, in die vreemde, verwarrende gebeurtenissen rond onze geboorte, en nadat we geleerd hebben in een lichaam te leven, moeten we opnieuw de eenheid zoeken en het verbond aangaan. We moeten ons verbinden aan een bovenaardse liefde. De één lijkt wat verder uit de Eenheid gevallen dan de ander of in veel meer stukjes uiteen gebarsten te zijn, maar het zal allemaal niet echt veel schelen. Gezien vanuit de eeuwigheid doet dat er maar weinig toe denk ik, al doet dat niets af aan menselijk lijden dat eruit voort kan komen: eenzaamheid, verlatenheid, verscheurdheid, wanhoop; ieder krijgt zijn eigen deel. Allemaal moeten onze af gescheidenheid gaan kennen en ervaren. Dat is nodig om verbond te maken: de stukjes bij elkaar vegen en terugkeren naar huis. Op weg naar de Ene, de grote Geliefde.

Om met de woorden van Weil te spreken: geloof is pas geloof (handelen in gerechtigheid) als alle vermogens in de ziel dienstbaar zijn aan die bovennatuurlijke liefde (aan God). Ik vind haar uitleg over wat ‘geloof’ is best belangrijk want het geeft ons zicht op wat Verbond nu eigenlijk is. Ik bedoel van binnen, in ons. Ons ja-woord voldoet in de uiterlijke wereld, waar het geldig is, op papier gesteld wordt en ondertekend, maar wat vraagt het van ons, van binnen? Wat is het innerlijke Werk dat wij te doen hebben? Hoe máken wij dat Verbond?

Het geloof,’ zegt Weil, ‘is geen contact met God’. Want als dat zo was zou iedereen gelovig zijn en zou er geen ‘nacht van de ziel zijn’, geen schaduwen en onvolkomenheden. Geloof is ‘onderwerping van de delen die geen contact hebben met God aan het deel van de ziel dat wel contact heeft.’

Als alle delen van de ziel, al die ‘ikken’ die van alles weten en kunnen en zeggen en doen, zich ondergeschikt weten aan dat éne deel van de ziel dat contact heeft met die boven-natuurlijke liefde, dan is dát het Verbond. In dat contact is geen ‘ik’ maar is liefde/licht. Daar is de ‘Jij’ in wie ‘ik’ ben. Verbond is onze ondergeschiktheid daaraan aanvaarden. Ten diepste ben ik een ‘jij’.

Zo maken we Verbond: ondergeschiktheid aanvaarden van alle ‘ikken’ opdat ze met elkaar in overeenstemming komen. Alle ‘ikken’ dienend deel laten uitmaken van de waarachtige en bovennatuurlijke liefde. Dat is onze innerlijke arbeid. Zo maken we verbond: ons richten op dat ene deel van de ziel waar Licht is. Het deel van de ziel in mij, in jou, in een bloem, boom, huis, de aarde, het werk, de crisis, de gemeenschap… Daar waar het Licht is. De hele schepping is oefenschool en we kunnen ons hele leven over dit Werk doen. Steeds weer: in gehoorzaamheid en met volharding alle ‘ikken’ verzamelen en richten op het Licht. Dat is het werk van een gelovige. En als je geen licht ziet: in gehoorzaamheid en met volharding alle ‘ikken’ verzamelen en gericht houden op het Licht.  

Nu klop je aan bij een groot licht, groter dan jij, en er wordt gevraagd wie je bent. Wat zeg je dan?

Mariek

De serie ‘waag het Gods verbond te maken’ komt in drie vervolgafleveringen:
maken; wagen en Gods Verbond.

* Een vleugje paradijs, chassidische vertellingen rond de joodse hoogtijdagen. Samenstelling Eli Whitlau

** Simone Weil, Liefde is licht, religieuze teksten blz 230

Kerstlied van verre

Annieke van Dijk (1955) is lid van Gemeenschap De Hooge Berkt en organiseert namens Interserve retraites op de Hooge Berkt voor mensen die crosscultureel werk doen in binnen-of buitenland. Ze woonde van 1993 tot 2013 in Jordanië. De eerste jaren werkte ze als arts in het anNoor Sanatorium in Mafraq, daarna op een polikliniek voor vluchtelingen in Amman. Na een opleiding voor geestelijk begeleider in Engeland in 2006 is zij begonnen met het aanbieden van stilteretraites voor zendingswerkers en was zij actief betrokken bij het opzetten van een member care netwerk in Jordanië. In maart 2013 keerde Annieke terug naar Nederland.

Luc. 1, 57 – 80

Je weerstand doorbreken, onszelf verliezen en ingaan op de uitnodiging

Vorige week zondag hebben we al gehoord dat Jezus volgens het evangelie van Marcus op weg is naar Jeruzalem en dat hij, ondanks het lijden dat hem te wachten staat, trouw wil blijven aan zijn roeping. Dat is geen gemakkelijke weg, maar wel een radicale keuze. Iets van die radicaliteit horen we nu in het evangelie van vandaag.

In het begin van het verhaal komt er een jongeman naar Jezus toe en vraagt: Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? In die vraag hoor je een verlangen, een echt verlangen naar goed en rechtvaardig leven, of om het met de woorden van de eerste lezing te zeggen: een verlangen naar de geest van wijsheid die alles te boven gaat. Jezus geeft hem dan als antwoord de Tien Woorden, zoals Mozes die al heeft gegeven, en vooral wat hij moet doen tegenover zijn naaste: niet doden, geen echtbreuk plegen, niet stelen enz.

Dat op zich is dus al een goede richting: dat je leert als een goed mens te leven, in de juiste verhouding tot je medemens en tot God. Maar de jongeman deed dit al en zoekt een weg verder. Op dat moment kijkt Jezus hem liefdevol aan en zegt:
Aan één ding ontbreekt het je nog: ga verkopen al wat je bezit en geef hetaan de armen, en je zult een schat in de hemel hebben. Kom dan terug om mij te volgen.

Jezus roept hem op tot een keuze: enerzijds alles los te laten wat hij bezat en anderzijds te leren delen in de goddelijke liefde, die Jezus zelf present stelde. Dat is inderdaad een radicale keuze, die niet zomaar voor iedereen geldt, maar die Jezus hier persoonlijk tegen deze man richt. Jammer genoeg gaat hij er niet op in, omdat hij veel bezittingen heeft.

Op die keuze gaat het evangelie verder, wanneer Jezus spreekt tot zijn leerlingen. De jongeman was rijk en kwam er niet toe om alles te verkopen. Hij was bezet, bezeten. Jezus laat nu horen: Wat is het toch moeilijk voor een rijke om binnen te gaan in het koninkrijk van God. Wat is dat toch? We kennen die ervaring wel. Als je rijk bent en veel geld hebt om allerlei dingen te kopen, heb je ook macht tegenover andere mensen en trek je gemakkelijk veel vrienden aan. Je staat in feite zelf in het centrum. Hoe anders is het, als je je leven laat bepalen door een ander, als je bereid bent iemand te volgen die je inspireert. Dan gaat het om andere waarden, zoals solidariteit, rechtvaardigheid of gemeenschap. Jezus wijst erop hoe moeilijk het is, ja bijna onmogelijk, zeker als je rijk bent, om op die roep in te kunnen gaan. Toch zijn er mensen die de roep horen, ook onder ons. Die los laten wat ze daar, elders, aan leven hebben opgebouwd en bereid zijn dat op te geven om te verhuizen hier naar toe, naar deze gemeenschap en de weg van de goddelijke liefde te gaan, met alle onzekerheid die dat meebrengt. Ik heb respect voor hen.

Die oproep om alles los te laten geldt niet alleen voor jongeren die nog een groot deel van hun leven voor zich hebben, of voor mensen die pas begonnen zijn de weg van Jezus te volgen. Die oproep wordt vandaag ook tot ons gericht, die al geraakt zijn door Jezus en begonnen zijn aan die weg van de liefde. Wat wordt er dan tot ons gezegd? Toen ik de oproep hoorde: Aan één ding ontbreekt het je nog, voelde ik eerst een weerstand. Wat moet ik nu weer loslaten, wat is er dat mij tegen houdt om die weg van Jezus verder te gaan? Dat is misschien niet zo radicaal en toch.

Ik denk concreet bijvoorbeeld aan de veranderingen binnen de gemeenschap vanwege een nieuwe structuur. We worden uitgenodigd mee te gaan in de nieuwe dagteams, maar er is ook weerstand om de goede band met iemand zomaar los te laten en weer nieuwe contacten met anderen te maken. Ik denk ook aan onze samenleving, met nieuwe bepalingen vanuit het klimaatakkoord. We zullen grote veranderingen meemaken, en moeten gaan kiezen voor minder gas in onze woning en minder benzine voor de auto. Om tot de juiste houding te komen wordt van ons gevraagd een omslag te maken in denken en doen.

Hoe dan ook, ik denk dat het mogelijk is om de weerstand te doorbreken, onszelf te verliezen en in te gaan op de uitnodiging. Als die jongeman in de ogen van Jezus had gekeken en de liefde gevoeld, had hij die stap misschien kunnen maken. Of zoals op het eind Petrus kon zeggen: Wij hebben toch maar alles achter gelaten. Bidden wij om die geest van wijsheid.

Gewoon je leven delen

Rapport over leefgemeenschappen

In 2021 heeft de vereniging van religieuze leefgemeenschappen (VRL) een onderzoek naar het veld van leefgemeenschappen in Nederland laten uitvoeren. Hoeveel van dit soort leefgemeenschappen zijn er? Wat voor mensen wonen er? Hoe zijn ze georganiseerd? Wat zijn hun uitdagingen?

De resultaten van dit onderzoek zijn gepresenteerd in het rapport ‘Wij delen gewoon ons leven’.

Als gemeenschap De Hooge Berkt zijn we vanaf het begin betrokken geweest bij dit netwerk van religieuze leefgemeenschappen. Wij hebben als gemeenschap ook meegedaan met dit onderzoek en delen het graag met geïnteresseerden. 

Luc. 1, 26 – 38

Je weerstand doorbreken, onszelf verliezen en ingaan op de uitnodiging

Vorige week zondag hebben we al gehoord dat Jezus volgens het evangelie van Marcus op weg is naar Jeruzalem en dat hij, ondanks het lijden dat hem te wachten staat, trouw wil blijven aan zijn roeping. Dat is geen gemakkelijke weg, maar wel een radicale keuze. Iets van die radicaliteit horen we nu in het evangelie van vandaag.

In het begin van het verhaal komt er een jongeman naar Jezus toe en vraagt: Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? In die vraag hoor je een verlangen, een echt verlangen naar goed en rechtvaardig leven, of om het met de woorden van de eerste lezing te zeggen: een verlangen naar de geest van wijsheid die alles te boven gaat. Jezus geeft hem dan als antwoord de Tien Woorden, zoals Mozes die al heeft gegeven, en vooral wat hij moet doen tegenover zijn naaste: niet doden, geen echtbreuk plegen, niet stelen enz.

Dat op zich is dus al een goede richting: dat je leert als een goed mens te leven, in de juiste verhouding tot je medemens en tot God. Maar de jongeman deed dit al en zoekt een weg verder. Op dat moment kijkt Jezus hem liefdevol aan en zegt:
Aan één ding ontbreekt het je nog: ga verkopen al wat je bezit en geef hetaan de armen, en je zult een schat in de hemel hebben. Kom dan terug om mij te volgen.

Jezus roept hem op tot een keuze: enerzijds alles los te laten wat hij bezat en anderzijds te leren delen in de goddelijke liefde, die Jezus zelf present stelde. Dat is inderdaad een radicale keuze, die niet zomaar voor iedereen geldt, maar die Jezus hier persoonlijk tegen deze man richt. Jammer genoeg gaat hij er niet op in, omdat hij veel bezittingen heeft.

Op die keuze gaat het evangelie verder, wanneer Jezus spreekt tot zijn leerlingen. De jongeman was rijk en kwam er niet toe om alles te verkopen. Hij was bezet, bezeten. Jezus laat nu horen: Wat is het toch moeilijk voor een rijke om binnen te gaan in het koninkrijk van God. Wat is dat toch? We kennen die ervaring wel. Als je rijk bent en veel geld hebt om allerlei dingen te kopen, heb je ook macht tegenover andere mensen en trek je gemakkelijk veel vrienden aan. Je staat in feite zelf in het centrum. Hoe anders is het, als je je leven laat bepalen door een ander, als je bereid bent iemand te volgen die je inspireert. Dan gaat het om andere waarden, zoals solidariteit, rechtvaardigheid of gemeenschap. Jezus wijst erop hoe moeilijk het is, ja bijna onmogelijk, zeker als je rijk bent, om op die roep in te kunnen gaan. Toch zijn er mensen die de roep horen, ook onder ons. Die los laten wat ze daar, elders, aan leven hebben opgebouwd en bereid zijn dat op te geven om te verhuizen hier naar toe, naar deze gemeenschap en de weg van de goddelijke liefde te gaan, met alle onzekerheid die dat meebrengt. Ik heb respect voor hen.

Die oproep om alles los te laten geldt niet alleen voor jongeren die nog een groot deel van hun leven voor zich hebben, of voor mensen die pas begonnen zijn de weg van Jezus te volgen. Die oproep wordt vandaag ook tot ons gericht, die al geraakt zijn door Jezus en begonnen zijn aan die weg van de liefde. Wat wordt er dan tot ons gezegd? Toen ik de oproep hoorde: Aan één ding ontbreekt het je nog, voelde ik eerst een weerstand. Wat moet ik nu weer loslaten, wat is er dat mij tegen houdt om die weg van Jezus verder te gaan? Dat is misschien niet zo radicaal en toch.

Ik denk concreet bijvoorbeeld aan de veranderingen binnen de gemeenschap vanwege een nieuwe structuur. We worden uitgenodigd mee te gaan in de nieuwe dagteams, maar er is ook weerstand om de goede band met iemand zomaar los te laten en weer nieuwe contacten met anderen te maken. Ik denk ook aan onze samenleving, met nieuwe bepalingen vanuit het klimaatakkoord. We zullen grote veranderingen meemaken, en moeten gaan kiezen voor minder gas in onze woning en minder benzine voor de auto. Om tot de juiste houding te komen wordt van ons gevraagd een omslag te maken in denken en doen.

Hoe dan ook, ik denk dat het mogelijk is om de weerstand te doorbreken, onszelf te verliezen en in te gaan op de uitnodiging. Als die jongeman in de ogen van Jezus had gekeken en de liefde gevoeld, had hij die stap misschien kunnen maken. Of zoals op het eind Petrus kon zeggen: Wij hebben toch maar alles achter gelaten. Bidden wij om die geest van wijsheid.

Corona update 28 november

Aan al onze vrienden, gasten en belangstellenden

Ondanks de nieuwe beperkende maatregelen blijft een beperkt aantal gasten welkom in ons midden. Zoals altijd in overleg met de gastvrouwen van onze “gastenontvangst”. Vragen hierover bij voorkeur via de mail gastenontvangst@hoogeberkt.nl.

Er zijn voor gasten en de eigen mensen de volgende regels afgesproken:

  1. we houden ons aan de bekende basisregels,

  2. we dragen mondkapjes in de gemeenschappelijke ruimtes als we lopen,

  3. we ontsmetten onze handen bij binnenkomst en vertrek uit de gemeenschappelijke ruimtes,

  4. alle activiteiten na 17.00 uur vervallen behalve de avondmaaltijd met de gasten, een enkele bewoner en de keukenploeg van het dagteam,

  5. bij gasten wordt de QR-code gecontroleerd en gevraagd om een negatieve zelftest voor hun komst.

Met de nieuwe maatregelen worden de adventsweken weer meer verstilde tijd waarin we met het adventsthema van dit jaar toch actief en hoopvol blijven ‘Uitzien naar toekomst, met Hem!’

Luc. 1, 5 – 25

Je weerstand doorbreken, onszelf verliezen en ingaan op de uitnodiging

Vorige week zondag hebben we al gehoord dat Jezus volgens het evangelie van Marcus op weg is naar Jeruzalem en dat hij, ondanks het lijden dat hem te wachten staat, trouw wil blijven aan zijn roeping. Dat is geen gemakkelijke weg, maar wel een radicale keuze. Iets van die radicaliteit horen we nu in het evangelie van vandaag.

In het begin van het verhaal komt er een jongeman naar Jezus toe en vraagt: Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? In die vraag hoor je een verlangen, een echt verlangen naar goed en rechtvaardig leven, of om het met de woorden van de eerste lezing te zeggen: een verlangen naar de geest van wijsheid die alles te boven gaat. Jezus geeft hem dan als antwoord de Tien Woorden, zoals Mozes die al heeft gegeven, en vooral wat hij moet doen tegenover zijn naaste: niet doden, geen echtbreuk plegen, niet stelen enz.

Dat op zich is dus al een goede richting: dat je leert als een goed mens te leven, in de juiste verhouding tot je medemens en tot God. Maar de jongeman deed dit al en zoekt een weg verder. Op dat moment kijkt Jezus hem liefdevol aan en zegt:
Aan één ding ontbreekt het je nog: ga verkopen al wat je bezit en geef hetaan de armen, en je zult een schat in de hemel hebben. Kom dan terug om mij te volgen.

Jezus roept hem op tot een keuze: enerzijds alles los te laten wat hij bezat en anderzijds te leren delen in de goddelijke liefde, die Jezus zelf present stelde. Dat is inderdaad een radicale keuze, die niet zomaar voor iedereen geldt, maar die Jezus hier persoonlijk tegen deze man richt. Jammer genoeg gaat hij er niet op in, omdat hij veel bezittingen heeft.

Op die keuze gaat het evangelie verder, wanneer Jezus spreekt tot zijn leerlingen. De jongeman was rijk en kwam er niet toe om alles te verkopen. Hij was bezet, bezeten. Jezus laat nu horen: Wat is het toch moeilijk voor een rijke om binnen te gaan in het koninkrijk van God. Wat is dat toch? We kennen die ervaring wel. Als je rijk bent en veel geld hebt om allerlei dingen te kopen, heb je ook macht tegenover andere mensen en trek je gemakkelijk veel vrienden aan. Je staat in feite zelf in het centrum. Hoe anders is het, als je je leven laat bepalen door een ander, als je bereid bent iemand te volgen die je inspireert. Dan gaat het om andere waarden, zoals solidariteit, rechtvaardigheid of gemeenschap. Jezus wijst erop hoe moeilijk het is, ja bijna onmogelijk, zeker als je rijk bent, om op die roep in te kunnen gaan. Toch zijn er mensen die de roep horen, ook onder ons. Die los laten wat ze daar, elders, aan leven hebben opgebouwd en bereid zijn dat op te geven om te verhuizen hier naar toe, naar deze gemeenschap en de weg van de goddelijke liefde te gaan, met alle onzekerheid die dat meebrengt. Ik heb respect voor hen.

Die oproep om alles los te laten geldt niet alleen voor jongeren die nog een groot deel van hun leven voor zich hebben, of voor mensen die pas begonnen zijn de weg van Jezus te volgen. Die oproep wordt vandaag ook tot ons gericht, die al geraakt zijn door Jezus en begonnen zijn aan die weg van de liefde. Wat wordt er dan tot ons gezegd? Toen ik de oproep hoorde: Aan één ding ontbreekt het je nog, voelde ik eerst een weerstand. Wat moet ik nu weer loslaten, wat is er dat mij tegen houdt om die weg van Jezus verder te gaan? Dat is misschien niet zo radicaal en toch.

Ik denk concreet bijvoorbeeld aan de veranderingen binnen de gemeenschap vanwege een nieuwe structuur. We worden uitgenodigd mee te gaan in de nieuwe dagteams, maar er is ook weerstand om de goede band met iemand zomaar los te laten en weer nieuwe contacten met anderen te maken. Ik denk ook aan onze samenleving, met nieuwe bepalingen vanuit het klimaatakkoord. We zullen grote veranderingen meemaken, en moeten gaan kiezen voor minder gas in onze woning en minder benzine voor de auto. Om tot de juiste houding te komen wordt van ons gevraagd een omslag te maken in denken en doen.

Hoe dan ook, ik denk dat het mogelijk is om de weerstand te doorbreken, onszelf te verliezen en in te gaan op de uitnodiging. Als die jongeman in de ogen van Jezus had gekeken en de liefde gevoeld, had hij die stap misschien kunnen maken. Of zoals op het eind Petrus kon zeggen: Wij hebben toch maar alles achter gelaten. Bidden wij om die geest van wijsheid.

Ontdek je verantwoordelijkheid – Neiging tot het kwaad

Dit is de tweede bijdrage over de vierde regel: Ontdek je verantwoordelijkheid. De vorige bijdrage  kun je hier vinden.

Neiging tot het kwaad

In onze gemeenschap leven we met een ‘leefregel’. Deze bestaat in feite uit vijf regels die als wegwijzers op onze weg staan, zowel als gemeenschap als op persoonlijk niveau.

De vijf regels zijn:

  1. Word wie/wat je bent
  2. Broederschap, durf het aan
  3. Ga je weg
  4. Ontdek je verantwoordelijkheid
  5. Waag het (Gods) verbond te maken.

Door het jaar heen belicht ik telkens een leefregel.

Bijgaande tekst is het tweede deel bij de regel: ‘Ontdek je verantwoordelijkheid.’

Ontdek je verantwoordelijkheid – Neiging tot het kwaad.

Het lijkt te mooi om waar te zijn: op weg gaan met onze talenten, gaven die we bij geboorte meekregen, je verantwoordelijkheid ontdekken en zo worden wie we zijn: beeld en gelijkenis van God. Natuurlijk moeten we er hard voor werken, onze talenten leren kennen en verder ontwikkelen, maar vroeg of laat zullen we er dan toch wel komen: bij onze Goddelijke staat van zijn en bij de vrede op aarde.

En dat is het dan ook: te mooi om waar te zijn. We leven immers niet alleen in de ‘Geest’ waar we ‘beeld en gelijkenis van God’ zijn. We leven ook in onze fysieke hoedanigheid en zijn daarmee ondergeschikt aan de wetten van de natuur, en dus kwetsbaar. Al sinds de eeuwen der eeuwen proberen we ons, kost wat kost, te weren tegen al die grillige onzekerheden die ons in ons bestaan kunnen bedreigen. Zonde is een beladen begrip geworden maar het is nooit anders geweest: kwaad geschiedt. Sterker nog: de tegenstander die we duivel noemen leeft ín onszelf als onze kwade aandrift. Daar belemmert hij ons om in verbondenheid met elkaar en God te worden wie we zijn.

Zonde staat voor: scheiding, het verbreken van relatie, je doel missen, een verkeerde gerichtheid/oriëntatie. Dat is eigenlijk meer jammerlijk dan kwalijk, al blijft het een verkeerde weg als je een andere had moeten gaan. Dat geldt ook voor het begrip ‘kwaad’. Het grootste kwaad is wellicht dat we menen te weten wat goed en kwaad is. We oordelen vaak liever over een situatie of persoon dan dat we onderzoeken wat er werkelijk aan de hand en nodig is.  

De realiteit is dat we op weg zijn naar God en behalve onze talenten ook voortdurend onze valkuilen bij ons hebben, hoe die zich ook manifesteren. Dat maakt het ontdekken van onze verantwoordelijkheid veelal tot een levenslang traject. Iedere deugd heeft een zonde als keerzijde in zich. Om in zuiverheid onze verantwoordelijkheid te ontdekken is het daarom ook nodig onze zonden te zien.

Al in de derde of vierde eeuw wisten de woestijnvaders zich door hun zonden belemmerd op hun weg naar God. Ze onderzochten die nauwgezet, rubriceerden ze en kwamen tot zeven hoofdzonden. Twee eeuwen later heeft Paus Gregorius ze opgenomen in de katholieke leer. Het zijn:

  1. Superbia (hoogmoed – hovaardigheid – ijdelheid)
  2. Avaritia (hebzucht – gierigheid)
  3. Luxuria (onkuisheid– lust – wellust)
  4. Invidia (nijd – jaloezie– afgunst)
  5. Gula (onmatigheid – gulzigheid – vraatzucht)
  6. Ira (woede– toorn – wraak – gramschap)
  7. Acedia (gemakzucht – traagheid – luiheid – vadsigheid)

Ieder van ons zou in het bijzonder behept zijn met één van deze hoofdzonden, die zich steeds weer voordoet, in verschillende gradaties en nuances. Ze weet zich totaal onherkenbaar te camoufleren en komt achter ieder masker weer tevoorschijn. Mijn hoofdzonde is woede of wrok en ze kan zich ongemerkt verborgen houden achter terughoudendheid of zelfs gehoorzaamheid. Het is niet gezegd dat je de andere zonden niet hebt. Integendeel: bij eerlijk zelfonderzoek zul je ze allemaal wel ergens tegenkomen. Maar er is er één die ons altijd weer beet heeft en te slim af is. Wellicht is juist die zonde de motor van ons bestaan en de aanzet tot veel van onze goede werken. Waarschijnlijk kun je wel wat verhalen vertellen over wat je hebt doorstaan om deze draak te temmen en hoe die je nog steeds weet te verleiden.

We kennen allemaal de neiging om zonden uit te willen roeien of te verwerpen. Soms is onze haat zo groot dat ze zich tegen onszelf keert. Maar daarmee zou ook de reden van ons talent verworpen zijn en de reden van ons bestaan én van het bestaan van deze wereld. Het is van belang ons niet te identificeren met onze zonden, net zomin als dat we ons zouden moeten identificeren met onze talenten. Zonden kun je zien als brandstof die nodig is om het vuur brandend te houden. Dat is geen verwerping maar dat is ze zíen, loslaten en aanbieden voor transformatie. Aan de andere kant van mijn woede staat een blijmoedige aanvaarding, misschien zelfs geduld. Gemeten naar de eeuwigheid weet ik niet waar ik nu ben op mijn traject. Ik troost me met de gedachte dat niemand me gezegd heeft dat ik deze klus voor het einde van mijn leven moet klaren. Bovendien gaat het in dit partnerschap met God niet om míjn talent en míjn opdracht, maar om die van ons allen samen, van heel de mensheid. Wij samen zijn de ‘mens geschapen naar evenbeeld en gelijkenis van God’. Onze inzet in dit Goddelijke project is van grotere importantie dan het resultaat.  

Je verantwoordelijkheid ontdekken vraagt om een groot onderscheidingsvermogen. Vaak komen we niet eens zover en hebben we de hulp nodig van iemand die ziet wat jij niet ziet. En dat kan dan weer alleen als je mogelijke blinde vlekken onderkent en de ander toelaat. Onmogelijk is het niet. Bij Simone Weil las ik dat ons verstand in staat is het kwaad in de ogen te zien en het te haten. We hoeven ons er niet van te ontdoen, zegt ze, we hoeven het alleen maar te onderscheiden. Vervolgens benoemt zij de wortel van alle kwaad. Dat is de dromerij. Dromerij, zegt zij, is de troost voor wie ongelukkig zijn; het is ‘hun toevlucht om niet verpletterd te worden door het loden gewicht van de tijd’. Het is ook ‘een onschuldige vorm van vlucht uit de realiteit’ en we kunnen geen van allen zonder. Dromerij heeft maar één nadeel: ze is niet reëel. ‘Waar gedroomd wordt, is liefde uitgesloten. Liefde is reëel’.*

Dat zegt Weil erover en het is niet nieuw. Illusies najagen, afgoderij, het hele arsenaal afweermechanismen en onze zonden in al hun gedaantes… We hebben er heel wat voor over om niet helder te onderscheiden en deze wordingsweg niet ten volle te gaan. Het ontdekken van je verantwoordelijkheid is daarbij een tamelijk lastige en confronterende onderneming en roept vaak weerstand op. Je weet immers niet wat je gaat ontdekken. Het kan prettiger lijken om dat zelf te bepalen.  

De Islam kent 99 namen van God en die staan voor de verschillende gezichten van God; voor Zijn kwaliteiten. Ya Sabur (geduld) is de laatste naam. Het is de laatste omdat geduld altijd en overal nodig is. Dat maakt haar zwaar en moeilijk. De 100ste naam, zo leerde ik, is jouw naam: jij bent een gezicht van God; beeld en gelijkenis. Laten we geduld beoefenen met onszelf en, tegen de stroom in en met vallen en opstaan, ontdekken wat onze verantwoordelijkheid is. De laatste weken klinkt steeds een lied in mijn hoofd op een bewerkte tekst van Mevlana Rumi:

Kom, kom, wie je ook bent,
Zwerver, minnaar van het heengaan,
Al heb je je belofte al duizendmaal verbroken
Kom, kom, wie je ook bent.

Vanuit ’t Verdiep, Mariek

 *) Liefde is licht, religieuze teksten van Simone Weil. KokBoekencentrum Utrecht. blz. 179

Verjaardag van onze gemeenschap

Een jarige gemeenschap: 1967 - 2021

Vrijdag 9 juli viert de gemeenschap haar 54e verjaardag. Dat is een eenvoudig gebeuren. Het is traditie geworden dat iedereen deze dag een bloem meeneemt naar de kapel waarmee grote boeketten gevormd worden in de vazen die hiervoor bij het altaar al klaarstaan. De verzamelde bloemen zijn op deze dag de fleurige getuigen van de veelkleurigheid van de gemeenschap.

We staan stil bij het verleden en gedenken dankbaar alle mensen die de gemeenschap mee hebben opgebouwd tot de gemeenschap zoals die nu is. We vieren het leven zoals het vandaag de dag is, met alle mensen met wie wij ons verbonden weten en we vragen Gods zegen voor de dag van morgen.  Dat we met de rijkdom aan ervaring uit het verleden nieuwe taal en nieuwe vormen vinden om als gemeenschap toekomst te hebben, voor onszelf en het uitdragen van onze missie: Christelijk leven concreet maken.

Als gemeenschap leven we samen praktische oecumene en daarin mogen wij in onze eigen veelkleurigheid een oefenplaats plaats zijn voor de oecumene tussen kerken. 

Dat onze veelkleurigheid mag uitgroeien tot een veelkleurigheid in alle kleuren van de regenboog.

Het kan weer!

Welkom

Je bent welkom in de diensten, bijvoorbeeld voor de zondagsviering om 11.00 met daarna koffiedrinken. We starten weer met samenzang en je hoeft je niet van te voren aan te melden. De 1,5m afstand houden we nog wel even aan.

Je bent welkom om gewoon maar weer eens langs te komen en aan te schuiven op onze koffie- en thee momenten. Heb je belangstelling voor de gastenprogramma’s volg dan de website en mail gastenontvangst@hoogeberkt.nl

Let op! De bereikbaarheid van de De Hooge Berkt is veranderd!

Komend vanuit Eersel is het niet meer mogelijk om binnendoor naar de Hooge Berkt te rijden. Deze weg, het deel na Hooge Berkt 24 richting Eersel, wordt fietspad. Onze gemeenschap is Dit betekent dat autoverkeer vanaf 5 juli ons alleen nog kan bereiken vanaf de Nieuwstraat.

Bij de foto van Christoffel:
Ons aller gebed is verhoord, met grote dank aan allen die een zware verantwoording hebben gedragen om deze pandemie onder de knie te krijgen.

Kunstenaar: V. Semeyn Esser datering: 1960
Locatie: Boschveldweg Den Bosch